Odpowiadając na pytania Pacjentów, uprzejmie informuję:
Normy oraz wyniki przeprowadzonego badania wykonywane w szeroko rozumianej diagnostyce mogą się nieznacznie różnić w zależności od laboratorium, dlatego zalecam trzymanie się jednego dobrego miejsca.
Za główne czynniki wpływające na wartości laboratoryjne uznaje się między innymi: płeć, wiek, masę ciała, odżywianie, używki, narkotyki, leki, porę dnia, sytuację hormonalną oraz sprzęt, odczynniki i metodykę badań.
Porównując wyniki badań w czasie, jesteśmy w stanie mieć bardziej prawidłowy obraz tego co dzieje się w naszym organizmie.
Sporadycznie wzrost wartości lub ich spadek może być związany z naszą osobistą normą dlatego warto zbierać stare badania.
Generalnie trzeba założyć, iż do prawidłowej oceny pacjenta trzeba uzyskane wyniki odnosić do aktualnego stanu klinicznego oraz rodzaju przyjmowanych produktów leczniczych.
Dopiero kompleksowa ocena wyników diagnostyki laboratoryjnej uwzględniająca wiele parametrów pozwala na wyciąganie wniosków bliższych prawdzie.
Badania laboratoryjne krwi
Krew pełna / całkowita/ = krwinki czerwone / erytrocyty-RBC / +
+ krwinki białe / leukocyty-WBC / + płytki krwi / trombocyty-PLT / + osocze.
Morfologia krwi to badanie erytrocytów, leukocytów, trombocytów, barwnika krwi hemoglobiny /HGB/, hematokrytu /HCT/, oraz parametrów odnoszących się do krwinek czerwonych/ MCH, MCV, MCHC /.
Biochemia krwi to badanie osocza w tym koagulopatia, czyli badanie krzepliwości krwi, enzymy, np.: AspAt, AlAt, fosfataza zasadowa i kwaśna, alfa amylaza, lipaza, kinaza keratynowa, cholinesteraza, białko C-reaktywne, elektrolity, lipidy, mocznik, kwas moczowy, kreatynina, bilirubina, ferrytyna, transferryna, witaminy, pierwiastki śladowe, troponiny sercowe, prokalcytonina itd.
Serologia to wykrywanie przeciwciał we krwi: badania serologiczne w diagnostyce chorób reumatycznych / czynnik reumatoidalny RF, odczyn antystreptolizynowy ASO, odczyn antystafylolizynowy ASTA, IgE całkowite, swoiste, grupy krwi, markery nowotworowe, wykrycie boreliozy, cytomegalowirusa, Helicobacter pylori, HIV, mononukleoza, różyczka, WZW A,B,C, toksoplazmoza, itd.
W standardzie diagnostyki laboratoryjnej materiałem do badań jest krew żylna, ale czasami pobieramy krew tętniczą do np. oznaczeń gazometrycznych lub krew włośniczkową do określenia np. stężenia glukozy.
Hemoglobina to białko, główny składnik erytrocytów.
Hematokryt to procentowy stosunek krwinek czerwonych, krwinek białych i płytek krwi do osocza krwi.
Parametry krwinek czerwonych informujące o stanie erytrocytów, to poza stężeniem hemoglobiny i wartościami hematokrytu to:
MCH – określa średnią zawartość hemoglobiny w erytrocytach;
MCV - określa objętość krwinki czerwonej, informuje o tym czy są one prawidłowe, zbyt duże lub za małe;
MCHC – określa stężenie hemoglobiny w krwince czerwonej, informuje o jej właściwej proporcji w krwince czerwonej.
RDW współczynnik miary zróżnicowania erytrocytów. Wskaźnik czerwonokrwinkowy, pomocny w klasyfikacji niedokrwistości określa jak różnej objętości są krwinki czerwone.
Wskaźnik RDW może być podawany jako RCW-CN w postaci współczynnika zmienności lub jako RDW-SD wyrażony w postaci odchylenia standardowego.
Parametrów RWD nie można interpretować samodzielnie w oderwaniu od innych wartości morfologicznych opisujących czerwone ciałka krwi takich jak: MCV, MCH, MCHC, RBC, HCB, HCT, RET.
Krwinki czerwone/RBC/ czyli erytrocyty zawierają głównie hemoglobinę. Przechodzą różne stadia rozwoju a ich forma senioralna nazywa się retykulocytami / RET /.
Odczyn Biernackiego = OB = Opad
Jest to pomiar opadania krwinek czerwonych wykonany w probówce, gdy zmieszamy krew całkowitą z roztworem cytrynianu sodowego-czynnika zapobiegającego krzepnięciu krwi.
Po godzinie lub dwóch odczytuje się w skalibrowanej probówce lub pipecie o ile ml opadły krwinki czerwone.
Erytrocyty mają we krwi ujemny ładunek elektryczny, aby się nie skupiały ze sobą, tylko odpychały od siebie i nie ulegały śmiertelnej dla człowieka aglomeracji.
Poza organizmem krwinki czerwone tracą ładunek ujemny, łącza się w większe skupiska i opadają na dno probówki.
Fizjologicznie prędkość opadania erytrocytów jest większa u kobiet niż u mężczyzn.
Krwinki białe czyli leukocyty /WBC/ dzielą się na granulocyty / PMN /, monocyty / MONO/, limfocyty /LYM/.
Granulocyty / PMN / dzielą się na: obojętnochłonne / neutrocyty- NEUT / , kwasochłonne / eozynocyty-EOS / i zasadochłonne / bazocyty-BASO /.
Rozmaz krwi barwiony, oglądany pod mikroskopem pozwala obliczyć procentowo poszczególne frakcje białych krwinek. Wiemy ile jest limfocytów, monocytów granulocytów obojętnochłonnych / neutrocytów/ z jąderem podzielonym, pałeczkowatych, segmentowatych i kwasochłonnych/ eozynocytów / oraz zasadochłonnych/ bazocytów /.
Trombocyty czyli płytki krwi ważna rola w krzepnięciu krwi, gojeniu się ran, fibrynolizie czyli rozpuszczaniu skrzepów. W celu pełniejszej analizy trzeba ocenić równocześnie trzy parametry opisujące płytki krwi, są to: PLT-liczba trombocytów, PDW określa zróżnicowanie objętości pomiędzy płytkami krwi w badanej próbce, MPV określa średnią objętość płytek krwi czyli informuje jaki odsetek trombocytów odbiega swoją objętością od objętości przeciętnych płytek krwi.
