Czym wyróżniają się nowoczesne leki sedacyjne od tych starszej generacji?
Nowoczesne leki sedacyjne mają zagwarantować pacjentowi bezpieczeństwo oraz skuteczność działania. Aktualnie projektowane badania kliniczne są prowadzone z licznymi obostrzeniami. W związku z tym zajmuje dużo czasu, zanim lek, który został gdzieś stworzony jako cząsteczka chemiczna, wejdzie na rynek do stosowania klinicznego. Priorytety, które brane są pod uwagę w badaniach klinicznych, to skuteczność leku oraz jego bezpieczeństwo. I wyważenie tych dwóch czynników jako korzyść dla pacjent.
A jaką korzyść przynoszą lekarzowi?
Przede wszystkim możliwość bezpiecznego przeprowadzenia danej procedury. Bo przecież mówimy tutaj o procedurach chirurgicznych. Ale nie zapomnijmy, że w centrum naszego zainteresowania jest pacjent. To dla pacjenta te leki są tworzone, a nie dla lekarzy.
W jakich zabiegach sedacja jest wskazana albo jest dobrym rozwiązaniem dla pacjenta?
Sedacja, łącząc wiele efektów, między innymi ten, który związany jest z wyeliminowaniem lęku pacjenta, jest tak naprawdę możliwa do wdrożenia w większości procedur. To troszkę zależy od pacjenta, jak bardzo boi się zabiegu i jak jego organizm reaguje reakcją stresową na dany zabieg. Czyli mogą to być z takich bardzo popularnych i wydawałoby się trywialnych zabiegów np. biopsje, zabiegi endoskopowe, zarówno górnego jak i dolnego odcinka przewodu pokarmowego czy rozliczne procedury kardiologiczne. I moglibyśmy również znaleźć takie procedury w pulmonologii jak np. bronchoskopie. W warunkach ortopedii, traumatologii np. nastawianie złamań. Każda procedura, która dla pacjenta wiąże się z lękiem może być zabezpieczona lekiem sedacyjnym.
Moglibyśmy zatem poprawić profilaktykę? Na przykład część osób unika kolonoskopii, bo się boi bólu...
Oczywiście tutaj mówimy o nowoczesnej medycynie. Jeżeli mówimy o nowoczesnej medycynie to ona powinna być taka w każdej z płaszczyzn, o której rozmawiamy. Nie tylko o wyposażeniu w sprzęt, nie tylko o przygotowaniu lekarza, ale również o farmakoterapii. I jak najbardziej kolonoskopie czy gastroskopie powinny być wykonywane z wykorzystaniem leków sedujących, bo daje to obopólną korzyść zarówno pacjentowi, który bezboleśnie i bez lęku może przejść całą procedurę, ale także lekarzowi operatorowi, ponieważ taką procedurę jest wtedy łatwiej i szybciej przeprowadzić. A zatem przekłada się to również wymiernie na cały system opieki zdrowotnej, bo tych procedur można w ograniczonym czasie przeprowadzić więcej.
A czym jest wstrząs septyczny? Dlaczego tak bardzo zagraża życiu pacjentów?
Sepsa jest cichym zabójcą. My lekarze wiemy o tym od bardzo wielu lat. Społeczeństwo wciąż nie. Dopiero akcja Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy trochę pokazała społeczeństwu czym jest sepsa. To słowo zaczęło być odmieniane przez wszystkie przypadki, czasem dobrze, czasem źle. Ale najbardziej niebezpiecznym stanem sepsy zagrażającym życiu jest wstrząs septyczny. Śmiertelność pacjentów, u których rozwinie się sepsa i wstrząs septyczny przekracza 50 procent. A zatem co drugi pacjent może zginąć. Stąd wszelkie działania diagnostyczne i działania terapeutyczne mają za zadanie ratować życie społeczeństwu.
Jak dziś anestezjologia radzi sobie z chorymi w trudniejszych sytuacjach, czyli na przykład z chorymi we wstrząsie septycznym?
Od wielu lat toczy się batalia. Projektowane są nowe badania naukowe, aby zmniejszyć śmiertelność w sepsie. Muszę państwa zmartwić, ale nie za dobrze nam się to udaje. Pomimo wdrażania międzynarodowych zaleceń, tworzenia nowoczesnych rekomendacji, my wciąż musimy szukać nowych rozwiązań, zarówno w kontekście diagnostycznym jak i terapeutycznym. I tutaj dla nas podstawą jest wiedza fizjologiczna i patofizjologiczne, zwalczanie objawów wstrząsu septycznego, czyli właściwa płynoterapia tzw. kroplówka oraz stosowanie leków przywracających funkcję układu krążenia, czyli poprawiających funkcję serca oraz pozwalających utrzymać właściwe ciśnienie krwi.
