9 października 2024 roku przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie zapadł ważny wyrok dotyczący ochrony zbiorowych praw pacjentów. Sprawa dotyczyła decyzji Rzecznika Praw Pacjenta, który nałożył karę pieniężną na placówkę oferującą możliwość uzyskania recept na leki wyłącznie na podstawie wypełnionej przez pacjentów ankiety online, bez konieczności przeprowadzenia standardowej konsultacji lekarskiej. Sąd potwierdził zasadność tej decyzji, uznając, że praktyki stosowane przez placówkę były niezgodne z obowiązującymi przepisami prawa oraz stanowiły zagrożenie dla zdrowia pacjentów.
Rzecznik Praw Pacjenta stwierdził wcześniej, że placówka medyczna naruszyła zbiorowe prawa pacjentów, oferując usługi medyczne w sposób, który mógł prowadzić do nieodpowiedzialnego leczenia. W szczególności chodziło o możliwość uzyskania e-recept na leki psychotropowe, antydepresyjne czy psychoaktywne, w tym także medyczną marihuanę, bez rzetelnej analizy stanu zdrowia pacjenta. Ankieta wypełniana online, jak podkreślono, nie mogła zostać uznana za pełnoprawne badanie medyczne.
W zgodzie z art. 42 ust. 1 i 2 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, świadczenia zdrowotne muszą być udzielane z należytą starannością oraz zgodnie z wiedzą medyczną. Ustawodawca jasno określa, że prawidłowe rozpoznanie stanu zdrowia pacjenta wymaga bezpośredniego kontaktu z lekarzem i ewentualnego zasięgnięcia dodatkowej dokumentacji medycznej. Placówka, której dotyczyła decyzja, nie stosowała tych standardów, co w ocenie Rzecznika oraz Sądu stanowiło realne zagrożenie dla pacjentów.
Mimo wcześniejszej decyzji Rzecznika Praw Pacjenta, nakazującej zaprzestanie stosowania niebezpiecznych praktyk, placówka medyczna nie wprowadziła wymaganych zmian. W rezultacie Rzecznik nałożył karę pieniężną w wysokości ponad 230 tys. zł, co miało na celu zabezpieczenie interesu pacjentów i zmuszenie placówki do zmiany podejścia.
Placówka medyczna zaskarżyła zarówno decyzję o uznaniu jej praktyk za niezgodne z prawem, jak i nałożenie kary pieniężnej. Jednakże Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, rozpatrując te skargi, jednoznacznie przyznał rację Rzecznikowi Praw Pacjenta. Sąd uznał, że praktyki placówki były niezgodne z przepisami prawa, a nałożona kara finansowa była adekwatna do popełnionego naruszenia.
Decyzja ta stanowi ważny precedens, podkreślający konieczność stosowania się do standardów medycznych i ochrony pacjentów przed ryzykownymi praktykami. Sąd wskazał, że proces udzielania świadczeń zdrowotnych musi być zgodny z prawem oraz z zachowaniem należytej staranności, a placówki medyczne, które tego nie przestrzegają, mogą liczyć się z surowymi sankcjami.
Orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego pokazuje, że prawo stoi na straży bezpieczeństwa pacjentów, a decyzje Rzecznika Praw Pacjenta mają na celu ochronę tych praw. W dobie rosnącej popularności usług medycznych online, konieczne jest, aby oferowane usługi były zgodne z obowiązującymi standardami i przepisami, aby nie narażać pacjentów na ryzyko.
Źródło: RPP
