Stan przedcukrzycowy pojawia się, gdy poziom cukru we krwi jest wyższy niż optymalny, ale nie jest jeszcze wystarczająco wysoki, by zdiagnozować cukrzycę. Niestety, miliony Amerykanów w wieku poniżej 60. Roku życia ma stan przedcukrzycowy - a wielu z nich nawet nie zdaje sobie z tego sprawy. "Stan przedcukrzycowy jest związany z ryzykiem demencji, ale ryzyko to można wyjaśnić rozwojem cukrzycy" – potwierdzają autorzy badania: Elizabeth Selvin, profesor epidemiologii, i Jiaqi Hu, doktorant. Do badania włączono osoby w wieku od 45 do 64 lat w czterech hrabstwach USA: Forsyth County, Karolina Północna; Jackson, Mississippi; przedmieścia Minneapolis; i Washington County, Maryland.
Jak wykazało badanie, osoby, u których cukrzyca typu 2 rozwinęła się przed 60. rokiem życia, miały trzykrotnie wyższe ryzyko demencji w późniejszym okresie życia w porównaniu z osobami, u których cukrzyca typu 2 nie wystąpiła przed 60. rokiem życia. Jeśli stan przedcukrzycowy przekształcił się w cukrzycę typu 2 w wieku od 60 do 69 lat, ryzyko spadło o kilka punktów.
Naukowcy wykazali, że jeśli cukrzyca typu 2 nie została zdiagnozowana przed 70. rokiem życia, ryzyko demencji spadło do 23 procent. A jeśli cukrzyca typu 2 rozwinęła się u osoby w wieku 80 lub 90 lat, ryzyko nie było większe niż u osób bez cukrzycy.
"Istniał silny związek między stanem przedcukrzycowym a demencją, ale związek ten występował tylko wśród osób, u których rozwinęła się cukrzyca" - powiedział Selvin. "Odkrycie to sugeruje, że zapobieganie progresji od stanu przedcukrzycowego do cukrzycy może pomóc w zapobieganiu demencji w starszym wieku".
Ekspert ds. choroby Alzheimera, dr Richard Isaacson, neurolog prewencyjny w Instytucie Chorób Neurodegeneracyjnych na Florydzie i który nie brał udziału w badaniu, powiedział, że wyniki nie były szokujące. "Jeśli to badanie sprawi, że ludzie faktycznie podejmą działania, gdy zostanie postawiona diagnoza" cukrzycy granicznej "lub stanu przedcukrzycowego, z pewnością poprawi to wyniki w zakresie zdrowia mózgu"-skomentował.
Według amerykańskich Centrów Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) więcej niż 1 na 3 dorosłych Amerykanów ma stan przedcukrzycowy, a 80 procent z nich nawet o tym nie wie. Prawie jedna trzecia z nich jest w wieku od 18 do 44 lat - to dość młody wiek, aby rozwinąć zaburzenie, które naraża ich na skrajne ryzyko cukrzycy typu 2, poważnych problemów sercowo-naczyniowych i demencji naczyniowej wraz z wiekiem.
Co gorsza, prawie 1 na 5 nastolatków w wieku od 12 do 18 lat i 1 na 4 młodych dorosłych w wieku od 19 do 34 lat cierpi na stan przedcukrzycowy. CDC szacuje, że około 5,8 miliona osób w Stanach Zjednoczonych cierpi na chorobę Alzheimera i demencje. Według badań cytowanych w raporcie Stowarzyszenia Alzheimera z 2019 roku, ryzyko wystąpienia najczęstszej postaci demencji w ciągu całego życia wynosi około 1 na 10 (10 procent) u mężczyzn w wieku 45 lat i 1 na 5 (20 procent) u kobiet.
Metaanaliza badań z 2013 r. wykazała, że cukrzyca typu 2 wiąże się z 60 procentowym wzrostem ryzyka wystąpienia demencji. Ponadto osoby z demencją, które chorują na cukrzycę typu 2, mają zwiększone ryzyko przedwczesnej śmierci.
Chociaż dokładny związek między cukrzycą a demencją nie jest znany, według badań istnieje kilka możliwych ścieżek. "Cukrzyca zwiększa ryzyko chorób serca i udaru, które uszkadzają serce i naczynia krwionośne. Uszkodzone naczynia krwionośne w mózgu mogą przyczyniać się do pogorszenia funkcji poznawczych" - podaje Stowarzyszenie Alzheimera.
- Ponadto wysoki poziom cukru we krwi powoduje stany zapalne, które mogą uszkadzać komórki mózgowe. Nawet osoby we wczesnych stadiach cukrzycy typu 2 wykazują oznaki dysfunkcji mózgu.
- Badania wykazały, że cukrzyca typu 2 drastycznie zwiększa poziom białka beta-amyloidu w mózgu, co jest charakterystycznym objawem choroby Alzheimera.
To badanie nie jest pierwszym, w którym stwierdzono związek między wcześniejszym wystąpieniem cukrzycy a demencją. Badanie przeprowadzone w Wielkiej Brytanii w 2021 roku wykazało, że rozwój cukrzycy ponad 10 lat wcześniej zwiększył ryzyko demencji o ponad 18 procent.
Zgodnie z danymi CDC, ryzyko wystąpienia stanu przedcukrzycowego jest wyższe u osób z nadwagą, w wieku powyżej 44 lat, ćwiczących mniej niż trzy razy w tygodniu, mających rodzica lub rodzeństwo z cukrzycą typu 2, chorujących na cukrzycę w czasie ciąży lub urodzonych w wadze ponad 4 kilogramy.
US Preventive Services Task Force zaleca wszystkim dorosłym w wieku od 35 do 70 lat, u których stwierdzono nadwagę lub otyłość, wykonanie badań przesiewowych w kierunku stanu przedcukrzycowego lub cukrzycy. Jeśli poziom cukru we krwi jest niepokojący, zmniejszenie masy ciała, ćwiczenia fizyczne, zdrowa dieta i unikanie przetworzonej i ultraprzetworzonej żywności mogą zmniejszyć ryzyko.
Źródło: CNN
