W cieniu afery podsłuchowej odbyło się pierwsze czytanie rządowych projektów nowelizacji trzech ustaw zdrowotnych, czyli tzw. pakietu kolejkowego. Po debacie Sejm skierował projekty do dalszych prac w komisji zdrowia bez głosu sprzeciwu.
W ten sposób zakończył się najważniejszy okres prac nad tymi regulacjami. Opierając się bowiem na dotychczasowych doświadczeniach, można sądzić, że w toku komisyjnej obróbki większych zmian w projektach nie będzie, a podstawowe kwestie zostały już rozstrzygnięte tak jak Ministerstwo chciało. Tempo prac w komisji będzie zapewne dość szybkie. Atmosfera wakacyjna nie sprzyja pogłębionym dyskusjom, a koalicja, posiadając arytmetyczną większość, chętnie korzysta z maszynki do głosowania, gdy sprawy przybierają niekorzystny dla niej obrót. Możliwe więc, że Sejm uchwali ten sztandarowy zdrowotny projekt rządu jeszcze w lipcu. Jakie będą efekty, zobaczymy jednak dopiero po przyszłorocznych wyborach parlamentarnych, bo taka właśnie perspektywa wynika z kalendarium wprowadzanych zmian. Na nic zdały się głosy sprzeciwu głównych interesariuszy, w szczególności lekarzy rodzinnych, do których adresowana jest znaczna część proponowanych rozwiązań. Nie pomogły zastrzeżenia organizacji reprezentujących pacjentów ani krytyczne głosy ekspertów. Większość budzących kontrowersje rozwiązań została utrzymana. Wprawdzie Ministerstwo wypełniło wymóg kilkutygodniowych konsultacji społecznych, ale nie zdecydowało się ani na rzetelną debatę publiczną, ani na jakąś ścieżkę prowadzącą do zbliżenia stanowisk, co w przypadku tak istotnych rozbieżności samo się narzucało. Można powiedzieć, że dla Ministerstwa Zdrowia to w końcu nic nowego. Zaskoczeniem był za to brak większego zainteresowania mediów zarówno przebiegiem debaty sejmowej, jak i wcześniejszymi kontrowersjami. Jest to o tyle zastanawiające, że kwestie dostępu do opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych, a zwłaszcza racjonowanie świadczeń zdrowotnych, należą do kluczowych problemów polityki zdrowotnej. Wydaje się, że ciągle jeszcze polityka zdrowotna nie należy do priorytetów rządu, a media doskonale to wyczuwają. Niespodzianką był też sam przebieg debaty. To, że kluby koalicji popierają rząd, jest normą. Funkcje kontrolne przejmuje zwykle opozycja. Tym razem jednak wszystkie kluby zgodnie poparły rządowy pakiet i dość gładko przeszły do porządku dziennego nad sygnalizowanymi wcześniej kontrowersjami, a przede wszystkim nad brakiem dialogu społecznego. Na jednym z portali medycznych ktoś zauważył, że opozycja poszła za radą Napoleona: „Nie przeszkadzaj swojemu wrogowi, gdy popełnia błędy”. Czy takie były zamiary, tego na szczęście nie wiemy. Wydaje się raczej, że nikt nie pamiętał o dokumencie „Zdrowie 2020 – nowe założenia polityki zdrowotnej” przyjętym w 2012 r. przez Europejski Komitet Regionalny WHO, z poparciem rządu polskiego. WHO uznało w nim, że jednym z dwóch głównych celów strategicznych na najbliższe lata powinien być rozwój zarządzania partycypacyjnego dla zdrowia. Chodzi tu m.in. o wzmocnienie dialogu politycznego o zdrowiu, ustanowienie struktur i procesów, które umożliwią szerokie zaangażowanie się obywateli i organizacji społecznych w aktywne i wspólne działanie na rzecz zdrowia na różnych poziomach rządzenia, także na szczeblu krajowym. A tego właśnie w naszej polityce zdrowotnej brakuje najbardziej. Czasy, kiedy władza wiedziała wszystko lepiej, już minęły. Powinien pamiętać o tym zarówno rząd, jak i opozycja. Inaczej wszyscy za to zapłacimy.
Tekst jest felietonem do wakacyjnej Służby Zdrowia
