Poprzednie epidemie zakaźne traktowano jak wypadek bez specjalnego znaczenia dla stylu pracy sektora firm farmaceutycznych. Była to nieodrobiona lekcja, której koszty mogą być istotne. Buńczuczna filozofia sektora, że się zawsze wyżywi, może być tak samo złudna jak twierdzenie tego samego przez ostatni komunistyczny rząd PRL.
Dzisiaj pandemia staje się endemią. Co robić?
Po pierwsze nauczyć się współpracować pomiędzy sobą. Da to efekt dla wszystkich.
- Zapewnić profesjonalistą dostęp do informacji wychodzących poza ChPL o oferowanych produktach, w celu znalezienia możliwości ewentualnego rozszerzenia wskazań przeciwko SARS-CoV-2.
- Współpracować z agencjami regulacyjnymi w dostępie do bibliotek w celu ich przeszukiwania aby jak najszybciej znaleźć skuteczny lek w COVID-19.
- Uruchomić publiczno-prywatną współpracę w celu sprostania wyzwaniom związanym ze zwiększaniem skali badań klinicznych. Bez nich będziemy poruszać się po ciemku.
- Coraz więcej miejsc wstrzymuje działania w zakresie badań klinicznych. Rośnie liczba firm farmaceutycznych i CRO, które publicznie ogłaszają zawieszenie prowadzenia nowych badań (brak wizyt pacjentów, niemożność weryfikacji danych źródłowych , lekarze i instytucje są po prostu zbyt przytłoczeni zarządzaniem COVID, itd.).
- Trzeba wybrać ośrodki strategiczne do aktualnie prowadzonych badań klinicznych.
Po drugie umiejętnie zarządzać talentami i zaangażowanymi pracownikami. Ocenić zasoby ludzkie. Da to efekt dla każdemu przedsiębiorstwu.
- Zespoły powinny być mniejsze, ale za to wielofunkcyjne z wyraźnymi rolami i obowiązkami.
- Wzrasta rola przywódców – tych małych i tych wielkich.
- Zwiększyć wydajność pracy zdalnej. Przejrzyste ścieżki decyzyjne. Dostosować narzędzia komunikacji do różnych scenariuszy uwzględniające złożoność tematu, wyniki, czas reakcji.
- Skrócony czas pracy w terenie, większość firm wykorzysta zapewne, aby nadrobić zaległości w pracy wewnętrznej, np. szkolenia.
- Warto rozważyć wirtualne narzędzia do wirtualnej współpracy z KOL-ami bez ceremonialnych spotkań. To trudne, bo niektórzy uwielbiają ten „rytuał”.
- Edukacja, rozpowszechnianie danych medycznych i naukowych do pracowników służby zdrowia poprzez alternatywne kanały. Prezentowane informacje dotyczą leczenia pacjenta z COVID-19 oraz zakresu terapeutycznego portfolio firmy.
Po trzecie trzeba opracować aktywny plan aby zachować ciągłość działania.
- Będą zakłócone łańcuchy dostaw – potrzebna ich dywersyfikacja.
- Możliwa zmniejszona zdolność produkcyjna dostawców (Indie i Chiny).
- Może być też potrzebna reorganizacja szeroko rozumianego zbytu.
W trakcie epidemii, pandemii i endemii zmieniają się priorytety oraz opisane ryzyka.