Czy do Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków zgłaszają się pacjenci z konkretnymi pytaniami, obawami w związku z koronawirusem?
Anna Śliwińska: Jak wiemy z mediów od początku epidemii, osoby zmarłe na koronawirusa w wielu przypadkach miały cukrzycę. Pacjenci słysząc taką informację obawiają się czy są w tej grupie największego ryzyka, czy będą mieć dostęp do leków, zwłaszcza do insuliny, gdyż jest to lek ratujący życie. Na razie dostęp do leków nie jest zagrożony. Pojawiają się obawy odnoście dostępu do lekarzy, ciągłości, kontynuacji leczenia, a także problemy z odwoływaniem planowych badań diagnostycznych czy zabiegów, np. okulistycznych i innych. Pacjentom, którzy mają ustabilizowaną cukrzycę jest trochę łatwiej przetrwać ten czas, ponieważ w większości przypadków potrzebna im jest tylko kontynuacja terapii, która nie zmienia się np. co miesiąc czy co kwartał. Jeżeli stan ścisłej kwarantanny społecznej się nie przedłuży, to nie powinno być większych problemów dla takich pacjentów. Poważnym problemem są nowe diagnozy, nowe zachorowania. W cukrzycy typu 1 diagnoza i początkowy etap leczenia zazwyczaj odbywa się w szpitalu, istnieje więc obawa, że osoby mające ewidentne objawy cukrzycy (lub ich opiekunowie w przypadku dzieci) mogą odwlekać moment szukania profesjonalnej pomocy z obawy przed zakażeniem koronawirusem w placówkach medycznych, co może być ekstremalnie niebezpieczne dla zdrowia. Także osoby z objawami cukrzycy typu 2 przez obecną sytuację mogą odwlekać swoje rozpoznanie i początek leczenia, a ta cukrzyca już w ich organizmie wyrządza szkody.
Czy Stowarzyszenie przygotowało jakieś specjalne działania wspierające pacjentów w czasie epidemii?
A.Ś: Tak, po pierwsze staramy się uspokajać, mówić , że media wrzucają wszystkich diabetyków do jednego worka, a nie wszyscy są od razu zagrożeni ciężkim przebiegiem zakażenia koronawirusem i śmiercią. W przypadku koronawirusa cukrzyca jest niebezpieczna w momencie, kiedy jest chorobą długoletnią, niewyrównaną, nieleczoną lub gdy pacjent ma szereg powikłań oraz jest starszy wiekiem. Osoba, która choruje na cukrzycę paręlat, nie ma powikłań, jest osobą stosunkowo młodą, to nie można mówić, że jest w grupie większego ryzyka. W naszych mediach zamieszczamy na bieżąco informacje na temat koronawirusa i przydatne fakty dotyczące życia i funkcjonowania w dobie pandemii. Od kwietnia uruchomiliśmy też specjalną infolinię: 22 307 37 87. Pacjenci mogą uzyskać pod tym numerem telefonu bezpłatne konsultacje z lekarzem, edukatorem diabetologicznym oraz mogą też otrzymać e-receptę na kontynuację leczenia w ramach NFZ.
Czy obserwując obecną sytuację, dostrzega Pani jakieś aspekty dotyczące systemu ochrony zdrowia, które powinny się zmienić lub- wręcz odwrotnie- zdają dziś egzamin?
A.Ś: Dobre dla wszystkich jest to, że postępuje informatyzacja w ochronie zdrowia i powszechne stają się np. telefoniczne konsultacje z lekarzami. Pacjenci mówią, że wiele z tych rozwiązań telemedycyny mogłoby zostać, np. otrzymywanie e-recept i e-zleceń na wyroby medyczne. To ogromne ułatwienie, że możemy wiele załatwić za pomocą internetu oraz telefonu, zwłaszcza dla osób z mniejszych miast i wsi, gdzie dostęp do lekarzy jest utrudniony i niekiedy wymaga wielogodzinnych wypraw. Również nowoczesne technologie w medycynie okazują się być w dobie epidemii niezwykle przydatnym narzędziem, przykładowo to, że wyniki pomiaru poziomu glukozy we krwi zapisują się w systemach elektronicznych i można je przesłać lekarzowi na jego komputer.
Okres epidemii pokazuje jak tego typu narzędzia wspierają pacjentów… Są obecnie takie systemy monitorowania poziomu glikemii, po które nie trzeba nawet wychodzić do apteki, prawda?
A.Ś: Tak. Taki system monitorowania glikemii typu flash jest produktem, po który nie chodzi się do apteki, tylko otrzymuje przesyłką kurierską. Takie rozwiązanie wpisuje się w obostrzenia dotyczące bezpieczeństwa pacjentów w czasie epidemii. Dzięki temu narzędziu lekarz ma możliwość kontrolować przebieg cukrzycy u pacjenta i w razie potrzeby modyfikować leczenie. Tego rodzaju systemy informatyczne umożliwiają pacjentom pozostanie w domu i bezpieczne kontynuowanie leczenia.
A czy jest grupa wśród diabetyków, która też powinna otrzymać taką możliwość monitorowania poziomu gliekemii w refundacji?
A.Ś: Jeśli chodzi o rozszerzenie refundacji (obecnie obowiązuje dla dzieci i młodzieży od 4. do 18. roku życia) to najlepiej by było, aby takie rozwiązanie dotyczyło wszystkich, którzy są na intensywnej insulinoterapii w cukrzycy typu 1 i 2. Warto też zwrócić uwagę na potrzebę grupy pacjentów, którą stanowią kobiety z cukrzycą ciążową. Lekarze mówią, że w wielu przypadkach można by nie wdrażać niełatwej przecież i zazwyczaj rodzącej obawy insulinoterapii u kobiet w ciąży, gdyby mogły lepiej się monitorować z pomocą systemu flash i dzięki temu odpowiednio kontrolować cukrzycę ciążową.
Jaki ma Pani telegraficzny przekaz do pacjentów diabetologicznych na czas epidemii koronawirusa?
A.Ś: Należy zachować zdrowy rozsądek i równowagę pomiędzy bagatelizowaniem problemu a panikowaniem czy całkowitym załamaniem się. Zachowywać się racjonalnie i przestrzegać wszystkich zaleceń, ale też nie wpadać w lęki czy paranoję. Informacji o koronawirusie szukać tylko w sprawdzonych, wiarygodnych źródłach. Natomiast bardzo istotny jest fakt, aby ten czas nie był wykorzystywany przez pacjentów jako forma lenistwa i zwolnienia z obowiązków, jakie ma osoba z cukrzycą, która szczególnie musi dbać o odżywianie, o aktywność fizyczną, wystrzegać się używek. To nie może być czas wymówek. Nie powinniśmy mówić: nie ruszam się bo i tak nie można, źle się odżywiam, bo nie wszystko można kupić w sklepach, do których są długie kolejki. Tak nie można postępować, gdyż wyjdziemy z tej sytuacji w gorszym stanie zdrowia, niż byliśmy wcześniej.
Warto przeczytać
