Jest to pierwsze na świecie randomizowane badanie oceniające wpływ kolonoskopii przesiewowej na ryzyko zachorowania i zgonu z powodu raka jelita grubego. Dotychczasowe dowody naukowe oceniające wielkość redukcji ryzyka zachorowania i zgonu na raka jelita grubego po kolonoskopii przesiewowej były uzyskane w badaniach obserwacyjnych.
Badanie NORDICC (Northern European Initiative on Colorectal Cancer) było przeprowadzone w 4 krajach: Norwegii, Szwecji, Holandii, Polsce. Do analizy włączono niemal 85 tysięcy osób.
Po 10 latach obserwacji całej zaproszonej na badania populacji (analiza intention to treat), zaobserwowano istotną 18% redukcję ryzyka zachorowania na raka jelita grubego, zaś redukcja zgonu z powodu tego nowotworu wynosiła 10% (wynik nieistotny statystycznie).
Odsetek osób, które wykonały kolonoskopię przesiewową po otrzymaniu pisemnego zaproszenia wynosił 42%. W analizie uwzględniającej tylko osoby, które wykonały kolonoskopię po pisemnym zaproszeniu (analiza per protocol) redukcja ryzyka zachorowania na raka jelita grubego wynosiła 31%, zaś redukcja zgonu z tego powodu – 50% (obie wartości istotne statystycznie).
Publikacja sugeruje, że aby podnieść efektywność przesiewowej kolonoskopii, należałoby znacząco zwiększyć zgłaszalność zapraszanych pacjentów. Rozwiązaniem mogłoby być też wprowadzenie do badań przesiewowych mniej inwazyjnych metod, np. testu na krew utajoną w stolcu i wykonywanie kolonoskopii dopiero po nieprawidłowym wyniku tego testu.
W świetle dotychczasowych dowodów, najważniejsze wnioski z badania NORDICC są następujące:
1. Redukcja zachorowalności (31%) i ryzyka zgonu (50%) z powodu raka jelita grubego po kolonoskopii przesiewowej jest mniejsza niż szacowano dotychczas na podstawie badań obserwacyjnych.
2. Zbyt niska zgłaszalność na kolonoskopię przesiewową (42%) ogranicza jej wpływ na skuteczność w skali populacyjnej.
3. Zgodnie z protokołem badania, końcowa analiza planowana jest po 15 latach obserwacji.
Bretthauer M, Løberg M, Wieszczy P, Kalager M, Emilsson L, Garborg K, Rupinski M, Dekker E, Spaander M, Bugajski M, Holme Ø, Zauber AG, Pilonis ND, Mroz A, Kuipers EJ, Shi J, Hernán MA, Adami HO, Regula J, Hoff G, Kaminski MF; NordICC Study Group. Effect of colonocopy screening on risks of colorectal cancer and related death. New Engl J Med 2022, Oct 9, doi: 10.1056/NEJMoa2208375
