Należy pamiętać, że rozpuszczanie leku i następnie jego rozcieńczanie, np. przed podaniem dożylnym, to nie są te same czynności i czasami wymagają stosowania różnych rozpuszczalników.
Przykład:
Alteplaza (Actilyse) stosowana między innymi w ostrym udarze niedokrwiennym - lek w postaci proszku rozpuszczamy w odpowiedniej ilości aqua pro injectione, ale następnie – uwaga – rozcieńczamy w 0,9% NaCl. Uzyskanego roztworu nie wolno rozcieńczać wodą mimo, że w niej lek się rozpuścił.
Rekonstytuując leki biologiczne mieszanie roztworów ograniczamy do minimum. Leki biologiczne wykazują niezwykle silną skłonność do agregacji, czyli łączenia się pojedynczych cząsteczek w dimery, oligomery, multimery. Powstałe w wyniku zbyt intensywnego mieszania roztworu połączenia cząsteczek – aglomeraty – są często odpowiedzialne za niechcianą negatywną odpowiedź immunologiczną. Szczególnie przeciwciała są elastycznymi strukturami mającymi tendencje do łączenia się w większe.
Różne rozpuszczalniki stosowane do rekonstytucji leku determinują drogę jego podania.
Przykład:
Ceftriakson rozpuszczony w aqua pro injectione jest podawany dożylnie natomiast rozpuszczony w wodzie lub 0,9% rozt. soli kuchennej lub 6% lub 10% roztworze glukozy może być podawany domięśniowo.
Niezgodności rozpuszczalników z lekami w nich rozpuszczonymi.
Przykład:
Metronidazol wykazuje niezgodność z 10% roztworem glukozy. Lek po rozpuszczeniu nie powinien zbyt długo czekać na podanie go pacjentowi. Powodem są ryzyka rozkładu substancji czynnej w roztworze leku.
Przykład:
Tienam czas od rozpoczęcia rozpuszczania antybiotyku (imipenem) w proszku w fiolce do zakończenia infuzji dożylnej nie powinien być dłuższy niż dwie godziny.
Konieczność ochrony przed światłem roztworów leków. Dotyczy to leków gotowych jak i przygotowanych ex tempore.
Przykład:
Produkty lecznicze do żywienia pozajelitowego wymagają ochrony przed światłem w celu zmniejszenia ryzyka ciężkich działań niepożądanych u noworodków urodzonych przedwcześnie.
Stanowisko to przedstawiły: EMA, URPL, podmioty odpowiedzialne (Baxter, B Braun Melsungen, Fresenius Kabi), ESPGHAN (European Society of Paediatric Gastroentorology, Hepatology and Nutrition) oraz ESPEN / European Society of Clinical Nutrition and Metabolism.
Komunikat dotyczy następujących leków dopuszczonych w Polsce do obrotu :
Aminoven infant 10%, Aminoven Paed 10%, ClinOleic 20%, Intralipid 10% i 20%, Lipidem, Lipofundin MCT/LCT 10% i 20%, Numeta G13%E Preterm, Numeta G16%E, Primene 10%, SMOFlipid, Vaminolact.
Uwaga: przed światłem chronimy wymienione powyżej leki także w opakowaniach i w zestawach do podawania.
Stosowanie eksponowanych na światło produktów leczniczych do żywienia pozajelitowego zawierających aminokwasy i lub lipidy, szczególnie po dodaniu do nich witamin i lub pierwiastków śladowych, może doprowadzić do poważnych działań niepożądanych u noworodków urodzonych przedwcześnie, ponieważ ekspozycja takich roztworów na światło powoduje wytwarzania nadtlenków i innych produktów degradacji.
Uważa się, że noworodki urodzone przedwcześnie są obarczone wysokim ryzykiem stresu oksydacyjnego związanego z wieloma czynnikami ryzyka w tym tlenoterapią, fototerapią, słabym układem odpornościowym i odpowiedzią zapalną za zmniejszoną obroną przed utlenianiem.
