Rak głowy i szyi jest szóstym najczęściej występującym nowotworem na świecie. Występuje o połowę rzadziej niż rak płuc, ale dwa razy częściej niż rak szyjki macicy. Europejskie Stowarzyszenie Głowy i Szyi (EHNS – European Head and Neck Society) opracowało rekomendowane standardy leczenia chorych na ten nowotwór.
Rekomendacje powstały w ramach międzynarodowej kampanii „Make Sense – zrozumieć nowotwory głowy i szyi”, którą EHNS zainicjowało i prowadzi w ścisłej współpracy z organizacjami środowisk medycznych oraz pacjentów.
Standardy opieki zdrowotnej osób z rakiem głowy i szyi zdrowotnej różnią się w poszczególnych krajach europejskich. To powoduje, że tylko niektórzy pacjenci mają możliwość skorzystania z optymalnej opieki interdyscyplinarnego zespołu ekspertów, zabiegów chirurgicznych i terapii, które, zdaniem EHNS powinny stanowić standard.
W celu stworzenia wytycznych w tym zakresie, obecnie obowiązujące międzynarodowe rekomendacje dotyczące leczenia raka głowy i szyi (w tym wytyczne ESMO) zostały ponownie przeanalizowane pod kątem określenia obszarów wspólnych, które mogłyby stanowić wzór dla standardów leczenia.
W rekomendowanych standardach dla chorych z rakiem głowy i szyi podkreśla się, że:
- Pierwsze leczenie winno być wdrożone do 30 dni od daty rozpoznania histologicznego.
- Decyzja dotycząca leczenia powinna zostać podjęta i wdrożona zgodnie z dowodami opierającymi się na rekomendacjach/wytycznych lub udziału w badaniach klinicznych.
- Radioterapia pooperacyjna lub prowadzona jednocześnie chemio-radioterapia musi być rozpoczęta przed 6. tygodniem leczenia.
- Działania zwiększające świadomość o zagrożeniu chorobą, powinny skłonić pacjentów do zgłaszania się do specjalistów w początkowych stadiach choroby, kiedy to leczenie przynosi najlepsze efekty (utrzymujące się białe/czerwone zmiany w błonie śluzowej jamy ustnej należy niezwłocznie poddać biopsji!).
- Wskazane jest stworzenie interdyscyplinarnych zespołów ekspertów, które zapewnią optymalne standardy opieki nad pacjentami.
– Jestem przekonany, że wdrożenie międzynarodowych rekomendacji opracowanych przez prestiżowe stowarzyszenie EHNS, skupiające najlepszych specjalistów pod przewodnictwem prof. Rene Leemans, przełoży się na poprawę sytuacji chorych w naszym kraju – powiedział profesor Wojciech Golusiński, Prezes Polskiej Grupy Badań Nowotworów Głowy i Szyi, która jest odpowiedzialna za realizację działań kampanii Make Sense w Polsce.
Nowotwory głowy i szyi to nazwa zbiorcza dla wszystkich nowotworów zlokalizowanych w obszarze głowy oraz szyi (z wyjątkiem mózgu). Ten typ raka na ogół występuje w obrębie komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego wyściełającego wilgotne powierzchnie błon śluzowych, na przykład wewnątrz jamy ustnej, nosa i gardła. Co roku w całej Europie nowotwór głowy i szyi zostaje zdiagnozowany u 350 tysięcy osób, a z jego powodu umiera 62 tys. chorych.
W Polsce nowotwory głowy i szyi stanowiły w 2012 roku 9 proc. wszystkich nowotworów rozpoznanych u mężczyzn oraz 5 proc. u kobiet – w sumie zdiagnozowano prawie 11 tys. zachorowań oraz odnotowano blisko 6 tys. zgonów. Ok. 60 proc. osób zgłasza się do specjalisty w zaawansowanym stadium choroby. Niemal 60 chorych z rozpoznanym zaawansowanym stadium choroby umiera w okresie 5 lat. Mężczyźni 2-3 razy częściej chorują na nowotwory głowy i szyi, ale liczba zachorowań wśród kobiet wzrasta. Rak głowy i szyi najczęściej występuje u osób powyżej 40. roku życia, ale w ostatnich latach w całej Europie, w tym również w Polsce, odnotowuje się wzrost zachorowań wśród osób młodszych.
Źródło: materiały prasowe