Do konsultacji przekazano Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie sposobu podziału środków finansowych dla uczelni medycznych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw zdrowia.
Do końca roku budżetowego 2018 działalność uczelni medycznych była finansowana z budżetu państwa rozdzielnie w odniesieniu do działalności dydaktycznej i naukowej. Środki finansowe przeznaczone w budżecie państwa na szkolnictwo wyższe i naukę były dystrybuowane za pomocą wielu strumieni finansowych, które rządziły się odrębnymi regułami co do możliwego zakresu ich wydatkowania. Ograniczona elastyczność w wydatkowaniu tych środków (oddzielnie na szkolnictwo wyższe i na naukę) stanowiła barierę dla sprawnego zarządzania finansami uczelni oraz osiągnięcia efektu synergii między poszczególnymi strumieniami finansowymi.
Środki finansowe przyznawane uprawnionym podmiotom w formie dotacji podmiotowej i w formie dotacji celowej, przeznaczone odpowiednio na utrzymanie i rozwój potencjału dydaktycznego oraz utrzymanie i rozwój potencjału badawczego, będą przyznawane w formie jednej subwencji. Dotychczas dotacja na utrzymanie potencjału badawczego była przekazywana podstawowym jednostkom organizacyjnym uczelni, natomiast aktualnie analogiczną subwencję otrzyma uczelnia (to władze danej uczelni będą odpowiedzialne za rozdysponowanie przyznanych środków finansowych między jej jednostki organizacyjne).
Przy ustalaniu sposobu podziału środków finansowych na utrzymanie i rozwój potencjału dydaktycznego oraz potencjału badawczego dla uczelni medycznych proponuje się przede wszystkim:
1) wyodrębnianie z ww. środków finansowych części zasadniczej i części uzupełniającej, dzięki czemu zostaną zapewnione środki finansowe na ewentualne korekty, uzupełnienia i zwiększenia wysokości subwencji, o których mowa w art. 368 ust. 8 pkt 1 i 2 i ust. 9;
2) ograniczenie maksymalnego spadku i wzrostu wysokości subwencji z części zasadniczej środków finansowych na utrzymanie i rozwój potencjału dydaktycznego oraz potencjału badawczego przez zagwarantowanie, iż wysokość ww. subwencji w danej uczelni medycznej nadzorowanej przez ministra nie będzie mogła być niższa niż 98% i wyższa niż 106% wysokości tej subwencji z roku poprzedniego w warunkach porównywalnych, dzięki czemu uczelniom medycznym zostanie zapewniona stabilność finansowa;
3) powiązanie ograniczenia maksymalnego spadku lub wzrostu wysokości subwencji ze środków finansowych na utrzymanie i rozwój potencjału dydaktycznego oraz potencjału badawczego z kroczącym zmniejszaniem stałej przeniesienia, ponieważ ideą wprowadzonych zmian jest, aby stopniowo jak największa część środków otrzymywanych przez te uczelnie była uzależniona od działań podejmowanych na bieżąco przez władze uczelni;
4) zabezpieczenie w 2019 r. realnego wzrostu minimalnych wynagrodzeń zasadniczych dla nauczycieli akademickich przez niedopuszczenie do istotnego spadku wysokości subwencji w stosunku do sumy dotacji przyznanych w 2018 r. na podstawie dotychczasowych przepisów.
W algorytmie podziału środków finansowych dla uczelni medycznych proponuje się wyodrębnienie składników: studenckiego, kadrowego, umiędzynarodowienia, badawczego, doktoranckiego, badawczo-rozwojowego i projektowego, których wagi w kolejnych latach (do 2024 r.) będą miały wartości odzwierciedlające stopniowy spadek udziału składników dotyczących liczby studentów i kadry akademickiej na rzecz składników opisujących aktywność naukowo-badawczą uczelni medycznej.
Proponuje się aby składniki algorytmu ujmowały dane analogiczne do wynikających z dotychczasowych przepisów, z niezbędnymi modyfikacjami wynikającymi w większości ze zmian systemowych, m.in. w ramach:
1) składnika studenckiego proponuje się ujmowanie liczby studentów studiów stacjonarnych
(z wyłączeniem cudzoziemców) ważonych kosztochłonnością prowadzenia kształcenia na studiach stacjonarnych na danym kierunku, poziomie i profilu, prowadzonych w danej uczelni medycznej nadzorowanej przez ministra, jak również pozostawienie projakościowego mechanizmu korygującego ww. składnik, tj. wskaźnika dostępności dydaktycznej (w latach 2019–2023 proponuje się ujmowanie liczby doktorantów, którzy rozpoczęli studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020);
2) składnika kadrowego proponuje się rezygnację, począwszy od 2019 r., z rozróżniania podstawowego i niepodstawowego miejsca pracy nauczyciela akademickiego przy uwzględnieniu (od 2020 r.) przeciętnej liczby nauczycieli akademickich (w przeliczeniu na pełne etaty) zatrudnionych na stanowiskach: profesora, profesora uczelni, adiunkta oraz pozostałych (tj. asystenta oraz stanowiskach niewymienionych w ustawie, które uczelnia utworzy na podstawie statutu), z zastosowaniem zróżnicowanych wag – dzięki czemu będzie możliwe faktyczne uwzględnienie zatrudnionej kadry i ponoszonych przez uczelnię medyczną kosztów związanych z jej zatrudnieniem;
3) składnika umiędzynarodowienia proponuje się pozostawienie rozwiązań analogicznych do dotychczasowych (w latach 2019–2023 w ramach omawianego składnika będą uwzględniani również doktoranci będący cudzoziemcami, którzy rozpoczęli studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019–2020);
4) składnika badawczego proponuje się rezygnację z uwzględniania liczby projektów w danej uczelni medycznej (uwzględnione będą w składniku projektowym) nadzorowanej przez ministra na rzecz liczby pracowników prowadzących działalność naukową, którzy złożyli oświadczenie, o którym mowa w art. 265 ust. 5 ustawy, oraz współczynników kosztochłonności prowadzenia działalności naukowej w danej dyscyplinie naukowej, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 367 ust. 2 ustawy, jak również – w ramach elementu wzoru Kj – uwzględnianie wartości przypisanych dyscyplinom naukowym, w których uczelnia medyczna nadzorowana przez ministra posiada kategorię naukową: A+, B+ i B (zrezygnowano z uwzględniania najniższej kategorii naukowej C);
5) składnika doktoranckiego proponuje się branie pod uwagę przede wszystkim liczby doktorantów w szkole doktorskiej, ważonej – z racji celów i misji szkół doktorskich – średnimi współczynnikami kosztochłonności prowadzenia działalności naukowej w poszczególnych dyscyplinach naukowych, w których jest prowadzone kształcenie w szkole doktorskiej;
6) składnika badawczo-rozwojowego proponuje się uwzględnianie wysokości nakładów wewnętrznych poniesionych przez uczelnię medyczną na działalność badawczo-rozwojową, wykazanych w PNT-01/s – Sprawozdaniu o działalności badawczej i rozwojowej (B + R) w szkołach wyższych składane są przez uczelnie medyczne w roku poprzedzającym rok przyznania subwencji;
7) składnika projektowego proponuje się uwzględnianie projektów badawczych (krajowych i zagranicznych) realizowanych przez uczelnie medyczne samodzielnie lub w ramach konsorcjum a w przypadku programów europejskich wyodrębniono podział na lidera lub konsorcjanta projektu w ramach projektów realizowanych w programach „HORYZONT 2020” lub „HORYZONT EUROPA.
W odniesieniu do sposobu podziału środków finansowych dla uczelni medycznych na realizację zadań związanych z prowadzeniem kształcenia podyplomowego celem zdobycia tytułu specjalisty przez lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów, pielęgniarki i położne oraz przez diagnostów laboratoryjnych zakłada się, że podział ten będzie przeprowadzany wg algorytmu obowiązującego do 2018 r.
Oczekuje się, że zaprojektowane rozwiązania w zakresie sposobu podziału ww. środków finansowych wpłyną pozytywnie na poprawę jakości kształcenia lub prowadzenia działalności naukowej w podmiotach uprawnionych do otrzymania ww. subwencji lub dotacji. Jednocześnie z uwagi na konieczność dostosowania proponowanych
w projektowanym rozporządzeniu rozwiązań do zmian wprowadzonych w systemie szkolnictwa wyższego i nauki, w tym w szczególności w zakresie finansowania podmiotów tworzących ww. system, projekt określa szereg przepisów epizodycznych, zapewniających sprawny podział środków finansowych w latach 2019–2023, przy zachowaniu uprawnień tych podmiotów wynikających z ustawy.
Projekt: TU
Źródło: RCL
