Rak jelita grubego należy do najczęstszych nowotworów. Wg danych z Krajowego Rejestru Nowotworów w 2013 roku zachorowało na niego w Polsce 17 450 osób a 11 296 zmarło.
Do czynników ryzyka zachorowania na raka jelita grubego zalicza się m.in.: niską aktywność fizyczną, niskie spożycie owoców i warzyw, nadwagę i otyłość oraz nadużywanie alkoholu. Być może do listy tej niebawem dopisana zostanie antybiotykoterapia.
Doniesienia o związku pomiędzy stosowaniem antybiotyków a rakiem jelita pojawiały się już w przeszłości, ale były to badania o raczej niewielkiej wartości ze względu na krótki okres obserwacji.
Tym razem naukowcy mieli do dyspozycji ogromną bazę danych prowadzonego od 1976 roku rejestru Nurses Health Study. Analizę przeprowadzono na podgrupie 16,5 tys. kobiet, które w 2004 roku miały 60 lub więcej lat, a pomiędzy 2004 a 2010 rokiem co najmniej raz poddały się kolonoskopii.
W jelitach 1195 badanych wykryto polipy – zmiany same w sobie niezłośliwe, ale często poprzedzające pojawienie się raka. Analiza danych wykazała, że stosowanie antybiotyków w okresie 4 lat [poprzedzających kolonoskopię] nie wiązała się ze wzrostem ryzyka nowotworu. Inne były jednak skutki przyjmowania tych leków w młodszym wieku, szczególnie przez dłuższy czas. U kobiet, które były leczone antybiotykami przez 2 miesiące lub dłużej w wieku 20–40 lat polipy znajdowano o 36 proc. częściej w porównaniu do uczestniczek, które nie przechodziły takiej terapii.
Z kolei panie, które co najmniej 2-miesięczną terapię antybiotykową przebyły w wieku 40-60 lat, ryzyko pojawienia się polipów było o 69 proc. wyższe.
Zależność pomiędzy antybiotykoterapią w przeszłości a występowaniem polipów była szczególnie wyraźna w przypadku zmian zlokalizowanych w początkowym odcinku jelita grubego.
Choć wielkość bazy danych wykorzystanej do analizy sama w sobie stanowi o dużej wartości tego badania, autorzy podkreślają, że jego charakter nie pozwala na wykazanie przyczynowo-skutkowej natury zaobserwowanego związku. Zwracają też uwagę, że niektóre z bakterii, przeciwko którym stosuje się antybiotyki, powodują stany zapalne w przewodzie pokarmowym – a te z kolei są znanym czynnikiem rozwoju nowotworów.
Źródło: MNT