Szacuje się, że wzrośnie liczba ciężarnych, u których będzie on diagnozowany, gdyż coraz więcej kobiet odkłada macierzyństwo na później, a jednocześnie coraz więcej młodych kobiet zaczyna chorować na ten nowotwór.
Która z kobiet w ciąży nie doświadczyła zmiany rytmu wypróżnień, hemoroidów lub krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego, czy niedokrwistości. A są to jednocześnie objawy raka jelita grubego, który jest jednym z najczęstszych złośliwych nowotworów występujących u ciężarnych . Lekarze nie zastanawiają się nad potrzebą pogłębionej diagnostyki, gdy przyszła mama zgłasza powyższe objawy, ponieważ są one dość częste w ciąży, a to utrudnia i opóźnia diagnostykę nowotworu jelita grubego.
Diagnozowanie i leczenie kobiet ciężarnych z chorobą nowotworową jest trudne chociażby już ze względu na wyjątkowo wrażliwy moment w życiu kobiety. Choć przypadki raka jelita grubego są stosunkowo rzadkie, to jednak mogą zagrażać życiu kobiety. Choroba nowotworowa u kobiet w ciąży pojawia się z częstością około 1 : 1000, zaś rak jelita grubego występuje z częstością 2. przypadków na 100 000 ciąż. Co ważne, w tej grupie częściej występują nowotwory uwarunkowane genetycznymi predyspozycjami.
Kampania Fundacji EuropaColon Polska „Nie przegap objawów” kierowana jest do kobiet w ciąży oraz ich rodzin, a także do specjalistów z różnych dziedzin obejmujących opieką medyczną kobietę w tym czasie: lekarzy rodzinnych/POZ, ginekologów, położnych oraz organizacje i instytucje wspierające przyszłe mamy w tym wymagającym czasie. Celem naszych działań jest zwiększenie wrażliwości, również ogółu społeczeństwa, na objawy raka jelita grubego, bardzo często „zamaskowane” przez zwykłe objawy ciąży. Nie chcemy absolutnie straszyć przyszłych mam, ale nie możemy też omijać tego tematu. Podejmujemy trudne tematy by jak najwcześniej wykryć nowotwór jelita grubego. – wyjaśnia Prezes Fundacji EuropaColon Polska, Iga Rawicka.
Wczesne wykrycie choroby nowotworowej może uratować życie matki i zapewnić lepszą jakość życia pacjentki, zapobiec urazom psychicznym związanym z trudnościami w przejściu przez chorobę nowotworową oraz zachować poczucie szczęścia i radosnego oczekiwania na narodziny dziecka. Zdarza się, że nie rozpoznany na czas rak jelita grubego wykrywany jest już po urodzeniu dziecka, kiedy utrzymują się objawy przypisywane problemom zdrowotnym w ciąży.
Rokowanie dla pacjentek z rakiem jelita grubego w ciąży jest bezpośrednio związane ze stopniem zaawansowania choroby. Potrzebujemy edukacji i poradnictwa w zakresie objawów raka jelita grubego, aby zdobyć wiedzę na ich temat i potencjalnie odróżnić je od typowych objawów ciąży. Dotyczy to również personelu medycznego opiekującego się kobietą w ciąży.
Jeszcze w ciąży wykryto u mnie torbiel - taka wtedy zapadła diagnoza. Lekarze powiedzieli, że mam się nie martwić. Pojechaliśmy więc z mężem nad morze, odpocząć. Wtedy zaczęłam krwawić… Pojechaliśmy do najbliższego szpitala, a ja nagle znalazłam się w centrum koszmaru. – mówi Sandra Gliszczyńska, która zachorowała na raka jelita grubego w wieku 29 lat. Torbiel okazała się nowotworem jajnika, będącym przerzutem raka jelita grubego w IV stadium. Moja dwuletnia już dziś przygoda z rakiem, spotkania z lekarzami, pacjentami onkologicznymi wyedukowały nas na tyle, że zupełnie inaczej podeszlibyśmy do tej choroby na samym jej początku. – dodaje mama małej Igi.
Choroba nowotworowa u kobiety w ciąży jest statystycznie później rozpoznawana w porównaniu do pozostałej populacji. Zmiany fizjologiczne zachodzące w ciele kobiety maskują wczesne objawy raka i bywają bagatelizowane. Również w okresie karmienia, po porodzie pierwsze symptomy bywają niezauważone. Dlatego sama świadomość współistnienie raka i ciąży jest bardzo istotna. Liczba nowotworów systematycznie wzrasta i niestety jest to związane ze zmieniającym się w krajach uprzemysłowionych stylem życia. Uwzględnienie w różnicowaniu przez lekarza prowadzącego ciążę możliwości wystąpienia choroby nowotworowej może okazać się bezcenne i uratować życie przyszłej mamie. - wyjaśnia dr hab. n. med. Sebastian Kwiatkowski, specjalista perinatologii, Klinika Położnictwa i Ginekologii SPSK-2.
Rak jelita grubego:
• Tylko 3-15% nowotworów jelita grubego rozpoznaje się w I stadium choroby.
• W Polsce aż 65% przypadków raka jelita grubego diagnozowanych jest w III i IV stadium choroby.
• Rak jelita grubego wcześnie wykryty jest wyleczalny w 90% przypadków.
• Rak jelita grubego wykryty w IV stadium daje tylko 10% szans na 5 letnie przeżycia.
Czynniki ryzyka raka jelita grubego, które należy wziąć pod uwagę:
• Czynniki genetyczne (występowanie raka jelita grubego w rodzinie 5-10%)
• Brak aktywności fizycznej
• Złe nawyki żywieniowe (m.in. żywność typu „fast food”, nadmiar czerwonego i przetworzonego mięsa, alkohol)
• Nadwaga i otyłość
• Palenie papierosów
Objawy raka jelita grubego, których nie należy przypisywać wyłącznie objawom związanym z ciążą:
• Bóle/skurcze brzucha
• Naprzemienne zaparcia i biegunki,
• Krew w stolcu
• Niedokrwistość/anemia
• Osłabienie/zmęczenie
• Nieplanowana utrata wagi
Badania, które można wykonać w czasie ciąży przy podejrzeniu raka jelita grubego:
• badanie per-rectum
• test na krew utajoną w kale - Test FIT (fecal immunochemical test)
• badanie ultrasonograficzne (USG), uważane za bezpieczne zarówno dla matki, jak i płodu),
• rezonans magnetyczny
• sigmoidoskopię (badanie endoskopowe trzech końcowych odcinków jelita grubego czyli odbytnicy, esicy i dolnej części zstępnicy)
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
O kampanii „Nie przegap objawów. Bądź mamą świadomą symptomów raka jelita grubego”:
Kampania realizowana jest w ramach nagrody „Wolfram Nolte Memorial Award”, której Fundacja EuropaColon została laureatką w 2021 roku, ustanowionej przez międzynarodową organizację DIGESTIVE CANCERS EUROPE (DiCE) i przyznawanej za inicjatywę, której celem jest rozwiązanie lokalnej, niezaspokojonej potrzeby pacjentów i opiekunów. Fundacja EuropaColon Polska została również laureatką pierwszej edycji konkursu w 2019 roku za projekt dedykowany rakowi odbytu. Materiały edukacyjne kampanii dostępne są na stronie TUTAJ i można tam również znaleźć informacje o kolejnych etapach kampanii.
Wolfram Nolte Memorial Award
Nieżyjący już Wolfram Nolte był liderem organizacji członkowskiej DiCE w Niemczech. Był wyjątkowym człowiekiem, który przez 10 lat walczył z przerzutowym rakiem jelita grubego i poświęcił ten czas na aktywne zaangażowanie się w pomoc pacjentom, co znacznie pomogło mu poradzić sobie z diagnozą i żyć z rakiem. Aby upamiętnić jego pracę, od 2019 r. europejska organizacja Digestive Cancers Europe (DiCE) ustanowiła coroczny konkurs na projekt zgłaszany przez członków DiCE. Projekty muszą być innowacyjne, znaczące i zmierzać do poprawy sytuacji pacjentów i/lub opiekunów z rakiem jelita grubego w Regionie Europejskim Światowej Organizacji Zdrowia. Ważne by mogły być wykorzystane przez inne kraje członkowskie. Digestive Cancers Europe (DiCE) to europejska organizacja parasolowa zrzeszająca ponad 30 członków reprezentujących pacjentów z rakiem przewodu pokarmowego.
Misją DiCE jest promocja profilaktyki i wczesnej diagnozy oraz zmniejszenia śmiertelności z powodu nowotworów przewodu pokarmowego, a także zwiększenie ogólnego przeżycia i poprawa jakości życia pacjentów.
Fundacja EuropaColon Polska została powołana w 2017r. przez zmarłego w 2020r. Błażeja Rawickiego w celu zwiększenie świadomości tematyki chorób przewodu pokarmowego, w tym chorób onkologicznych takich jak: rak jelita grubego, rak trzustki, rak przełyku i żołądka, rak wątroby w zakresie profilaktyki, wczesnego wykrywania oraz dbałości o jakość życia chorych i ich opiekunów. Aktywnościom realizowanym przez Fundację EuropaColon Polska przyświeca główny cel: zmniejszenie zachorowalności wśród zdrowych i śmiertelności wśród osób chorych. Znajdziesz nas w kanałach społecznościowych (Facebook, Twitter, Instagram, YouTube, LinkedIn, Spotify) oraz na stronie TUTAJ
Patronat medialny nad kampanią objęły redakcje: Medexpress, Medkurier, PoradnikZdrowie oraz ISBZdrowie.
Źródło: Informacja prasowa
