Hipotensja ortostatyczna to przejściowe obniżenie ciśnienia tętniczego o co najmniej 20 mmHg (skurczowe) i o 10 mmHg (rozkurczowe) związane ze zmianą pozycji ciała na pionową. Zjawisko to najczęściej występuje u osób przyjmujących leki hipotensyjne, a także po spożyciu alkoholu oraz przy rozwijającym się odwodnieniu.
Do typowych objawów hipotensji ortostatycznej zalicza się zawroty głowy, omdlenia, ciemność przed oczami, niepewne utrzymywanie się w pozycji stojącej, bóle z tylu głowy, omdlenia i upadki. Częstość występowania tej dolegliwości wzrasta z wiekiem i – wg różnych źródeł – doświadcza jej od 5 do 30 proc. seniorów.
Uczeni z Erasmus Medical Center sugerują, że te przejściowe zmniejszenie dopływu krwi do mózgu może tam pozostawiać trwałe skutki – uszkodzenie komórek nerwowych, z czasem prowadzące do przyśpieszenia rozwoju demencji. Nie jest to hipoteza zupełnie nowa. Doniesienia sugerujące, że skokowe zmiany ciśnienia tętniczego krwi mogą wywierać trwały, niekorzystny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy – pojawiały się już wcześniej. Za czynnik ryzyka rozwoju demencji uważa się też nadciśnienie tętnicze.
Autorzy badania przeanalizowali dane 6000 osób gromadzone na przestrzeni (średnio) 15 lat. Analiza pokazała, że istnieje zależność pomiędzy częstością doświadczania hipotensji ortostatycznej, a zagrożeniem demencją w kolejnych latach. Wzrost ryzyka nie był wielki – wynosił około 4 proc. (pacjenci o najczęściej występującej hipotensji w porównaniu do osób, które w ogóle jej nie doznawały).
Prof. Tom Dening z Nottingham University uważa pracę holenderskich naukowców za znaczącą. – Osoby często doświadczające objawów hipotensji ortostatycznej, szczególnie seniorzy, powinny skonsultować ten problem ze swoim lekarzem. Jest bowiem bardzo prawdopodobne, że przyczyna będzie stosunkowo łatwa do usunięcia, np. po przez korektę dawek przyjmowanych na co dzień leków – radzi specjalista.
Źródła: Plos Medicine / BBC Health
