Etap I - perswazyjny
Rozmowa z mobberem, wskazująca na niewłaściwość jego zachowania. Próba rozwiązania problemu w sposób polubowny.
II Etap – informacyjny
Poinformowanie mobbera, że jego zachowanie wyczerpuje znamiona mobbingu określone w art. 943 § 2 k.p., a co za tym idzie jest zdarzeniem wywołującym skutki prawne. Wyraźne stwierdzenie, że w przypadku kontynuowania mobbingu zostanie poinformowany o tym bezpośredni przełożony sprawcy, a następnie nie jest wykluczone wystąpienie z odpowiednimi roszczeniami do sądu pracy.
III Etap - działania pracodawcy lub przełożonego sprawcy mobbingu
Poinformowanie o mobbingu osoby przełożonej nad sprawcą wraz z oczekiwaniem podjęcia kroków mających na celu rozwiązanie problemu w ramach zakładu pracy (obowiązek pracodawcy przeciwdziałania mobbingowi wynika wprost z przepisów Kodeksu pracy). Należy oczekiwać dużej skuteczności podjętych działań, w szczególności w sytuacji, kiedy mobberem jest członek kadry kierowniczej niższego szczebla lub współpracownicy.
IV Etap - postępowanie pozasądowe
Problem może zostać rozwiązany dzięki postępowaniu przed komisją pojednawczą lub antymobbingową czy też mediatorem wyznaczonym przez strony lub sądem polubownym.
V Etap - sądowe dochodzenie roszczeń
Pracownik kieruje pozew do sądu pracy lub do sądu cywilnego, albo do obu tych sądów. W przypadku pozwania przed sądem pracy pracodawcy pracownikowi przysługują dwa roszczenia: 1) o zadośćuczynienie w razie wywołania rozstroju zdrowia, 2) o odszkodowanie, jeżeli mobbing stał się przyczyną rozwiązania umowy o pracę.
Porady dla osoby mobbingowanej:
- Jak najszybciej wyjdź ze schematu „ofiary” (bierny, osaczony, zahukany, odizolowany).
- Powiedz swojemu „prześladowcy”, że nie pozwolisz na poniżanie, zastraszanie, nękanie, itp. (odwołaj się do konkretnych zachowań i sytuacji).
- Nie przestawaj na rozmowie w cztery oczy z mobberem (wykorzystaj obecność świadków – współpracowników).
- Napisz notatkę do przełożonego zdającą sprawę z sytuacji i poproś o potwierdzenie jej odebrania. Zażądaj podjęcia działań mających na celu przeciwdziałanie mobbingowi (zgodnie z kodeksem pracy).
- Szukaj sojuszników – takich, którzy są związani z miejscem pracy (współpracownicy, związek zawodowy), jak i poza nią (rodzina, przyjaciele).
- Postaraj się przeformułować sytuację mobbingową na inną (np. trudność w komunikacji, rozbieżność oczekiwań itd.) w celu znalezienia korzystnego rozwiązania dla Ciebie i pracodawcy (np. w formie mediacji).
- Dokumentuj wszystko, co ma związek ze sprawą (w formie notatek),
- Zwróć się o pomoc do związków zawodowych, stowarzyszeń antymobbingowych.
- Odwiedź lekarza pierwszego kontaktu i/lub psychologa, prosząc o potwierdzenie, że długotrwały stres doprowadził u Ciebie do rozstroju zdrowia.
Długotrwałe prześladowanie psychiczne lub fizyczne w pracy pozostawia niezapomniane piętno na osobie, która doświadcza tego rodzaj działań. W rozmowie z ofiarą mobbingu możemy się spodziewać początkowej nieufności, przygnębienia, bezradności, a nawet tłumionego gniewu, rozpaczy i agresji. Ze względu na możliwość wystąpienia różnego rodzaju reakcji należy być szczególnie wyrozumiałym i postarać się zrozumieć trudne położenie osoby skrzywdzonej.
- Przede wszystkim pozwól rozmówcy się „wygadać” – nie przerywaj jej wypowiedzi, nie oceniaj pochopnie jej zachowań.
- Zadbaj, aby rozmowa odbyła się na osobności. Wyłącz radio, postaraj się, żeby telefony ani współpracownicy nie przerywali Ci spotkania.
- Nie bój się nagłych, spontanicznych reakcji danej osoby, np. płaczu – bo to nie Ty jesteś ich przyczyną.
- Przygotuj sobie i przekaż numery telefonów np. do Ośrodka Interwencji Kryzysowej, Państwowej Inspekcji Pracy, organizacji pomagających mobbingowanym i dyskryminowanym.
Ewelina Tymoszuk, Marcin Tymoszuk
Więcej o mobbingu przeczytasz tutaj
Warto przeczytać
