Gościem Iwony Schymalli jest Andrzej Ryś, dyrektor ds. systemów opieki zdrowotnej, produktów medycznych i innowacji przy Komisji Europejskiej.
- Pandemia z roku 2009 pokazała co powinno być udoskonalane.
- Powstała wtedy koncepcja Komitetu Bezpieczeństwa Zdrowotnego koordynującego prace państw członkowskich. Od tamtej pory Komitet wypracował różnego rodzaju narzędzia np. listę działań, które trzeba podjąć w czasie pandemii.
- Druga lekcja wynikała ze wspólnych zakupów. Wtedy okazało się, że niektóre państwa członkowskie zagwarantowały sobie dostawy szczepionek. I był problem z dostępem, z tym kto pierwszy, i jak zdobyć szczepionki czy leki antywirusowe.
- Zrodził się pomysł o wspólnych zakupach, bo siła nabywcza Europy jest znacznie większa niż pojedynczego kraju, po drugie, by określić priorytety jak np. taki, że pierwsi powinni być szczepieni pracownicy ochrony zdrowia.
- Trzeci element związany był z komunikacją: jak ustalać komunikaty w globalnych mediach, by nie dochodziło do sytuacji, że w jednym kraju buduje się jedną koncepcję, w drugim kolejną i dochodzi do konfliktu informacji, które dochodzą do lekarzy czy pacjentów. Po ocenie tamtej pandemii zrodziło się pytanie czy Europa powinna sama podejmować decyzję o skali zagrożenia.
- Tamtą pandemię WHO ogłosiło zbyt wcześnie po bardzo krytycznych wiadomościach z Meksyku i USA o groźbie tzw. świńskiej grypy. Teraz padają odwrotne zarzuty, że zbyt późno ogłoszono pandemię.
- Wtedy powstała koncepcja, aby Europa uniezależniła się w ogłaszaniu niebezpieczeństwa, oczywiście we współpracy z WHO.
- Obecnie spowodowało to, że każdy kraj zaczął podejmować decyzje w swoim tempie.
- Jeśli chodzi o Polskę, eksperci oceniają, że szybkie decyzje rządu były lepszym rozwiązaniem.
- Mówiąc o telemedycynie, lekarzach, to wirus sprawił, że narzędzia, które istniały, stały się de facto jedynymi, których możemy teraz używać. Powstaje pytanie czy to będzie trend, który się utrzyma.
- Odpowiedź na pytanie kiedy pandemia będzie się wyciszać w Europie jest bardzo trudna.
- Został powołany zespół ekspertów wirusologii, by rozmawiać na tego typu ważne tematy dwa razy w tygodniu.
- Obecnie kluczowym tematem jest waśnie to, jak będziemy wychodzić z procesu pandemii. Jest do wyważenia sytuacja jak daleko możemy wyjść z różnymi ekonomicznymi działaniami, a tutaj zdrowie jest bezcenną wartością.
- Niektóre kraje podpowiadają metody jak oczywiście noszenie masek, testy diagnostyczne, chronienie grup najbardziej zagrożonych.
- Polscy eksperci też biorą udział w tych spotkaniach.
- Mamy dwie ważne agencje pomagające koordynować prace. Z jednej strony Europejskie Centrum Chorób zajmujące się obecnie głównie chorobami zakaźnymi i Europejska Agencja Leków zajmująca się badaniem, przygotowaniem do wdrożenia nowych szczepionek antywirusowych czy też ja z moim zespołem wspólnie pracujemy nad monitorowaniem braków leków, wprowadzaniem elastyczności w regulacjach.
- Mamy podpory instytucjonalne oraz wiedzę, połączeni jesteśmy z całym światem, inwestujemy pieniądze w badania naukowe, uruchamiamy środki na ochronę miejsc pracy, bo elastyczność miejsc pracy w tej chwili staje się istotna.
- Wprowadzamy też pewne możliwości wzajemnej pomocy np. w piątek przyjęliśmy rozwiązanie umożliwiające przesyłanie pacjentów ciężko chorych między krajami, co się już dzieje, bo takich chorych przyjęli już Niemcy z Włoch czy z Francji, i też możliwość finansowania zespołów medycznych, które chcą przemieszczać się z kraju do kraju (wiemy o polskim zespole z Łodzi, który pojechał pracować do Włoch).
