Pierwszy w Polsce program stosowania hipotermii leczniczej w transporcie noworodków został zainicjowany pod koniec 2019 roku przez Generali Polska, Fundację The Human Safety Net, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu i profesora Jana Mazelę, kierownika Oddziału Neonatologicznego Ginekologiczno-Położniczego Szpitala Klinicznego UM w Poznaniu.
– Dziękuję Generali Polska, Fundacji THSN i UM w Poznaniu za możliwość dołączenia naszego szpitala do programu stosowania hipotermii leczniczej noworodków w transporcie i przekazany nam sprzęt. Dzięki niemu będziemy mieli możliwość rozpoczęcia terapii już w trakcie przewożenia noworodka do naszego szpitala nawet z najodleglejszej części naszego regionu. To znacznie skraca czas, który jest kluczowy dla powodzenia tej terapii – mówi dr n. med. Tomasz Maciejewski, Dyrektor IMiD.
– W Polsce dotychczas hipotermia terapeutyczna u noworodków stosowana była jedynie stacjonarnie, podczas hospitalizacji w wybranych ośrodkach o najwyższym stopniu referencyjności. Dzieci urodzone w miastach odległych od tych ośrodków musiały dotrzeć do specjalistycznego szpitala w kluczowych dla dalszej terapii sześciu godzinach od porodu. Przygotowany na naszej uczelni we współpracy z Generali i Fundacją THSN projekt wykorzystania hipotermii leczniczej już w trakcie transportu karetką neonatologiczną to prawdziwy przełom, dzięki któremu noworodki szybciej otrzymują niezbędną pomoc i leczenie. Dzieci, którym udało nam się pomóc dotychczas, dzięki temu programowi otrzymały szansę na lepszą przyszłość – wyjaśnia prof. Jan Mazela, Kierownik Oddziału Neonatologicznego Ginekologiczno-Położniczego Szpitala Klinicznego UM w Poznaniu. – Program ten poza wyposażaniem karetek w sprzęt obejmuje szkolenia dla personelu medycznego, a także gromadzenie danych o zastosowaniu tej terapii. To pozwala nam na wymianę wiedzy między ośrodkami – dodaje.
Pierwsze trzy urządzenia trafiły do Ginekologiczno-Położniczego Szpitala Klinicznego w Poznaniu, Uniwersyteckiego Szpitala im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze oraz Uniwersyteckiego Szpitala nr 2 im. dr. Jana Biziela w Bydgoszczy. Kolejny otrzymał Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. Obecnie, piąty szpital – Instytut Matki i Dziecka w Warszawie – będzie mógł rozpocząć hipotermię leczniczą już na miejscu, przed ruszeniem w powrotną drogę z noworodkiem.
– Jestem niezwykle dumny, że kolejna placówka otrzymała ten sprzęt i że obszar, w którym realizowana jest ta pomoc się znacznie poszerzył. Dzięki temu sprzętowi kolejny szpital będzie mógł ratować noworodki, które urodziły się w mniejszych ośrodkach, a ich sytuacja zdrowotna wymaga przewiezienia do szpitala referencyjnego. Chcemy być częścią społeczności, w których działamy, naszym celem jest umożliwienie ludziom kształtowania bezpieczniejszej przyszłości poprzez troskę o ich życie i marzenia - wyjaśnia Roger Hodgkiss, Prezes Zarządu Generali Polska. Fundację Generali The Human Safety Net, założono w 2017 r. Polska jest jednym z 26 krajów, w których realizowane są programy THSN wspierają rodziny z małymi dziećmi (0-6 lat) i integrują uchodźców poprzez pracę i przedsiębiorczość.
– Szacuje się, że niedotlenienie okołoporodowe występuje w około 1-2 przypadkach na 1000 urodzeń. Może być spowodowane trudnymi do przewidzenia rzadkim stanami nagłymi, takimi jak przedwczesne oddzielenie łożyska lub pęknięcie macicy, ale najczęściej w czasie porodu wynika z zaburzenia przepływu krwi w pępowinie porodu czy przedłużonym okresem hiperstymulacji, czyli nadmiernej czynności skurczowej macicy. Dodatkowym czynnikiem ryzyka mogą być także nieprawidłowości w monitorowaniu stanu płodu, które prowadzą do opóźnienia interwencji medycznej. Sprzęt, który pozwoli nam na bezpieczne przewożenie noworodków z takimi problemami, znacząco zwiększa szanse na skuteczną terapię – podkreśla Dr n.med. Natalia Mazanowska, Zastępca Kierownika Kliniki Położnictwa i Ginekologii w Instytucie Matki i Dziecka wyjaśnia przyczyny niedotlenienia okołoporodowego.
O zastosowaniu hipotermii leczniczej w encefalopatii niedotlenieniowo -niedokrwiennej w Polsce mówi prof. dr hab. Ewa Helwich, Konsultant Krajowa ds. Neonatologii.
– Hipotermia terapeutyczna, jest uznaną na świecie metodą poprawiającą wyniki leczenia dzieci dotkniętych niedotlenieniem okołoporodowym tj. asfiksją. Polega na kontrolowanym obniżeniu temperatury ciała noworodka. Metoda jest jednak skuteczna w pierwszych 6 godzinach po urodzenia dziecka. Po przekroczeniu tej granicy zmiany powstałe w mózgu dziecka w wyniku niedotlenienia są już nieodwracalne i mogą doprowadzić do niepełnosprawności fizycznej, intelektualnej, a nawet do śmierci. Dlatego tak ważne jest, ze będziemy mogli poddać dziecko terapii już podczas transportu do naszego szpitala – uważa profesor.
– W naszym regionie w ostatnich latach rodzi się około 50 tys. noworodków, z czego 50-60 rodzi się z niedotlenieniem wymagających zastosowania hipotermii leczniczej. W ubiegłym roku było to 55 dzieci. Posiadanie w regionie karetki wyposażonej w możliwość zastosowania tej metody terapii już w transporcie znacznie poprawi rokowania w tej grupie pacjentów - mówi dr n. med. Beata Pawlus Konsultant Wojewódzki w dziedzinie Neonatologii na Mazowszu
– Nasz szpital jest w pełni przygotowany do przyjmowania noworodków z niedotlenieniem. Posiadamy nie tylko sprzęt do hipotermii leczniczej ale również rezonans magnetyczny, który jest koniecznym uzupełnieniem terapii oraz pełną możliwość kontynuowania leczenia w Klinice Neurologii Dziecięcej oraz w pełnym zakresie poradni. Ta kompleksowość opieki znacząco poprawia rokowania pacjenta. pomaga – mówi dr hab. n. med. i n. o zdr. Paweł Krajewski, Kierownik Kliniki Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka
Podczas konferencji prasowej nastąpiło symboliczne przekazanie sprzętu do hipotermii leczniczej noworodków przez Roger Hodgkissa, prezesa Generali Polska i dr n. med. Tomasz Maciejewski, dyrektorowi Szpitala.
