Amantadyna - seria błędów

Pierwszy błąd: w mediach ukazywały się informacje dotyczące stosowania amantadyny w COVID-19. Niestety media nie informowały, że nie ma żadnych dowodów i żadnych przesłanek, że amantadyna może być skuteczna w leczeniu COVID-19. Efekty zdrowotne są bardzo poważne. Osoby, które są entuzjastami tego leku nie szczepią się ponieważ zażywają amantadynę, do szpitala trafiają w ciężkim stanie i umierają na COVID-19.

Drugi błąd: nie zostały podjęte żadne działania w stosunku do lekarza z Przemyśla, który stosuje amantadynę poza zarejestrowanymi wskazaniami i niezgodnie z medycyną opartą na dowodach naukowych (EBM).

Trzeci błąd: wiceminister Warchoł wystąpił do ministra zdrowia z wnioskiem o przeprowadzenie badania klinicznego dotyczącego amantadyny. Niestety minister Niedzielski nie wykazał się asertywnością, ponieważ zlecił Agencji Badań Medycznych sfinansowanie badania klinicznego. Polska jest jedynym krajem, w którym aktualnie trwa badanie kliniczne dotyczące amantadyny w leczeniu COVID-19.

Czwarty błąd: Minister zdrowia wydał Komunikat w sprawie ordynowania i wydawania produktu leczniczego Viregyt K, w którym informuje, że powyższy lek może być ordynowany i wydawany tylko w ściśle określonych jednostkach chorobowych (choroba i zespół Parkinsona, dyskineza późna u osób dorosłych). Ponadto: "Produkty wprowadzone do obrotu w opakowaniach obcojęzycznych oraz inne, znajdujące się w obrocie produkty zawierające amantadynę, mogą być ordynowane przez lekarza we wszystkich wskazaniach rejestracyjnych oraz poza tymi wskazaniami, zgodnie z aktualną wiedzą medyczną i mogą być wydawane z apteki bez ograniczeń wynikających z powyższego obwieszczenia." Zdumiewające, że minister zdrowia w jednym komunikacie zaleca ograniczenie stosowania leku Viregyt K i równocześnie podpowiada: inne leki zawierające amantadynę można stosować bez ograniczeń.

Piąty błąd: 11 lutego 2022 r. podczas konferencji prasowej Rzecznik Praw Pacjenta (RPP) stwierdził, że "nie ma dowodów naukowych na skuteczność amantadyny w leczeniu COVID-19. Stąd wydałem decyzję, że stosowanie tego leku u pacjentów covidowych przez placówkę Optima w Przemyślu narusza zbiorowe prawa pacjenta do leczenia zgodnego z aktualną wiedzą medyczną." Jeżeli RPP uważa to za wystarczające działanie to się pomylił. Po pierwsze to nie placówka Optima stosuje ten lek tylko lekarz, którego personalia są powszechnie znane. Po drugie co z lekarzami z całej Polski, którzy wystawiają recepty na amantadynę niezgodnie z zarejestrowanymi wskazaniami?

Szósty błąd: 11 lutego prezes URPL zamieścił na Twitterze wpis "Smutny dzień dla wszystkich entuzjastów stosowania amantadyny w leczeniu COVID-19. Roma locuta, causa finita." Jest to kolejna kompromitacja ponieważ po pierwsze sprawa nie jest zamknięta. Po drugie w sprawie amantadyny prezes URPL nic nie zrobił. Po trzecie decyzja RPP jest dalece niewystarczająca i jest dowodem bezradności i bezsilności osób i instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo lekowe. Należy podkreślić, że wcześniej prezes URPL skompromitował się w sprawie nowego wskazania dla leku Arechin (chlorochina), które było bezpodstawne i nieprawidłowe.

Sprawy dotyczące amantadyny zaszły w negatywnym kierunku tak daleko, że konieczne są wyjątkowe działania. Należy podkreślić, że pod względem formalnym komunikat ministra zdrowia dotyczący leku Viregyt K ma taką samą moc prawną jak komunikat pogody. Dlatego w porozumieniu z Prezesem Naczelnej Izby Lekarskiej oraz Naczelnym Rzecznikiem Odpowiedzialności Zawodowej, Minister Zdrowia powinien wydać odpowiednie rozporządzenie lub zarządzenie z zakazem wystawiania recept na amantadynę z pełną odpłatnością oraz poza zarejestrowanymi wskazaniami. W tym dokumencie powinna być również wskazana sankcja za nieprzestrzeganie zasad w nim zawartych.

Ponadto przydatne byłoby ustalenie listy wszystkich lekarzy w Polsce, którzy przepisują recepty na amantadynę. Wtedy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej mógłby wysłać odpowiednie pismo.

mgr farm. Walenty Zajdel