Medexpress: Od 20 lat jest Pani związana z firmą Janssen. Pracowała Pani na różnych stanowiskach. Jak te doświadczenia wpłyną na strategię firmy w Polsce?
Geraldine Schenk: Na początek chciałabym podkreślić, że czuję się uprzywilejowana, pracując dla tak fantastycznej firmy jak Janssen. Bycie częścią Johnson & Johnson, która oferuje tak wiele możliwości, to dla mnie ogromny zaszczyt.
Wracając do pytania. Moje doświadczenia z 20-letniej pracy w różnych krajach pokazały jak długi i skomplikowany jest proces badawczo-rozwojowy zmierzający do wprowadzania nowej cząsteczki na rynek. Mówimy o 10-15 latach. Chciałabym przyczynić się do kształtowania strategicznego sposobu myślenia, niezbędnego by przygotować firmę do rejestracji nowych, innowacyjnych leków dla pacjentów, którzy ich potrzebują.
Medexpress: Pracując w pięciu krajach na dwóch kontynentach, jakie różnice w podejściu do opieki zdrowotnej Pani zaobserwowała? Które z tych doświadczeń mogłyby zostać wykorzystane do poprawy dostęp do opieki zdrowotnej w Polsce?
Geraldine Schenk: To co było wspólne dla wszystkich krajów, w których pracowałam, to podejście, że bez aktywnego dialogu nic nie działa tak, jak powinno. Niezależnie od tego, czy mówimy o USA, Szwajcarii czy Niemczech, trzeba utrzymywać dobre relacje oraz prowadzić intensywny dialog z interesariuszami, ponieważ tylko dzięki wspólnemu wysiłkowi możemy istotnie wpłynąć na życie pacjentów. Istnieje wiele sposobów, jak to zrobić w ramach partnerstwa win-win.
Kiedy mówimy o partnerstwie z ważnymi interesariuszami, mam na myśli nie tylko naszych partnerów w branży farmaceutycznej, ale także decydentów oraz – zawsze stawianych w centrum uwagi – pacjentów. Moim zdaniem dobrobyt zdrowotny nie powinien być przywilejem wybranych ludzi. Dostęp do innowacyjnej medycyny powinien być prawem każdego człowieka.
Medexpress: Autorzy niedawno wydanego raportu "W stronę dobrobytu zdrowotnego. Pomiar aspektów stanu zdrowia w Polsce na tle wybranych krajów europejskich" podkreślają potrzebę zwiększenia wydatków na R&D w sektorze biomedycznym. Mając na uwadze Pani bogate doświadczenie w globalnym rozwoju produktów, jakie podejście zamierza Pani zastosować, aby sprostać temu wyzwaniu w Polsce?
Geraldine Schenk: Po zapoznaniu się z raportem byłam trochę zaskoczona, gdyż duża dynamika życia gospodarczego w Polsce, jaką już zdążyłam zaobserwować, nie wskazuje na to, jak – wg raportu – traktowana jest opieka zdrowotna czy R&D. Polska bardzo dużo osiągnęła w ciągu ostatnich 30 lat. Ma jedno z najniższych wskaźników bezrobocia, a wzrost PKB jest naprawdę fantastyczny. Polska stała się jednym z bardzo istotnych i ważnych graczy również w Unii Europejskiej, będąc obecnie piątą co do wielkości gospodarką Wspólnoty.
Myślę, że Janssen przyczynia się do rozwoju sektora R&D. Jeśli spojrzymy, ile osób pracuje tutaj w Polsce, ile prowadzi się badań, to jest imponujące. Nasz dział operacji klinicznych w Polsce jest równie duży jak w Niemczech. Dlatego wiemy, że Polska to bardzo ważny rynek.
Liczba aktywnych polskich ośrodków badań klinicznych, z którymi współpracujemy przekroczyła 700. Za mało się o tym mówi. Myślę, że musimy bardziej uwidocznić nasze działania i pokazać interesariuszom, że dużo inwestujemy w R&D, otwierając tym samym pacjentom możliwość dostępu do innowacyjnych terapii już na wczesnym etapie ich rozwoju.
Medexpress: Jakie obszary medycyny obejmują prowadzone w Polsce badania kliniczne z wykorzystaniem rozwijanych leków firmy Janssen?
Geraldine Schenk: Skupiamy się na pięciu różnych obszarach, w tym hematoonkologii (np. szpiczak mnogi) i onkologii (guzy lite, takie jak rak prostaty czy rak płuca), chorobach mózgu (tu przypomnę, że pierwszy lek przeciwpsychotyczny został wynaleziony przez dr. Paula Janssena), immunologii, chorobach zakaźnych. W immunologii, prowadzimy obecnie jeden z największych programów badań klinicznych. Mówić o immunologii, mam na myśli choroby zapalne jelit, na przykład chorobę Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, ale także łuszczycę i łuszczycowe zapalenie stawów.
Skupiamy się na dziedzinach, w których można zaobserwować znaczące, niezaspokojone potrzeby pacjentów. Dlatego też działamy w obszarze chorób rzadkich, gdzie często nie prowadzi się zbyt wielu badań.
Medexpress: Autorzy wspomnianego raportu sugerują konieczność zmian w systemie refundacji leków. Jakie są Pani doświadczenia z różnymi innowacyjnymi metodami refundacji w innych krajach? Które z nich mogłyby być zastosowane w Polsce i w jaki sposób?
Geraldine Schenk: Podczas lektury raportu zaskoczyło mnie, że Polska ma jeden z najdłuższych w Europie okresów oczekiwania na refundację innowacyjnych terapii. Mówimy tu o około 2–2,5 roku, podczas gdy w innych krajach okres ten wynosi często 180 dni. Jak skrócić ten czas? To sprawa bardzo bliska mojemu sercu, ponieważ – mówiąc brutalnie – pacjent z zaawansowanym rakiem płuc prawdopodobnie nie doczeka refundacji innowacyjnego leczenia.
Pytanie brzmi, jak możemy przyspieszać ten proces, jakie innowacyjne podejście powinniśmy zastosować? Uważam, że programy lekowe to bardzo dobry sposób na zapewnienie dostępu do nowoczesnych terapii. Jak możemy ten dostęp przyśpieszyć? Chcę o tym rozmawiać zarówno z innymi firmami w ramach INFARMY, jak i z decydentami. Opóźnianie dostępu do innowacji, z mojego punktu widzenia, nie jest rozwiązaniem dobrym dla nikogo, ponieważ dzięki innowacyjnym, celowanym terapiom pacjenci wracają do zdrowia wcześniej, szybciej, z mniejszymi skutkami ubocznymi.
Medexpress: Jakie są Pani zdaniem najważniejsze i najtrudniejsze do pokonania bariery tutaj w Polsce, aby pacjenci mogli korzystać z innowacyjnych terapii?
Geraldine Schenk: W Polsce, w porównaniu do innych krajów europejskich, widoczny jest brak odpowiedniej liczby lekarzy. Uważam, że jest to jeden z obszarów, na których powinniśmy się skupić.?
Po drugie, kluczowy jest czas na otrzymanie refundacji określonej terapii. W przypadku programów lekowych, możliwość ich prowadzenia posiadają tylko specjalistyczne ośrodki, gdzie czas oczekiwania na pierwszą wizytę jest bardzo wydłużony. Musimy spojrzeć na to trochę szerzej. Mamy problemy z wystarczającą liczbą łóżek w Polsce, których nie możemy zapełnić z uwagi na czynniki warunkujące włączenie pacjenta do konkretnego programu lekowego. Trzeba się zastanowić, w jaki sposób możemy przyspieszyć dostęp do innowacyjnych terapii, a lekarzom dać możliwość zdobycia wiedzy i doświadczenia w danym obszarze terapeutycznym.
Medexpress: Jak wyobraża sobie Pani przyszłość przemysłu farmaceutycznego w Polsce i jakie są główne trendy, które mogą wpływać na rozwój tego sektora?
Geraldine Schenk: Obecnie mamy do czynienia z wieloma czynnikami, które nie pomagają w otwarciu się na innowacyjne terapie. To wysoka inflacja, wojna, okres popandemiczny, gdzie nadal zmagamy się z ograniczeniami budżetowymi.
Jako przemysł farmaceutyczny, działamy na bardzo ściśle regulowanym rynku, gdzie ceny są ustalone. Nie możemy przerzucić wyższych kosztów spowodowanych inflacją na klienta końcowego. Musimy wziąć to pod uwagę.
Obserwując obecne trendy, jak wpłyną one na naszą pracę, powinniśmy skupić się na obszarach, gdzie możemy wywrzeć największy wpływ oraz gdzie są największe potrzeby medyczne. Trzeba spojrzeć z punktu widzenia ekonomii zdrowia i zastanowić się, jakie mogą pojawić się problemy.
Wymagania ze strony regulatorów oraz płatników będą się zwiększały, musimy zatem wchodzić w partnerstwo z odpowiednimi interesariuszami nawet już w fazie rozwoju leku. Na bardzo wczesnym etapie należy tłumaczyć, dlaczego dany lek może w przyszłości przynieść potencjalną korzyść oraz jak może on wpłynąć na system opieki zdrowotnej.
Medexpress: Decydenci zazwyczaj patrzą krótkowzrocznie i przekonanie ich do spojrzenia w dalszą przyszłość jest dość trudne…
Geraldine Schenk: To nie jest łatwe zadanie, bo jak mówiłam, od momentu opracowania innowacji do czasu, kiedy gotowy produkt trafi na rynek, może minąć od 10 do 15 lat. Dla nas najważniejsze jest, aby tworzyć potencjalne nowe scenariusze. Przykładowo - kiedy zaczynałam pracę w Janssen, choroba Alzheimera nie była aż tak powszechna. Obecnie z uwagi na starzejącą się populację, choroba ta jest już dużym wyzwaniem również dla systemów opieki zdrowotnej. Pacjenci starzeją się, potrzebują domów opieki oraz odpowiedniego leczenia. Zmienia się styl życia. Dlatego ważne jest, aby ten dialog z decydentami rozpoczynać jak najwcześniej.
