Trichloroetylen można znaleźć w niektórych środkach czyszczących, odtłuszczających, odplamiaczach do odzieży i dywanów, chusteczkach czyszczących, smarach, klejach czy środkach do czyszczenia broni.
Dłuższy (np. zawodowy) kontakt z TCE może zwiększać ryzyko zachorowania na chorobę Parkinsona nawet o 500 procent – twierdzą autorzy badania, które opublikowano na łamach „Journal of Parkinson’s Disease” (DOI: 10.3233/JPD-225047).
Narażenie na szkodliwość TCE nie ogranicza się jednak do osób, którzy mają z nim bezpośredni kontakt. Trichloroetylen zanieczyszcza bowiem również powietrze i wody gruntowe. W co trzecim domu w USA woda płynąca z kranów zawiera wykrywalne ilości tej substancji.
W wielu amerykańskich bazach wojskowych, w tym w Camp Lejeune w Karolinie Północnej – lokalizacji przywołanej przez autorów badania – od lat 50. do 80. ubiegłego wieku milion żołnierzy piechoty morskiej, ich rodziny i cywile, którzy pracowali lub mieszkali w bazie, było narażonych na stężenia TCE w wodzie pitnej 280 razy wyższe niż uważane za bezpieczne.
Jak przypomina prof. Ray Dorsey z University of Rochester w Nowym Jorku, główny autor badania, choroba Parkinsona jest coraz częściej rozpoznawana na całym świecie. Same czynniki genetyczne nie mogą wyjaśnić szybkiego wzrostu liczby nowych diagnoz. Nie da się go też wytłumaczyć samym starzeniem się społeczeństw. Za częścią zachorowań stoją pestycydy, ale nie da się nimi wyjaśnić wysokiej częstości występowania choroby Parkinsona na obszarach miejskich. W grę wchodzą inne czynniki, a TCE jest najwyraźniej jednym z nich.
Już 50 lat temu po raz pierwszy zasugerowano związek między TCE a chorobą Parkinsona. Od tego czasu liczne badania na myszach i szczurach wykazały, że trichloroetylen łatwo przenika do ośrodkowego układu nerwowego. W jednym z badań populacyjnych, które przeanalizowali autorzy, porównano ryzyko choroby Parkinsona u bliźniąt, gdzie jeden bliźniak był narażony na TCE a drugi nie. Naukowcy odkryli o 500% zwiększone ryzyko choroby Parkinsona u osób, które były narażone na ten związek chemiczny.
Według prof. Dorseya trichloroetylen uszkadza wytwarzające energię mitochondria. Komórki nerwowe, które są szczególnie wrażliwe na TCE, to te, które wytwarzają dopaminę, neuroprzekaźnik, którego poziom jest niższy u osób z chorobą Parkinsona. Autorzy przyznają jednak, że rola TCE w rozwoju choroby Parkinsona jest jeszcze daleka od przesądzonej. Narażenie na TCE często bowiem łączy się z ekspozycją na inne trucizny lub z niezmierzonymi genetycznymi czynnikami ryzyka.
Autorzy zalecają przeprowadzenie dalszych badań, które pomogą zrozumieć, w jaki sposób TCE przyczynia się do powstawania różnych poważnych schorzeń. Wcześniejsze prace łączyły przedłużoną ekspozycję na TCE ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka nerki, wątroby i chłoniaka nieziarniczego.
Źródło: Journal of Parkinson’s Disease – DOI: 10.3233/JPD-225047
