Thinkstock / Getty Images[/caption]Lekarze od dawna ostrzegają – wyrażanie złości czy wrogości szkodzi zdrowiu (szczególnie układowi krążenia) i skraca życie. Pogląd ten znajduje potwierdzenie w badaniach naukowych, jednak dotyczą one niemal wyłącznie populacji krajów Zachodu. A jak to wygląda na Wschodzie?
Japońscy naukowcy wysnuli hipotezę, że związek pomiędzy wyrażaniem złości a zdrowiem może zależeć od kręgu kulturowego, w jakim żyją badane osoby. Dwoma przeciwległymi biegunami mogą tutaj być kraje, w których dominuje kultura indywidualistyczna (np. Stany Zjednoczone) oraz takie, gdzie panuje kultura kolektywistyczna (np. Japonia), przedkładająca dobro ogółu ponad dobrostan jednostki. Uczeni przeprowadzili badanie właśnie w tych dwóch krajach.
Uczestnicy wypełnili serię ankiet dotyczących ich tendencji do okazywania złości. Następnie naukowcy ocenili stan zdrowia badanych, zwracając szczególną uwagę na biologiczne markery stanów zapalnych (np. CRP) oraz stan układu krążenia: ciśnienie tętnicze i proporcję cholesterolu całkowitego do frakcji HDL.
Okazało się, że skłonności do wyrażania gniewu u Amerykanów wiązały się z wyższymi wskaźnikami stanu zapalnego i gorszą kondycją układu krążenia. Jednak u Japończyków było odwrotnie. Jak to możliwe?
Autorzy badania tłumaczą ten zaskakujący wynik różnicami w powodach wyrażania złości w obu kręgach kulturowych. W kulturach indywidualistycznych, takich jak amerykańska, ogromny nacisk kładzie się na niezależność jednostki i stawianie sobie indywidualnych celów. Złość jest więc najczęściej rezultatem frustracji wywołanej przeszkodami, które stoją na drodze do niezależności i realizacji życiowych planów. Inaczej sprawa wygląda w kulturach kolektywistycznych, gdzie wyrażanie gniewu jest generalnie źle widziane. Wyjątkiem są tam jednak osoby o wysokim statusie społecznym, u których wyrażanie złości jest nie tylko akceptowane, ale uznawane za oznakę władzy i dominacji.
Różnica w efektach zdrowotnych wynika więc z faktu, ze wyrażanie złości w kulturach indywidualistycznych wynika z odczuwania negatywnych emocji (takich jak frustracja), podczas gdy okazywanie gniewu w kulturach kolektywistycznych jest narzędziem do potwierdzania swojego miejsca w hierarchii społecznej i znacznie rzadziej odzwierciedla negatywnych emocje.
Źródło: Kitayama, S. et al. (2015). Expression of Anger and Ill Health in Two Cultures: An Examination of Inflammation and Cardiovascular Risk. Psychological Science, 26(2), 211-220.
