Wścieklizna jest wirusową chorobą odzwierzęcą występującą u ludzi, a także u dzikich i udomowionych ssaków. Wirus (Rabies virus) wywołuje objawy nerwowe i zmiany w zachowaniu. Przykładowo – bardzo spokojne z natury psy stają się pobudzone, skrajnie agresywne i próbują gryźć otaczające zwierzęta i domowników.
Za każdym razem wścieklizna prowadzi do różnych zmian w zachowaniu, począwszy od napadów szału, a kończąc na paraliżu. W przypadku wystąpienia objawów klinicznych, wścieklizna każdorazowo kończy się śmiercią - nie tylko zwierząt, lecz także ludzi.
Wirus jest przenoszony na inne zwierzęta bądź ludzi poprzez bliski kontakt ze śliną toczoną przez chore zwierzę (tj. pogryzienia, zadrapania, lizanie, kontakt śliny z pękniętym naskórkiem i błoną śluzową). W Europie znaczącą rolę w rozprzestrzenianiu wścieklizny wśród psów pełnią lisy. Możliwe jest, choć u człowieka rzadkie, zakażenie na drodze powietrznej (kropelkowej i pyłowej) aerozolem odchodów nietoperzy w jaskiniach.
Odnotowywano także zakażenia laboratoryjne drogą wziewną, przezspojówkową lub przezśluzówkową, a także przez przeszczepienie organów (rogówka) od zmarłych dawców z nierozpoznaną wścieklizną. Nie opisano przeniesienia drogą pokarmową.
Wściekliznę cechuje długi okres utajenia – średnio od 1 do 3 miesięcy, a skrajnie od 10 dni do ponad roku. Chory człowiek jest także zakaźny dla otoczenia. Wirus znajduje się głównie w jego centralnym układzie nerwowym, ślinie i skórze, a w mniejszym stopniu także w łzach i soku trzustkowym.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wymienia wściekliznę jako jedną z najbardziej niebezpiecznych chorób zakaźnych na świecie – śmiertelność wynosi 99,9%. Wścieklizna wciąż jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia zwierząt oraz ludzi:
- każdego roku na wściekliznę umiera ok. 60 tysięcy ludzi – z czego około połowa to mieszkańcy Indii,
- 40% ofiar to dzieci,
- 3,3 miliarda ludzi na całym świecie jest potencjalnie zagrożonych.
Wściekliźnie można zapobiegać poprzez regularne szczepienia ochronne zwierząt. Biorąc pod uwagę, że psy są przyczyną ponad 95% przypadków zakażeń ludzi wścieklizną, zwiększanie liczby psów i kotów szczepionych przeciw wściekliźnie, to szansa na uratowanie życia tysięcy ludzi w przyszłości.
Zgodnie z Ustawą z dn. 11.03.2004 o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. Nr 69, art. 56) obowiązkowi szczepienia podlegają psy, które ukończyły trzeci miesiąc życia:
Źródło: materiały prasowe
