W sprawie przeglądów lekowych zostały wydane trzy stanowiska:
- Stanowisko prawne Biura Prawnego Naczelnej Izby Aptekarskiej.
- Stanowisko Koordynatorów Narodowego Pilotażu Przeglądów Lekowych.
- Stanowisko Przewodniczącej Naczelnego Sadu Aptekarskiego (NSA) oraz Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej (NROZ).
W Stanowisku Naczelnej Izby Aptekarskiej znajdują się dwa wnioski:
- Zasadą jest, że każdy farmaceuta uprawniony do wykonywania zawodu farmaceuty uprawniony jest do sprawowania opieki farmaceutycznej, będącego podstawową formą wykonywania zawodu farmaceuty.
- W odniesieniu do niektórych świadczeń zdrowotnych w ramach sprawowania opieki farmaceutycznej określono dodatkowe wymagania wobec farmaceutów.
Wykonywanie niektórych prostych świadczeń warunkowane jest ukończeniem określonego kursu. Dotyczy to szczepień i badań diagnostycznych. Nie ulega wątpliwości, że wykonywanie przeglądów lekowych jest najtrudniejszym i najbardziej skomplikowanym świadczeniem, ponieważ wymaga odpowiedniego przygotowania w zakresie: zbierania wywiadu, dokładnej analizy różnych sytuacji lekowych pacjentów, przygotowania odpowiednich rekomendacji oraz podjęcia z lekarzem merytorycznej dyskusji o charakterze klinicznym. Skoro wykonanie prostego świadczenia wymaga ukończenia kursu to oczywiste jest, że aby móc wykonywać przeglądy lekowe, należy ukończyć odpowiedni kurs.
W Stanowisku Koordynatorów został podkreślony fakt, że wykonywanie przeglądów lekowych jest nową kompetencją, która wymaga dodatkowych kwalifikacji. Kluczowym elementem jest standaryzacja przeglądu lekowego, ponieważ musi on być przeprowadzony na bardzo wysokim poziomie. Przeglądy lekowe muszą być realizowane z zachowaniem zasad najwyższej staranności i jakości procesu. Koordynatorzy kończą swoje stanowisko zdaniem: „W trosce o dobro pacjentów zwracamy się do wszystkich Farmaceutów oraz Pracodawców o rozwagę w zakresie przeprowadzania przeglądu lekowego.”
Dnia 9 września 2022 roku zostało wydane Stanowisko Przewodniczącej NSA oraz NROZ, w którym znajduje się następujące stwierdzenie: „Zwracamy uwagę, że sądy aptekarskie oraz rzecznicy odpowiedzialności zawodowej są niezależnymi organami samorządu zawodu farmaceuty, które rozpatrują sprawy z zakresu odpowiedzialności zawodowej w oparciu o aktualnie obowiązujące regulacje prawne.” Stanowisko jest niepotrzebne i bezzasadne, ponieważ NSA oraz NROZ nie są stronami w przedmiotowej sprawie. Warto przypomnieć jak NROZ oraz NSA rozpatrywały sprawę farmaceuty z Rzeszowa, który na allegro oferował poradę (opiekę) farmaceutyczną, informując, że poradę prowadzi Konsultant Wojewódzki z farmacji aptecznej oraz Członek Naczelnego Sądu Aptekarskiego. Należy podkreślić że Wojewoda Podkarpacki odwołał farmaceutę ze stanowiska Konsultanta Wojewódzkiego z powodu złamania prawa. NROZ wydał postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego, natomiast NSA wydał postanowienie o oddaleniu zażalenia. Takie zachowanie NROZ oraz NSA jest skrajnie nieodpowiedzialne, ponieważ trochę przypomina zachowanie mafijne: chronimy swojego człowieka pomimo, że złamał prawo.
W okresie stanu epidemii w Polsce (od 20 marca 2020 r. do 16 maja 2022 r.) aż 1 674 farmaceutów wystawiło 6 621 recept farmaceutycznych na lek amantadyna. Warto wskazać, że nie ma żadnych dowodów naukowych ani przesłanek, że amantadyna może być skuteczna w leczeniu COVID-19. Wiadomo, że entuzjaści amantadyny nie szczepili się, ponieważ zażywali ten lek. Następnie trafiali do szpitala w ciężkim stanie i umierali na COVID-19. Należy podkreślić, że NRA oraz NROZ nic nie zrobili pomimo, że sprawa jest śmiertelnie poważna w dosłownym tego słowa znaczeniu. Czy farmaceuci, którzy wystawili recepty na amantadynę będą również dokonywać przeglądów lekowych? Na samą myśl o tym, strach się bać.
NRA, NROZ oraz Przewodnicząca NSA nie rozumieją, że każdy farmaceuta powinien być gwarantem bezpiecznej farmakoterapii. Koordynatorzy Narodowego Pilotażu Przeglądów Lekowych doskonale rozumieją, że farmaceuci powinni gwarantować bezpieczną farmakoterapię.
mgr farm. Walenty Zajdel
