Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, a w początkowej fazie choroby objawy przypominają przeziębienie. Występuje kaszel, ból gardła, podwyższona temperatura ciała czy katar. Po początkowej niespecyficznej fazie pojawia się napadowy, uciążliwy kaszel, który może kończyć się charakterystycznym dla krztuśca „pianiem”, wymiotami czy bezdechem. Objaw jakim jest kaszel może utrzymywać się przez wiele tygodni. U najmłodszych dzieci krztusiec może powodować wystąpienie poważnych powikłań pod postacią zapalenia płuc, drgawek, encefalopatii.
Antybiotykoterapia, stosowana w leczeniu nie wpływa na przebieg choroby, nie łagodzi objawu w postaci kaszlu. Przechorowanie nie daje również długotrwałej ochrony przed chorobą.
Najskuteczniejszą formą zapobiegania krztuścowi jest szczepienie, którego celem jest zapewnienie ochrony bezpośredniej i pośredniej najmłodszym dzieciom, osób z ich otoczenia, młodzieży oraz dorosłym. Szczepionkę przeciw krztuścowi produkuje się w skojarzeniu z błonicą i tężcem więc zapewnia też ochronę przeciwko tym chorobom.
Niemowlęta w wieku poniżej 6 miesiąca życia są najbardziej narażone na rozwój ciężkich powikłań po przechorowaniu krztuśca. Większość kobiet w ciąży ma niskie stężenia przeciwciał przeciw krztuścowi, w związku z tym noworodki nie są wystarczająco chronione przez przeciwciała matczyne. Szczepienia w trakcie ciąży lub podczas przygotowania do niej wprowadzane są w coraz większej liczbie krajów. Podanie ich we właściwym okresie ciąży pobudza układ immunologiczny kobiety ciężarnej do wytwarzania przeciwciał przeciw tej chorobie, a to pozwala natomiast na przekazanie ich przez łożysko nienarodzonemu jeszcze dziecku.
Autorzy wielu prac od wielu lat poddają analizie bezpieczeństwo szczepień przeciw krztuścowi w czasie ciąży. W ostatnim czasie pojawia się coraz więcej nowych badań dotyczących bezpieczeństwa oraz skuteczności szczepień kobiet w ciąży przeciw krztuścowi. W lutym 2020 roku w czasopiśmie BMC Infectious Diseases opublikowano przegląd publikacji dotyczących bezpieczeństwa oraz skuteczność szczepień przeciw krztuścowi w czasie ciąży.
W tym celu autorzy pracy przeanalizowali bazy danych Medline, Embase oraz ClinicalTrials.gov w okresie od stycznia 2010 do stycznia 2019 roku. W wyniku pracy wybrano 22 artykuły wśród których 14 dotyczyło bezpieczeństwa (1,4 mln kobiet w ciąży), zaś 8 skuteczności (855 546 par ciężarna-płód). Nie zauważono żadnych istotnych różnić w zakresie bezpieczeństwa porównując kobiety zaszczepione i niezaszczepione oraz ich niemowlęta i w odniesieniu do wyników bezpieczeństwa. Autorzy analizy stwierdzają też, że w żadnym badaniu nie odnotowano zwiększonego ryzyka ich następstw takich jak poród przedwczesny czy hospitalizacja na OIOM noworodkowym.
Wykazano też wysoką skuteczność szczepień przeciw krztuścowi kobiet ciężarnych w zapobieganiu wystąpienia krztuśca u niemowląt (69-91%) a także zapobieganiu hospitalizacji (91-95%) czy też śmierci (95%). Dzieci matek, które były zaszczepione przeciw krztuścowi w czasie ciąży są mniej narażone na zachorowanie na tą chorobę w ciągu pierwszych miesięcy życia, kiedy jest ona dla nich szczególnie niebezpieczna, a nie mogą zostać jeszcze zaszczepione z powodu swojego wieku. Ze względu na zanikanie przeciwciał po szczepieniu przeciw krztuścowi, zalecane jest ono do podania w czasie każdej ciąży. Dowody naukowe wskazują na bezpieczeństwo oraz skuteczność tej metody profilaktyki, nie notuje się zwiększenia ryzyka urodzeń martwych, przedwczesnych, wpływu na masę urodzeniową dzieci, ryzyka wystąpienia stanu rzucawkowego lub przedrzucawkowego oraz nie zwiększa ryzyka wystąpienia wad wrodzonych.
- Edwards KM, Decker MD. Pertussis vaccines, W: Plotkin S, Orenstein WA, Offit PA red. Vaccines Wyd 6. Elsevier Saunders 2013:447-92.
- Safety and effectiveness of acellular pertussis vaccination during pregnancy: a systematic review Vygen-Bonnet S. i inni. BMC Infect. Dis. 2020; 20: 136. doi: 10.1186/s12879-020-4824-3
- Edwards K.M., Decker M.D.: Pertussis vaccines. [W:] Plotkin A.S., Orenstein A.W., Offit A.P. (red.): Vaccines. 7, Elsevier, 2018: 711–761;
- Skoff T.H., Blain A.E., Watt J. i wsp.: Impact of the US maternal tetanus, diphtheria, and acellular pertussis vaccination program on preventing pertussis in infants <2 months of age: a case-control evaluation. Clin. Infect. Dis., 2017: doi.org/10.1093/cid/cix724
Źródło: mat. prasowe.
Więcej informacji: https://szczepienia-ioz.pl/
Znajdź nas:
Twitter: https://twitter.com/praktykw
Linkedin: https://www.linkedin.com/company/42426882
