Jak skutecznie wdrożyć value-based healthcare (VBHC) do polskiego systemu ochrony zdrowia dyskutowali europejscy eksperci praktycy, przedstawiciele administracji publicznej i instytucji naukowych podczas konferencji zorganizowanej przez Związek Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA, we współpracy z European Federation of Pharmaceutical Industries and Associations (EFPIA) oraz International Consortium for Health Outcomes Measurement's (ICHOM).
Płacić za efekt
Model opieki zdrowotnej przynoszącej jak najlepsze efekty dla pacjenta przy jak najbardziej racjonalnych kosztach realizowany jest już w kilku krajach. Podczas konferencji prezentowano przykłady takich rozwiązań oraz wymierne korzyści, które przynoszą. Prof. Piotr Radziszewski, członek Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP, podkreślał, że idea VBHC przyświecała pracom Rady. - Zastanawialiśmy się, jak zorganizować opiekę zdrowotną w Polsce, aby chorzy dostawali to, czego potrzebują i wtedy, kiedy potrzebują. Szukaliśmy sposobów mierzenia efektów technologii medycznych, aby móc decydować, co warto finansować i w jaki sposób – powiedział. Przyznał, że w Polsce mamy problem z bazami danych. - One praktycznie nie istnieją i nie gromadzą właściwych informacji - podkreślał. Poza tym do tej pory efekty zdrowotne były oceniane punktowo i krótkofalowo. Pomijano też koszty i zyski pośrednie, np. powrót chorego na rynek pracy lub uniknięcie angażowania innych osób w opiekę nad nim. Dodał też, że ze względu na ograniczone środki nowe wytyczne i innowacje są wdrażane w u nas nawet z 15-letnim opóźnieniem. Czy płacenie za efekt zoptymalizuje więc wydatki? - Wierzymy, że VBHC oferuje możliwość uzyskania lepszych wyników przy niższych kosztach – podkreślał dr Neil Bacon, prezes i dyrektor generalny ICHOM. Prof. Maciej Banach, dyrektor Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki powiedział, że być może VBHC pomoże w finansowaniu najdroższych procedur, bo placówka, którą zarządza ma 300 mln zł długu i żadne działania restrukturyzacyjne nie są w wstanie go zniwelować.
Hub informacji medycznych
Zdaniem Romana Topora-Mądrego, prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, (AOTMiT) całkowita informatyzacja służby zdrowia i rejestry dostarczyłaby bardziej kompletnych danych. Problemem jest jednak wciąż ich jakość i standaryzacja. – Pojawiła się nadzieja, że będziemy je gromadzić w jednym miejscu i takim hubem informacji medycznych będzie Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia( CSIOZ) - powiedział.
Poinformował, że Agencja współpracuje w zakresie pozyskiwania danych z NFZ, a także prowadzi rozmowy z ZUS-em o możliwości łączenie danych klinicznych oraz baz dotyczących chorobowości wyrażonych w zwolnieniach i przechodzeniu wcześniejszym na rentę.
Centrum Rejestrów
Zdaniem Radosława Sierpińskiego, pełnomocnika ministra zdrowia ds. utworzenia Agencji Badań Medycznych (ABM), posiada ona potencjał badawczy, którego nie ma AOTMiT i będzie mogła stać się centrum rejestrów medycznych. – Jeśli mamy stać się paliwem dla AOTMiTu nie możemy bazować na benchmarkach innych krajów. Mamy potencjał badawczy i chcemy zacząć od badań systemowych, aby móc przygotować informacje dla ministra zdrowia. Będziemy oceniać programy opieki koordynowanej również przygotowując podbudowę kosztowo efektywną tych modeli. Na tej podstawie minister będzie mógł podejmować decyzje w oparciu o polskie dane – wyjaśnił. Dodał, że płacenie za jakość wymaga jej zdefiniowania i opracowania wskaźników oceny. Zaznaczył, że Agencja będzie zajmować się też rozwijaniem polskich technologii medycznych. - Obecnie dokonania naszych naukowców wykupują zachodnie koncerny. Tymczasem dzięki środkom Agencji będziemy mogli sprawdzić, czy należy je rozwijać i wpisać do koszyka świadczeń gwarantowanych – zapowiedział.
Pacjenci też powinni oceniać efekty
Zdaniem prof. Radziszewskiego, rolą Rzecznika Praw Pacjenta (RPP) powinno być umożliwienie chorym oceny efektów stosowanych technologii medycznych. Bartłomiej Chmielowiec, RPP podkreślił, że podstawowym jego zadaniem jest monitorowanie przestrzegania prawa przez podmioty lecznicze. - W modelu VBHC rolą rzecznika powinno być analizowanie problemów pojawiających się w systemie opieki zdrowotnej , wskazywanie ich ministrowi zdrowia i przygotowania propozycji rozwiązań - postulował. Dodał, że ważne jest też, aby mógł zareagować ostro w przypadku, gdy podmiot nie będzie chciał przestrzegać praw pacjenta. Podkreślał, że trzeba też angażować pacjentów w proces tworzenia prawa i jego zmian.
