Natalia Łojko: Zmiana reklamy musi być istotna – nowe decyzje GIF ws. reklamy leków

To, co najbardziej istotne, to stanowisko GIF dotyczące zmiany treści reklamy w trakcie postępowania. Formalnie rzecz biorąc zmiana reklamy w trakcie postępowania powinna prowadzić do wszczęcia osobnego postępowania w sprawie tej zmienionej reklamy. Ten krok może też, ale nie musi, prowadzić do umorzenia toczącego się postępowania w sprawie „starej” reklamy, skoro zaprzestano jej nadawania.

Tym razem jednak GIF uznał, że nieznaczna zmiana reklamy nie powoduje, że mamy do czynienia z nową reklamą, a więc, że powinny zostać uruchomione proceduralne konsekwencje opisane powyżej. GIF kontynuował postępowanie, bo – jak stwierdził – strona dokonała jedynie nieznacznej modyfikacji spotu w warstwie wizualnej oraz w warstwie słownej. GIF wskazał, że oba warianty reklamy (stary i nowy) posiadają identyczną oprawę wizualną oraz że zastosowano ten sam układ graficzny. GIF uznał, że „różnice dotyczą jedynie częściowej zmiany narracji” i że „trudno zatem przyjąć, że była to nowa reklama, której emisja mogłaby ewentualnie uzasadniać wszczęcie nowego postępowania przy jednoczesnym umorzeniu postępowania w stosunku do spotu emitowanego w pierwotnym kształcie”. Innymi słowy, zmiana, by mogła uzasadniać umorzenie postępowania (co może, ale nie musi nastąpić), musi być istotna.

Pozostałe aspekty nowych decyzji GIF ws. reklamy są właściwie kontynuacją dotychczasowej linii decyzyjnej GIF.

GIF uznał:

• za wprowadzającą w błąd i niezgodną z Charakterystyką Produktu Leczniczego („ChPL”) reklamę, w której pada stwierdzenie: „Do tego [produkt] jest tak bezpieczny, że można go stosować już po pierwszym roku życia. [Produkt] bez gorączki bez obaw”.

GIF podkreślił, że w ChPL lek jest wskazany nie jako zwalczający gorączkę, ale jako środek napotny, do tego środek stosowany pomocniczo, a nie jako lek pierwszego rzutu. Dodatkowo, ChPL produktu wskazuje, że dzieciom do ukończenia 3 roku życia można lek podawać jedynie po konsultacji z lekarzem (czyli nie bez ograniczeń). Co ważne, GIF uznał, że doszło do naruszenia mimo, że na ekranie ukazywał się jednocześnie napis: „Dzieci od 1 roku życia do 3 lat po konsultacji z lekarzem”, uznając, że decyduje całość przekazu, a niektóre jego elementy mogą być bardziej sugestywne niż inne.

• za sugerującą, że skuteczność lub bezpieczeństwo stosowania produktu leczniczego wynika z jego naturalnego pochodzenia (niedozwolone w świetle art. 55 ust. 2 pkt 1 lit. e) Prawa farmaceutycznego) reklamę, w której pada stwierdzenie: „[Produkt] to jedyny taki naturalny lek, który zwalcza gorączkę”.

GIF wskazał, że dopuszczalne jest wskazanie faktu naturalności produktu, ale niedopuszczalne jest sugerowanie stosunku wynikania zachodzącego pomiędzy naturalnością a bezpieczeństwem lub skutecznością.

• za naruszającą zakaz prezentowania produktu leczniczego przez osoby znane publicznie, naukowców, osoby posiadające wykształcenie medyczne lub farmaceutyczne lub sugerujące posiadane takiego doświadczenia reklamę, w której pozytywne lekowe komunikaty były przekazywane w aptece przez osobę ubraną w biały fartuch „zwyczajowo noszony przez personel apteki”. GIF nie uznał tłumaczenia, że (i) sam kolor odzieży wierzchniej, którą nosi bohaterka spotu, nie może przesądzać o przynależności do grupy farmaceutów (a np. biała marynarka jest typowa w przypadku oficjalnego stroju marynarzy); (ii) ani tego, że strona zaniechała prowadzenia reklamy – okazało się, że reklama była nadal emitowana w TV, w Youtube i na stronie firmy.

We wszystkich trzech decyzjach GIF zastosował tę samą sankcję, nakazując firmie natychmiastowe zaprzestanie prowadzenia reklamy.

Natalia Łojko (radca prawny), Kancelaria Kieszkowska Rutkowska Kolasiński