Dawkowanie każdego produktu leczniczego jest owocem prac wielu badań klinicznych i analiz przedklinicznych.
Adherence (współpraca z lekarzem, farmaceutą i pielęgniarką) oraz compliance (przyjmowanie leków zgodnie z zaleceniami) wymagają przestrzegania poczynionych ustaleń. Ten sam lek w zależności od przyczyn podania pacjentowi może być oferowany w różnych dawkach. Generalnie leku przyjmujemy tyle ile trzeba, bo gdy za mało to brak efektów terapeutycznych. Natomiast podawany w nadmiarze zwiększa niepotrzebnie ryzyka i siłę działań niepożądanych.
Metotreksat podawany łącznie z innymi lekami w chorobach zapalnych takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, łuszczycowe zapalenie stawów, łuszczyca, choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego winien być stosowany raz w tygodniu, najlepiej tego samego dnia.
Z dokonanego przeglądu wynika (inicjator Spanish Agency for Medicines and Health Products zgodnie z art. 31 Dyrektywy 2001/83/EC EMA/414775/2019 z 23.08.2019), że błędy polegające na częstszym podaniu leku mogą zostać popełnione na każdym etapie od momentu przepisania leku do chwili jego zażycia przez chorego.
Przy częstszym stosowaniu metotreksatu zdarzały się przypadki ciężkich w tym zakończonych zgonem reakcji niepożądanych.
Metotreksat stosowany w chorobach zapalnych łącznie z np.: inhibitorami czynnika martwicy nowotworu (ang. tumor necrosis factor alfa - TNF alfa) spełnia określone funkcje :
- z infliksymabem zmniejsza powstawanie przeciwciał przeciwko niemu;
- z adalimumabem zmniejsza szybkość postępu uszkodzenia stawów, mierzonego radiologicznie oraz powoduje poprawę stanu czynnościowego.
- z etanereceptem - po 24 miesiącach leczenia pacjentów z RZS zaobserwowano istotne korzyści leczenia etanereceptem w połączeniu z metotreksatem w porównaniu do monoterapii produktem etenarecept i monoterapii metotreksatem.
Pacjentom przyjmującym metotreksat w chorobach zapalnych zaleca się niezwłoczny kontakt ze swym lekarzem jeżeli wystąpi: ból gardła, gorączka, owrzodzenie jamy ustnej, biegunka, wymioty, rumień, krwawienia, lub odbiegające od normy osłabienie.
Należy pamiętać, że, metotreksat dopuszczony jest w EU w dwóch grupach wskazań, które wymagają odmiennego schematu dawkowania.
Poza stosowaniem w chorobach zapalnych metotreksat stosowany jest także w leczeniu chorób onkologicznych, w których częstość podawania leku zależy od schematu terapeutycznego i może wymagać codziennego jego podawania.
Jak widać ta sama substancja czynna może być inaczej dawkowana z inna częstotliwością w zależności od celu terapeutycznego.
To jest także istotny przekaz dla pacjentów - wynika on z analizy tzw. giełdy pacjenckiej przed drzwiami gabinetów ambulatoryjnych.
Nazwy handlowe produktów leczniczych zawierających jako substancje czynną metotreksat na terenie Unii Europejskiej to : Jylamvo, Ledertrexate, Maxtrex, Metex, Metojest, Nordimet, Metotreksat.
