W marcu mija termin przedstawienia przez ministra Arłukowicza planu działań w sprawie skrócenia kolejek. Jak dotąd, a piszę te słowa w pierwszych dniach marca, nie została przedstawiona nawet ministerialna diagnoza sytuacji w ochronie zdrowia. A czasu już coraz mniej.
Kłopot polega na tym, że bez trafnego określenia przyczyn kryzysu trudno o wypracowanie dobrych systemowych rozwiązań na przyszłość. Nie muszę dodawać, że wybór kierunku przyszłych zmian powinna poprzedzić analiza różnych wariantów i scenariuszy przeprowadzona przy podniesionej kurtynie oraz szeroka debata z udziałem głównych interesariuszy. Dobrym rozwiązaniem byłoby zawarcie na koniec czegoś w rodzaju paktu społecznego. Wszak chodzi o to, żeby po kolejnych wyborach nowa władza nie dokonała jakiegoś zasadniczego zwrotu. W ochronie zdrowia potrzebne jest działanie długofalowe. Jak na razie nic takiego się jednak nie dzieje. Nie wątpię, że jakiś zestaw działań, mniej lub bardziej doraźnych, zostanie w marcu ogłoszony na konferencji prasowej z udziałem premiera. Będzie zapewne dobra oprawa medialna. Padną też kolejne obietnice, o których za rok czy dwa mało kto będzie już pamiętał. Mieliśmy w poprzedniej kadencji plan B, możemy mieć teraz plan CD, czyli… bujania w obłokach ciąg dalszy.
Wirtualna rzeczywistość nie zastąpi jednak świata realnego. Z twardą rzeczywistością mieliśmy do czynienia w ostatnich tygodniach. Okazało się, że Bartosz Arłukowicz nie dość, że nie ma pomysłu, jak naprawiać system zdrowotny, to jeszcze nie panuje nad sytuacją w swoim resorcie. W ostatnich dniach Rada NFZ, po dwóch miesiącach urzędowania, odsunęła Marcina Pakulskiego od pełnienia obowiązków prezesa NFZ w związku z zarzutami dotyczącymi nieprawidłowości w Śląskim Oddziale NFZ. Obowiązki prezesa NFZ zostały powierzone zastępcy prezesa ds. Finansowych Wiesławie Kłos. Ciekawe, na jak długo tym razem? Warto bowiem zauważyć, że w ciągu ostatnich miesięcy jest to już trzecia osoba kierująca Funduszem, a czwarta od objęcia stanowiska ministra przez Bartosza Arłukowicza. Pikanterii sprawie dodaje fakt, że prawnicy podnoszą uzasadnione wątpliwości co do legalności upoważnień do zastępowania prezesa NFZ udzielonych przez Radę zarówno Marcinowi Pakulskiemu, jak i Wiesławie Kłos. Wskazują na brak odpowiedniej podstawy prawnej. Zgodnie z ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej tylko w przypadku wakatu powstałego w wyniku śmierci osoby pełniącej funkcję prezesa NFZ dopuszczalne jest udzielenie odpowiedniego upoważnienia przez Radę jednemu z zastępców prezesa. Natomiast w przypadku, gdy powodem odwołania prezesa NFZ jest rażące naruszenie obowiązków ustawowych premier powierza kierowanie Funduszem jednemu z zastępców prezesa. Żadna z tych sytuacji nie miała miejsca. Prezes Pachciarz została odwołana ze stanowiska w zwykłym trybie. A jeśli tak, to powinna pełnić swoją funkcję do czasu wybrania następcy w wyniku postępowania konkursowego, o którym mówi ustawa. Zachodzi tu pewna analogia do zmiany na stanowisku prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Odwołana ostatnio prezes Krasnodębska-Tomkiel będzie pełnić swoje obowiązki do czasu wyłonienia następcy.
Na marginesie warto dodać, że dla jasności sprawy przy najbliższej okazji należałoby dokonać niewielkiej rozstrzygającej nowelizacji ustawy zdrowotnej. Jakie mogą być skutki obecnej sytuacji? Zgodność z prawem wielu ostatnio wydanych decyzji może być zakwestionowana. Demokracja to rządy prawa. Odpowiedzialny minister powinien o tym pamiętać.
