- Opieka specjalistyczna w dziedzinie urologii to przede wszystkim opieka adresowana do pacjentów z rakiem gruczołu krokowego. Myślę, że jest ona w Polsce wystarczająca. Chorym generalnie niczego nie brakuje. Musimy jednak optymalizować proces leczenia, proponować poszczególne, indywidualne metody leczenia chorym. Trzeba dążyć do trwałego wyleczenia choroby nowotworowej - powiedział Artur Antoniewicz, krajowy konsultant w dziedzinie urologii. - Należy także edukować społeczeństwo. Mężczyźni w Polsce nie czują potrzeby poddawania się badaniom profilaktycznym. To właśnie dzięki nim możemy rozpoznać nowotwór we wczesnej fazie. Mężczyźni nie są świadomi, że mogą chorować na nowotwór złośliwy. Nie wiedzą, że jest on wyleczalny - dodał.
Wdrożenie kompleksowej opieki specjalistycznej nad chorym na nowotwór złośliwy gruczołu krokowego (KOS-NZGK) jest szansą na obniżenie odsetka śmiertelności odległej i na przywrócenie zdolności do pracy u części pacjentów – przekonują autorytety w dziedzinie urologii oraz eksperci w dziedzinie zdrowia publicznego. W ich ocenie model ten powinien być wdrożony w ramach programu pilotażowego finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
We wtorek na posiedzeniu Parlamentarnego Zespołu ds. Praw Pacjentów specjaliści przedstawili jego wizję w raporcie „Nowotwór złośliwy gruczołu krokowego - rekomendacje w zakresie kompleksowej opieki nad pacjentem”. Zwracają w nim uwagę na to, iż zapadalność raka gruczołu krokowego od końca ubiegłego wieku systematycznie wzrasta. Znajduje to potwierdzenie w opublikowanych przez Ministerstwo Zdrowia mapach potrzeb zdrowotnych w zakresie onkologii. Zgodnie z nimi zapadalność na nowotwór złośliwy gruczołu krokowego będzie mieć największą dynamikę wzrostu w perspektywie najbliższych 15 lat spośród wszystkich nowotworów w Polsce. Szacuje się, że w 2029 roku nastąpi blisko 30-procentowy wzrost zapadalności na ten typ nowotworu w porównaniu do roku 2016.
Tendencje epidemiologiczne wskazują na konieczność pilnego wprowadzania zmian organizacyjno-finansowych w opiece nad pacjentami z nowotworem złośliwym gruczołu krokowego, które przyczynią się do poprawy jakości i skuteczności leczenia. Jest to zgodne z zaleceniami Najwyższej Izba Kontroli (NIK), która w dokumencie z marca 2018 roku pt.: „Dostępność i efekty leczenia nowotworów” wymienia m.in. zapewnienie dostępu do kompleksowego leczenia onkologicznego wysokiej jakości.
Urolodzy rekomendują w raporcie, by do kompleksowej specjalistycznej opieki KOS – NZGK kwalifikować pacjentów z rozpoznanym nowotworem gruczołu krokowego potwierdzonym badaniem histopatologicznym.
Proponowany model zakłada, że ośrodkiem koordynującym kompleksową opiekę nad pacjentem z nowotworem pęcherza moczowego będzie szpital posiadający oddział urologiczny i przyszpitalną poradnię urologiczną, czyli zapewniający wymaganą infrastrukturę do realizacji świadczeń. Przy takich placówkach powinny być zorganizowane ośrodki chemio – i radioterapii leczące ten typ nowotworu.
W przypadku kompleksowej opieki specjalistycznej nad chorym cierpiącym na nowotwór złośliwy gruczołu krokowego ośrodkiem koordynującym powinien być oddział urologii z poradnią przyszpitalną, odznaczający się dużym doświadczeniem w wykonywaniu procedur zabiegowych i farmakologicznych związanych z leczeniem tego nowotworu – podkreśla współautor raportu prof. dr. hab. n. med. Piotr Chłosta, prezes Polskiego Towarzystwa Urologicznego.
W ramach zaproponowanego modelu kompleksowej opieki nad pacjentem chorym na nowotwór złośliwy gruczołu krokowego, ośrodek koordynujący będzie odpowiadał za organizację i nadzorowanie wszystkich działań związanych z opieką nad pacjentem w ramach hospitalizacji oraz w okresie kolejnych 12 miesięcy od rozpoczęcia leczenia. Działania te będą obejmowały: diagnostykę, w tym endoskopową; leczenie zachowawcze i zabiegowe, w tym wykonanie procedury – radykalna prostatektomia; zapewnienie dostępu do ewentualnego leczenia obejmującego radioterapię i/lub chemioterapię; dostępu do programu lekowego ,,Leczenie opornego na kastrację raka gruczołu krokowego”; zapewnienie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej i rehabilitacji w okresie 12 miesięcy od rozpoczęcia realizacji świadczenia, a także edukację pacjenta dotyczącą stylu życia, czynników ryzyka etc.
Tak zorganizowana kompleksowa opieka specjalistyczna nie tylko poprawi jakość opieki nad pacjentem, ale dodatkowo może przywrócić zdolności do pracy osobom, które w następstwie choroby są zagrożone długotrwałą niezdolnością do pracy, a jednocześnie mają szansę na jej odzyskanie po przeprowadzeniu rehabilitacji.
Leczenie pacjenta w ramach KOS-NZGK ma przebiegać zgodnie z indywidualnym planem opracowanym w ośrodku koordynującym po odbyciu konsylium z udziałem specjalistów z dziedziny urologii, onkologii klinicznej, radioterapii i rehabilitacji medycznej. Plan będzie uwzględniał informacje na temat zaplanowanych rodzajów leczenia, ich kolejności, orientacyjnych terminów oraz placówek, w których to leczenie będzie prowadzone. Po zakończeniu świadczenia w ramach KOS-NZGK ośrodek przekaże informacje o świadczeniach zalecanych pacjentowi lekarzowi podstawowej opieki zdrowotnej lub urologicznej poradni specjalistycznej , który będzie się nim dalej zajmował.
W końcowych rekomendacjach eksperci zalecają m.in.: opracowanie przez Polskie Towarzystwo Urologiczne kryteriów, jakie powinny spełniać specjalistyczne ośrodki leczenia raka gruczołu krokowego, dokonanie wyceny prostatektomii radykalnej przy użyciu robota medycznego oraz ustalenie wskazań klinicznych do stosowania tej procedury, a także wprowadzenia, jako nowego świadczenia gwarantowanego, procedury „biopsja fuzyjna gruczołu krokowego pod kontrolą obrazu TRUS i MRI”.
Autorzy raportu wskazują też na konieczność stworzenia Krajowego Rejestru Nowotworu Złośliwego Gruczołu Krokowego, do którego ośrodki koordynujące KOS - NZGK będą wysyłać sprawozdania z wykonanych świadczeń.
Raport jest już drugą publikacją, opracowaną przez Polskie Towarzystwo Urologiczne, Konsultanta Krajowego w dziedzinie Urologii oraz Fundację ,,Eksperci dla Zdrowia”, która dotyczy modelu opieki koordynowanej nad pacjentami z nowotworem układu moczowo-płciowego.
W pierwszym Raporcie przedstawiono propozycję rozwiązań odnośnie kompleksowej opieki specjalistycznej nad pacjentem z nowotworem pęcherza moczowego. Zostały one pozytywnie ocenione przez parlamentarzystów, prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia oraz organizacje skupiające pacjentów. Na 2019 rok planowane jest sprawdzenie zaproponowanych rozwiązań w ramach programu pilotażowego finansowanego przez NFZ w kilku ośrodkach urologicznych w kraju.
