Według Światowej Organizacji Zdrowie niemal jedna trzecia ludności na świecie jest zakażona gruźlicą. U większości ludzi zakażonych nie dochodzi na szczęście do rozwoju choroby, a jedynym objawem przebytego zakażenia jest dodatni odczyn tuberkulinowy lub dodatni wynik testu IGRA.24. Jednak według szacunków ponad 10 milionów osób choruje. W Polsce każdego roku rozpoznaje się ponad 7 tysięcy nowych przypadków i odnotowuje kilkaset zgonów z powodu choroby. Gruźlica najczęściej dotyka płuc, ale może zaatakować praktycznie każdy narząd: węzły chłonne, stawy i kości, układ moczowy, ośrodkowy układ nerwowy czy jelita. Może też dotyczyć kilku narządów naraz i przybrać postać rozsianą. Dla dzieci bardzo groźna jest gruźlica opon rdzeniowo-mózgowych. Dzień 24 marca na obchody Światowego Dnia Walki z Gruźlicą został wybrany dla upamiętnia ogłoszenia przez Roberta Kocha, niemieckiego lekarza i mikrobiologa, odkrycia prątek gruźlicy. Doniosłe wydarzenie medyczne zostało uhonorowane Nagrodą Nobla. Na całym świecie tego dnia organizowane są rozliczne konferencje, sympozja oraz kampanie edukacyjne, które mają na celu celu podnoszenie świadomości i szerzenie wiedzy o tej wciąż najczęściej występującej i groźnej dla zdrowia publicznego chorobie, po to by skuteczniej jej zapobiegać i leczyć.
Gruźlica wciąż jest przyczyną zbyt wielu zgonów. Mimo skutecznych metod diagnostycznych, leczenia i profilaktyki nadal rozprzestrzenia się i trudno jest zapanować nad skalą zakażeń. Najważniejszym działaniem w walce z gruźlicą jest szybkie wykrywanie i skuteczne leczenie choroby, nie jest to jednak możliwe na równym poziomie we wszystkich rejonach świata. Najczęstszym źródłem zakażenia są osoby chore na gruźlicę, w fazie prątkowania. Innym są zwierzęta np. chore krowy, które wydalają prątki m. in. z mlekiem. Aktualnie nowe leki przeciwprątkowe, umożliwiają skrócenie czasu leczenia gruźlicy wielolekoopornej, a badania molekularne pozwalają na szybkie wykrywanie prątków i sprawdzenie, czy drobnoustroje są wrażliwe na leki. W ramach profilaktyki zalecane są takie same środki jak w pozostałych chorobach przenoszonych drogą kropelkową.
Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w opublikowanej na swoich stronach informacji wskazał, że przed początkiem pandemii COVID-19 gruźlica była na świecie główną przyczyną zgonów spowodowanych przez pojedynczy czynnik zakaźny. W materiałach instytutu podano, że w 2022 roku liczba zarejestrowanych przypadków gruźlicy i zapadalność wzrosła w porównaniu z rokiem 2021, co - jak oceniono - świadczy najpewniej o ustępowaniu niekorzystnego wpływu pandemii COVID-19 na wykrywanie i zgłaszanie nowych zachorowań.
Światowy Dzień Walki z Gruźlicą przypomina, że ta choroba wymaga działań na poziomie globalnym. Zagrożeniem w jej rozprzestrzenianiu się jest łatwość przemieszczania się ludności oraz handel żywnością, nie zawsze podlegający właściwej kontroli sanitarnej. Istotną formą zmniejszenia ryzyka zachorowania na tę chorobę u dzieci są szczepienia. Tymczasem nie ma skutecznej szczepionki dla dorosłych. Na świecie kilkanaście produktów przechodzi aktualnie procedurę badań klinicznych. Dlatego tak ważne jest podnieszenie świadomości społecznej na temat zdrowotnych, społecznych i ekonomicznych konsekwencji tej choroby. Warto pamiętać, że badania przesiewowe mogłyby przynieść pożądany skutek w wykrywaniu zakażenia. Wcześniej wykryta gruźlica jest całkowicie i trwale wyleczalna.
