Iwona Schymalla: Pierre Fabre Médicament to dziś firma globalna, ale początki były takie, że zaczęło się od małej, rodzinnej apteki na południu Francji. Jakie były najważniejsze etapy w rozwoju firmy?
Beata Dobicka-Miś: Tak, to prawda. Pan Pierre Fabre po ukończeniu studiów, jako młody farmaceuta, założył aptekę w małej miejscowości Castres na południu Francji. I tak wszystko się zaczęło. Pierwszym krokiem było poszerzenie tej apteki o laboratorium badawcze, gdzie Pierre Fabre mógł badać substancje, głównie roślinne, i poszukiwać nowych leków. Pierwszym obszarem, którym się zainteresował, była niewydolność żylna, dolegliwość bardzo częsta u mieszkańców tego regionu, powikłana żylakami i owrzodzeniami. I tutaj po raz pierwszy pan Pierre Fabre wpadł na trop dobrej substancji do leczenia niewydolności żylnej. Po wielu badaniach i latach powstał lek Cyclo3, który został zarejestrowany w całej Francji, w Europie i do dziś, po 50 latach, jest uznanym lekiem do leczenia niewydolności żylnej, także w Polsce.
I.S.: Ale trzeba przyznać, że w latach 60. ubiegłego wieku Pierre Fabre dokonał prawdziwego przełomu w leczeniu chorób skóry i dermokosmetyki. Na czym to polegało i czy rzeczywiście Pierre Fabre jest prekursorem dermokosmetyki?
B.D.M.: To było nowatorskie podejście do pielęgnacji skóry u pacjentów z ciężkimi chorobami dermatologicznymi, głównie atopowymi. Do dzisiaj nowe generacje dermokosmetyków, które są dostępne w aptekach w wielu krajach świata, także w Polsce, stosuje się w codziennej pielęgnacji oraz uzupełnieniu terapii chorób skóry.
I.S.: Kolejnym impulsem do rozwoju firmy było bez wątpienia skierowanie uwagi na badania w dziedzinie onkologii. Od czego się to zaczęło i jak wyglądało? Dlaczego onkologia?
B.D.M.: Zaczęło się w latach 80. ub.w. Wówczas, we Francji, profesor Potier z Instytutu Chemii i Substancji Naturalnych odkrył winorelbinę, alkaloid z barwinka rosnącego na Madagaskarze. Niestety, odkrycie nie zyskało zainteresowania ze strony konsorcjów farmaceutycznych ani państwa. Jedyną osobą wspierającą profesora był właśnie pan Pierre Fabre, który zdecydował się zainwestować środki swojej firmy w badania, a potem w produkcję winorelbiny. Po siedmiu latach lek został zarejestrowany w dwóch wskazaniach: niedrobnokomórkowym raku płuca i zaawansowanym raku piersi. I do tej pory jest podstawowym lekiem w chemioterapii tych dwóch częstych nowotworów.
I.S.: Czy zgodzi się Pani ze mną, że dziełem życia Pierre’a Fabre’a było to, że powstał Oncopole. Cóż to za ośrodek i jak doszło do jego powstania?
B.D.M.: Wszystko rozpoczęło się mniej więcej dwadzieścia lat temu, kiedy Pierre Fabre spostrzegł, że śmiertelność z powodu chorób nowotworowych we Francji jest większa niż w innych krajach Europy. I podjął decyzję, że środki firmy będą przeznaczone na badania i rozwój tego obszaru. W 2001 roku miała miejsce ogromna katastrofa na obrzeżach Tuluzy. Wybuchła fabryka nawozów azotowych. Trzydzieści osób zginęło, a dziesięć tysięcy odniosło obrażenia. Pan Pierre Fabre zdecydował się wykupić ten region i rozpoczął na nim budowę ogromnego onkologicznego ośrodka badawczego. Tak powstał Oncopole, absolutnie unikatowa inwestycja, gdzie może pracować ponad tysiąc dwustu naukowców z różnych dziedzin onkologii i gdzie znajduje się oddział szpitalny na ponad trzysta łóżek ze wspierającymi laboratoriami i innymi departamentami. To była absolutnie unikatowa inicjatywa, o czym świadczy to, że prezydent Francji, kiedy ogłaszał narodowy plan walki z rakiem, zrobił to właśnie z Oncopole.
I.S.: Powstanie Oncopole było też niezwykle istotną kwestią dla pacjentów, którzy zyskali profesjonalną opiekę. Ale skoro mówimy o onkologii, to trzeba podkreślić, że firma Pierre Fabre Médicament ma wieloletnie doświadczenie w leczeniu chorych z chorobami nowotworowymi, także w opiece dermatologicznej, o czym już Pani wspomniała. Powiedzmy o tym, co się wydarzyło w ostatnim czasie – wprowadzili Państwo nowoczesną terapię celowaną w zaawansowanym czerniaku. Na czym polega innowacyjność tej terapii, jakie to ma znaczenie dla pacjentów chorujących na czerniaka?
B.D.M.: Wszyscy wiemy, że czerniak to bardzo poważna choroba, chociaż pacjentów może nie jest wielu. Firma wprowadziła do leczenia enkorafenib z binimetynibem. A na kongresie ASCO w 2018 roku zaprezentowano badania mówiące o tym, że mediana przeżycia pacjentów dzięki tej terapii wynosi aż 33,6 miesiąca. To jest ogromny wynik, poprawa i szansa dla pacjentów. W Polsce mamy pozytywną opinię prezesa AOTMiT i mamy nadzieję, że wkrótce także polscy pacjenci będą mogli korzystać z tej terapii.
I.S.: Terapia rzeczywiście innowacyjna i mediana przeżycia imponująca, więc myślę, że ta mądra decyzja wkrótce zapadnie. Ale kobiety z rakiem piersi to grupa pacjentów, do których też kierujecie swoje zainteresowanie. Bardzo ważnym aspektem działalności firmy Pierre Fabre jest opieka nad kobietami z rakiem piersi. I chciałabym nawiązać do ostatniej inwestycji Państwa, bo ona dotyczy pacjentek z wczesnym rakiem piersi z nadekspresją HER2. O jakiej korzyści dla pacjentek chorujących na ten typ nowotworu mówimy?
B.D.M.: Dla pacjentek z wczesnym rakiem piersi z nadekspresją HER2, pacjentek po leczeniu trastuzumabem, jest kolejna opcja, żeby zmniejszyć ryzyko nawrotów. I tym lekiem do podawania jest właśnie neratynib, lek, który firma przejęła kilka miesięcy temu. Mamy nadzieję, że zostanie wprowadzony w ciągu dwóch lat również w Polsce. Ale, mówiąc o pacjentkach z rakiem piersi, nie można zapominać o winorelbinie, bo przez jej kapsułkową, doustną wersję, znacznie polepszyła się jakość życia pacjentek z rakiem piersi.
I.S.: Zaczynając naszą rozmowę od historii firmy, mówiąc o kolejnych jej inwestycjach, przewija się cały czas (choć tego nie nazwałyśmy) hierarchia wartości, którą kierował się założyciel firmy, a potem wszyscy, którzy kontynuowali i kontynuują jego dzieło. Jakimi wartościami kieruje się firma Pierre Fabre w swojej działalności?
B.D.M.: To unikatowe, ciągle podkreślane przez Pierre’a Fabre’a wartości. Po pierwsze skupienie się na potrzebach pacjentów, po drugie potrzeba służby ludziom, dbanie o wysokie standardy skuteczności, bezpieczeństwa i jakości produktów. W czerwcu tego roku minęło sześć lat, jak odszedł Pierre Fabre, ale dalej te wartości są przestrzegane w firmie i mam nadzieję, wierzę w to, że wzmagają jej dynamiczny rozwój. Patrząc na tę firmę, można uwierzyć, że warto służyć ludziom.
I.S.: Jakie cele stawia sobie firma Pierre Fabre Médicament na najbliższe lata?
B.D.M.: Przede wszystkim innowacja i nowe leki w obszarze onkologii i dermatologii. W onkologii to te choroby, w których nie ma dotychczas skutecznego, udowodnionego leczenia. Taką jednostką jest zaawansowany rak jelita grubego z mutacją BRAF. Wydaje się, że bardzo ciekawą opcją terapeutyczną dla tych pacjentów będzie połączenie enkorafenibu, binimetynibu i leku anty-EGFR. Na ostatnim ESMO GI były ogłoszone badania trzeciej fazy BEACON i okazało się, że ryzyko śmierci u pacjentów leczonych tym połączeniem zmniejsza się aż o 48 procent. Wszyscy naukowcy więc podkreślają, że jest to ciekawa opcja i badania powinny iść w tym kierunku. Na to czekamy.
