Zespół policystycznych jajników - jak skutecznie leczyć wstydliwe objawy?
Występowanie zespołu policystycznych jajników (PCOS) jak się szacuje dotyczy około 5% -15% kobiet. PCOS jest najczęstszą przyczyną hirsutyzmu, którym określa się nadmierne owłosienie typu męskiego występujące u kobiet. Dotyczy ono najczęściej okolic twarzy, klatki piersiowej i dolnej części brzucha. Niechciane owłosienie często pojawia się również wokół brodawek sutkowych, w okolicy odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa, czy na wewnętrznych powierzchniach ud.
Nie ma zbyt wielu dostępnych danych, przedstawiających dokładną skuteczność stosowanych terapii w leczeniu zaburzeń występujących u kobiet z PCOS. W związku z powyższym wiele osób, a szczególnie kobiet powinien zainteresować artykuł, którego pełny tekst ukaże się niebawem w renomowanym czasopiśmie Journal of Women'S Health, a w którym autorzy przedstawią skuteczność leczenia kobiet z PCOS:
- przy użyciu spironolaktonu (SPL), który poza powszechnie znanymi działaniami, obniża również stężenie androgenów
- doustnymi środkami antykoncepcyjnymi (OC)
oraz
- przy pomocy terapii łączonej, wykorzystującej wzmacniające się wzajemnie działanie SPL i OC
.
Badanie, którego pełne wyniki zostaną opublikowane niebawem objęło grupę około 400 kobiet z rozpoznanym zespołem PCO.
Do czynników, które uznano, za mające znaczenie, bo dające istotną poprawę samopoczucia zaliczono m.in. ustabilizowanie się nieregularnych miesiączek oraz zmniejszenie nasilenia trądziku, bądź jego całkowite ustąpienie. Z kolei zmiany polegające na zmniejszeniu nasilenia hirsutyzmu zostały dokładnie określone ilościowo, przy użyciu zmodyfikowanej skali Ferrimana-Gallweya (F-G).
Okres obserwacji badanych kobiet wynosił niemal trzy lata. W trakcie leczenia największą poprawę uzyskano stosując terapię łączoną – z tego rodzaju terapii zadowolonych było aż 85 % kobiet.
Z kolei każdy lek stosowany z osobna okazał nieco mniej skuteczny - 79% i niemal 83 % zadowolonych z terapii kobiet, które zgłaszały poprawę dotyczącą redukcji nadmiernego owłosienia, uregulowanie się występujących do tej pory zaburzeń miesiączkowania i złagodzenie, bądź całkowite ustąpienie zmian trądzikowych.
Zmniejszenie objawów hirsutyzmu potwierdzone niższą punktacją uzyskaną przy użyciu zmodyfikowanej skali Ferrimana-Gallweya zgłaszało niemal 60% kobiet.
Jednakże, jak już wcześniej wspomniano najlepsze efekty osiągano przy użyciu terapii łączonej, w której podawano tabletki antykoncepcyjne łącznie ze spironolaktonem.
Co więcej, terapia łączona nie miała istotnego wpływu na zwiększenie częstości występowania działań niepożądanych w porównaniu do monoterapii wymienionymi lekami.
Ciekawostką jest, iż do oceny przewidywanej skuteczności terapii hirsutyzmu dość efektywnie posługiwano się m.in. wyjściowym stężeniem globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) oraz uzyskiwanym na początku badania wynikiem punktowym w skali F-G.
Wnioski z badania wydają się obiecujące, co w zasadzie potwierdza nasza codzienna endokrynologiczna praktyka. Duży odsetek kobiet z zespołem policystycznych jajników jest zadowolonych ze stosowanej terapii, mającej na celu zredukowanie nadmiernego stężenia, jak i działania androgenów na receptory.
Warto podkreślić, że w przypadku leczenia hirsutyzmu kobiety powinny jednak uzbroić się w cierpliwość. Otóż, określana jako skuteczna terapia za pomocą specjalnie dobranych tabletek antykoncepcyjnych i spironolaktonu wymaga co najmniej 6 miesięcy leczenia. Odsetek pacjentek zadowolonych z terapii wzrasta również wraz z czasem jej trwania. Niezwykle istotna jest także dostateczna wiedza lekarzy, dotycząca mechanizmów działania poszczególnych gestagenów, wchodzących w skład tabletek antykoncepcyjnych, tak, by dobrane leczenie było skuteczne i w miarę możliwości pozbawione lub obarczone jak najmniejszą ilością działań niepożądanych. Nieodpowiednio dobrane leki, mogą dać odwrotny skutek do zamierzonego. Tak, więc istotne jest, aby leczeniem tym zajmowali się doświadczeni lekarze, którzy dokładnie znają mechanizmy działania substancji wchodzących w skład hormonalnych tabletek antykoncepcyjnych, jak i przeciwwskazania do ich stosowania. Dobrze dobrana i regularnie stosowana terapia pozwoli kobietom pozbyć się choć części kompleksów i na nowo cieszyć się życiem.
