To jest dobra informacja, ponieważ niedawno czyli 1 lipca 2022 r. wiceminister zdrowia Waldemar Kraska w odpowiedzi na interpelację poselską stwierdził że "farmaceuci w aptekach dostosowanych do wykonywania szczepień będą mogli wykonywać szczepienia z zachowaniem odpłatności pacjenta za wykonaną usługę".
Wiceminister Maciej Miłkowski nie poinformował dlaczego w tym roku system wygląda trochę inaczej. Faktem jest, że w ubiegłym roku minister zdrowia dokonał zakupu za dużej ilości szczepionek przeciw grypie. Wobec małego zainteresowania szczepieniami wprowadził przepis, że od 23 listopada 2021 r. wszystkie osoby dorosłe mogły skorzystać z darmowych szczepień. To niestety nie pomogło, ponieważ tylko niektórzy skorzystali z tej możliwości. Poziom wyszczepialności wzrósł zaledwie o jeden procent z 6% w sezonie 2020/2021 do 7% w sezonie 2021/2022. Duża ilość szczepionek musiała zostać zutylizowana i dlatego w tym roku minister zdrowia zrezygnował z zakupu szczepionek przez budżet państwa.
Minister zdrowia 9 sierpnia 2022 r. wydał komunikat w sprawie realizacji szczepień przeciw grypie w podmiotach leczniczych i w aptekach ogólnodostępnych, w którym poinformował, że "za dostępność do szczepionek przeciw grypie w sprzedaży hurtowej i detalicznej odpowiadają wyłącznie producenci". Nic bardziej błędnego, ponieważ minister zdrowia jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo lekowe społeczeństwa, czyli za dostęp do leków, w tym również do szczepionek przeciw grypie. Nie można zdjąć z siebie odpowiedzialności za pomocą komunikatu, który nie ma żadnej mocy prawnej podobnie jak komunikat prognozy pogody.
W Centrum Prasowym PAP 10 sierpnia 2022 r. odbyła się debata „Co nowego w sezonie szczepień przeciwko grypie 2022/23 – perspektywa pacjenta”. W konferencji uczestniczyli: prof. Adam Antczak, dr Klaudiusz Komor, mgr Zofia Małas, dr Mikołaj Konstanty i mgr Marek Tomków. Jak podkreślał prof. Adam Antczak, zmiany jakie zostały wprowadzone w nowym sezonie grypowym 2022/2023, są dużym krokiem naprzód w kierunku profilaktyki grypy. Niestety dla pacjentów obecne zasady są znacznie mniej korzystne od zasad, które obowiązywały w sezonie grypowym 2021/2022.
Dr Mikołaj Konstanty powiedział, że "liczba osób zaszczepionych w aptekach gwałtownie rośnie, szczepienia przeciw COVID-19 to udowodniają". To trochę nie na temat, ponieważ konferencja dotyczyła szczepień przeciw grypie. Mgr Marek Tomków powiedział, że "szczepienie to inwestycja, która zmniejsza realne koszty grypy w Polsce." Oczywistym jest, że szczepienia profilaktyczne są znacznie tańsze od leczenia. Szczepienia to profilaktyka, prewencja, zapobieganie a nie inwestycja. Natomiast inwestycje dokonywane przez ministra zdrowia pozostawiają wiele do życzenia - wystarczy przypomnieć zakup maseczek od instruktora narciarskiego czy aferę dotyczącą zakupu respiratorów od handlarza bronią.
W przypadku wypowiedzi prezesów Izb Aptekarskich dzieje się coś niedobrego z przysłowiową aptekarską dokładnością.
Jedno jest pewne - po zakończeniu sezonu 2022/2023 prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej będzie mógł się pochwalić, że nastąpił olbrzymi wzrost ilości szczepień w aptekach, ponieważ w sezonie 2021/2022 wykonano tylko około 8 500, co stanowiło zaledwie dwa promile wszystkich szczepień przeciw grypie w Polsce.
Prezydent Francji wygłosił doskonałe orędzie na temat koniczności szczepień profilaktycznych. Prezydent Polski publicznie zadeklarował, że: „nigdy nie szczepił się przeciwko grypie”. W zakresie szczepień prezydent Francji jest mężem Stanu natomiast prezydent Polski jest mężem Agaty.
W celu doprowadzenia do wzrostu poziomu wszczepialności populacji istnieje potrzeba zmiany negatywnego nastawienia społeczeństwa do konieczności szczepień przeciwko grypie. Dlatego należałoby przeprowadzić profesjonalną ogólnopolską kampanię informacyjną, edukacyjną oraz promocyjną podobną do tej, która w Wielkiej Brytanii była prowadzona przez National Health Service i przyniosła wymierne efekty. Obecnie w Wielkiej Brytanii poziom wyszczepialności przeciw grypie wynosi około 70 procent.
W Polsce nie było odpowiedniej kampanii dlatego stawiam dolary przeciwko orzechom, że poziom wyszczepialności przeciw grypie w sezonie 2022/2023 nie wzrośnie. Niemniej jednak lepiej byłoby gdybym się pomylił.
mgr farm. Walenty Zajdel
