Czy można ufać lekarzom?
Lista oczekiwań wobec lekarza nie skupia się przede wszystkim na jego kompetencjach w postaci wiedzy i doświadczenia, ale dotyczy również kompetencji społecznych; interpersonalnych a także aspektów osobowościowych. Choć niewątpliwie to właśnie wiedza i doświadczenie wpływają na trafnie postawioną diagnozę; podjęte działania medyczne, to jak pokazują badania - od lekarza, którego zawód kwalifikuje się jako zawód zaufania publicznego wymagamy czegoś więcej i to bez względu na specjalizację. To „coś” wpływa na relację lekarz - pacjent.
Czym jest i jakie ma znaczenie dla dwóch stron relacji?
Podstawą dobrych relacji interpersonalnych jest zaufanie. Choć bardziej kojarzymy zaufanie z relacjami prywatnymi - jako fundament związku, to jeśli chodzi o relacje lekarz - pacjent to zaufanie odgrywa jedną z kluczowych ról, co właśnie sugeruje sama przynależność do tej wyjątkowej grupy zawodów.
Grunt to zaufanie
Powierzając lekarzowi swoje zdrowie a co z tym związane – życie, mamy ogromna potrzebę poczucia, że jest to osoba, która odpowiednio się nami zajmie. Jak pokazują badania, często wcale nie chodzi o ilość tytułów, staży zagranicznych, szkoleń i specjalizacje.
Kiedy pacjent czuje, że może ufać lekarzowi? Kiedy jego potrzeby i oczekiwania są rozumiane. Zaufanie to jest relacją, gdzie lekarz oceniany jest pozytywnie pod względem zarówno swoich kompetencji, możliwości jak i intencji. Ocena taka ma miejsce właśnie w sytuacji, gdy jedna ze stron potrzebuje pomocy i wsparcia, co nierozłącznie związane jest z relacją lekarz- pacjent. Chory mający zaufanie do lekarza, czuje się bezpieczniej i łatwiej dostosowuje się do zaleceń lekarskich. Dotyczy to jednak prawdziwego zaufania a nie tego wynikającego z konformizmu społecznego wytworzonego na potrzeby sytuacji.
Konsekwencje
Konsekwencją braku zaufania do lekarza są oprócz skutków emocjonalnych, doświadczanych frustracji, poczucia niezadowolenia z opieki medycznej czy rodzących się pretensji, przede wszystkim zachowania podejmowane przez pacjenta. Należą do nich m.in. zmiany lekarzy, placówek leczenia, nie podejmowanie lub zaniechanie badań; leczenia farmakologicznego, szerzenie niekorzystnej dla całej służby zdrowia opinii, co w konsekwencji wpływa pośrednio na przekonania i postawy innych chorych oraz na stan zdrowia samego zainteresowanego.
U źródła…
Skąd więc bierze się zaufanie? Otóż jedną z kwestii jest autorytet. Zdobywany latami, gdy jest prawdziwy, nawet w przypadku błędów, staje się tarczą ochronną dla lekarza. Pytanie kolejne więc, na podstawie czego buduje się autorytet lekarza w oczach pacjentów, poza czymś zupełnie oczywistym, czym jest jego doświadczenie i wiedza?
I właśnie w tym miejscu do głosu dochodzi coś co często jest podświadomie oczekiwane przez pacjentów a niekoniecznie spostrzegane jako konieczne przez lekarzy – Empatia. Kolejne ogniwo w poszukiwaniach i tworzeniu wizji Lekarza Idealnego.
