Plan działania opiera się na podejściu „Jedno zdrowie”, obejmującym zarówno oporność drobnoustrojów występujących u ludzi, jak i u zwierząt. Równocześnie Komisja Europejska przyjęła dokument, który jest pierwszym wynikiem planu działania – chodzi tu o unijne wytyczne dotyczące rozważnego stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych u ludzi.
– Jeżeli już teraz nie zaczniemy działać w bardziej zdecydowany sposób, to do 2050 roku liczba ofiar śmiertelnych zakażeń lekoopornych może prześcignąć liczbę zgonów z powodu chorób nowotworowych – powiedział Vytenis Andriukaitis, komisarz do spraw zdrowia i bezpieczeństwa żywności.
Do przyczyn wzrostu oporności bakterii na środki przeciwdrobnoustrojowe zaliczają się m.in.: nadmierne i niewłaściwe stosowanie antybiotyków u ludzi i w hodowli zwierząt gospodarskich, złe warunki higieniczne w placówkach opieki zdrowotnej i w łańcuchu dostaw żywności. Brak wiedzy jest również jednym z kluczowych czynników: 57 proc. Europejczyków nie wie, że antybiotyki są nieskuteczne w zwalczaniu wirusów, a 44 proc. że są one nieskuteczne w przypadku przeziębienia i grypy.
– Przedstawiamy ambitny plan działania skoncentrowany na najważniejszych dziedzinach o największej wartości dodanej dla krajów UE. Promowanie rozważnego stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych u ludzi i zwierząt, zorganizowany nadzór, skuteczniejsze gromadzenie danych oraz wspieranie badań naukowych, pomogą nam przekształcić UE w lidera w zakresie najlepszych praktyk, mającego realny wpływ na kształtowanie światowego programu zwalczania oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe – zapowiedział Andriukaitis.
Plan działania zawiera wytyczne skierowane do wszystkich osób i podmiotów (m. in. lekarzy, pielęgniarek, farmaceutów, administracji szpitali), które mają do czynienia ze środkami przeciwdrobnoustrojowymi. Wytyczne te stanowią uzupełnienie zaleceń w zakresie profilaktyki i kontroli zakażeń obowiązujących na poziomie krajowym.
Unijny plan działania oparto na trzech filarach:
- Zapewnienie, by UE stała się obszarem stosowania najlepszych praktyk dotyczących oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe.
- Wspieranie badań, rozwoju i innowacji.
- Udział w kształtowaniu światowego programu na rzecz zwalczania oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe.
Nowy plan jest kontynuacją pierwszego planu działania w dziedzinie oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe, który był realizowany w latach 2011–2016. Jednym z jego wymiernych efektów było utworzenie w 2012 r. największego na świecie partnerskiego programu publiczno-prywatnego „Nowe leki przeciw złym wirusom” ("New Drugs for Bad Bugs") w ramach inicjatywy w zakresie leków innowacyjnych (IMI). Dzięki niemu ośrodki naukowe oraz inni publiczni partnerzy, jak również firmy farmaceutyczne z łącznym budżetem wynoszącym około 700 mln euro, łączą siły w celu szybkiego opracowania – tak bardzo potrzebnych – nowych antybiotyków.
Źródło: Komisja Europejska
