Serdecznie gratuluję prawidłowej odpowiedzi Pani Angelice Talar-Śpionek!
Widać, że zagadka nie sprawiła żadnego kłopotu co jest praktycznym potwierdzeniem dużej Pani wiedzy.
Ze zdjęcia zamieszczonego w komentarzu na blogu Medexpressu widać, że jest Pani młodą osobą, przed którą świat nauki stoi otworem.
Jako człowiek z 45-letnim stażem zawodowym cieszę się bardzo, że rośnie grupa mądrych następców mojego pokolenia co dobrze rokuje dla nas wszystkich a szczególnie dla polskich pacjentów.
Jeszcze raz bardzo gratuluję i życzę Pani wielu spektakularnych sukcesów nie tylko naukowych.
Mimo iż komentarz do zagadki jest zbędny, bo został przez Panią Angelikę Talar-Śpionek doskonale napisany, to pozwolę sobie jedynie na kilka dodatkowych spostrzeżeń.
Po pierwsze dobrze jest znać zasady ogólne, które pozwalają nam radzić sobie w sytuacjach szczegółowych. To jak z zasadami ruchu drogowego, które opanowane pomagają nam podczas prowadzenia pojazdów przez całe życie.
Stosowanie wielu leków wymaga znajomości zasad ogólnych, decydujących o sposobie ich podania pacjentowi.
Jedną z kilku wskazówek znanych, ale przypominanych przeze mnie jest podział leków na silne i umiarkowane induktory, inhibitory i substraty dla istotnych enzymów.
Określenie substrat enzymu dla danej substancji czynnej oznacza, że jest ona metabolizowana przez ten enzym.
Wracając do zagadki, to zaleca się jednoczesne podawanie produktu leczniczego A i B.
Opóźnione podawanie leku A po podaniu leku B wiązało by się z istotnym zmniejszeniem stężenia produktu A w osoczu.
Produkt B z racji swojej swoistości, podany wcześniej przyspiesza rozkład leku A, stąd nie czekamy i oba leki podajemy razem.
Rozwijając temat podawania różnych leków w różnych kombinacjach, to w sytuacji podawania pacjentowi, np.: leku D, który jest substratem transportera błonowego
P-glikoproteiny wiemy, że jednoczesne podanie silnego induktora P-glikoproteiny / leku E / zmniejsza stężenie leku D.
Induktor, czyli lek E podany równocześnie z substratem dla hamowanego enzymu zmniejsza stężenie substratu, czyli leku D w osoczu i zmniejsza jego efektywność terapeutyczną, zmniejsza także ryzyko działań niepożądanych.
Jednoczesne podanie silnego inhibitora P-glikoproteiny zwiększa stężenie leku D
Leki rywalizujące jako substraty dla transportera błonowego P-glikoproteiny lub inhibitory dla transportera błonowego P-glikoproteiny mogą zwiększać stężenie leku D.
Inhibitor podany równocześnie z substratem dla hamowanego enzymu zwiększa stężenie substratu/leku/ w osoczu i zwiększa ryzyko działań niepożądanych bo zwiększa stężenie leku.
Stosujemy zasadę unikania łączenia silnych inhibitorów tego samego enzymu oraz silnych induktorów tego samego enzymu .
I to by było na dzisiaj tyle.
PS. Ale wiemy także, że czasami praktyka kliniczna wymusza odstępstwa od opisanych powyżej zasad, które są uzasadnione sytuacją zdrowotną pacjenta.
W takich sytuacjach intensywnie nadzorujemy chorego, licząc się z natychmiastowym wycofaniem danego leku.
Dr nauk farm. Leszek Borkowski
