Dotychczas szczegółowe warunki realizacji świadczeń pielęgniarskich i świadczeń położnej, w tym zakres czynności i organizacja porad pielęgniarskich nie były wyodrębnione w wykazie świadczeń gwarantowanych pomimo ich realizacji. Celem niniejszej regulacji jest ich usankcjonowanie.
Przedstawione w projekcie rozporządzenia rozwiązanie dotyczące wyodrębnienia szczegółowych warunków realizacji świadczeń gwarantowanych realizowanych przez pielęgniarki, tj. porady pielęgniarskiej, stanowi ponadto realizację postulatów ujętych w Porozumieniu z dnia 9 lipca 2018 r. zawartym pomiędzy Ogólnopolskim Związkiem Zawodowym Pielęgniarek i Położnych i Naczelną Izbą Pielęgniarek i Położnych a Ministrem Zdrowia i Prezesem Narodowego Funduszu Zdrowia, w zakresie wyodrębnienia warunków realizacji porady pielęgniarskiej w wykazie świadczeń gwarantowanych w wybranych zakresach.
Zakres czynności udzielanych w ramach porady pielęgniarskiej wynika z posiadanych przez pielęgniarki i położne uprawnień zawodowych. Zgodnie z przepisami art. 15a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 123, z późn. zm.), w ramach samodzielnego wykonywania świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych, pielęgniarka lub położna posiadająca dyplom ukończenia studiów drugiego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo oraz pielęgniarka lub położna posiadająca tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub położnictwa ma prawo samodzielnie:
1) ordynować leki zawierające określone substancje czynne, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe, oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, w tym wystawiać na nie recepty;
2) ordynować określone wyroby medyczne, w tym wystawiać na nie zlecenia albo recepty, jeżeli ukończyły kurs specjalistyczny w tym zakresie.
W ramach realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji pielęgniarka lub położna posiadająca dyplom ukończenia studiów co najmniej pierwszego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo oraz pielęgniarka lub położna posiadająca tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa ma prawo wystawiać recepty na leki, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe, oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego niezbędne do kontynuacji leczenia, jeżeli ukończyła kurs specjalistyczny w tym zakresie.
Pielęgniarka lub położna posiadająca tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dyplom ukończenia studiów co najmniej pierwszego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo ma prawo wystawić skierowanie na wykonanie określonych badań diagnostycznych, w tym badań medycznej diagnostyki laboratoryjnej, z wyjątkiem badań wymagających metod diagnostycznych i leczniczych stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta.
Celem rozszerzenia uprawnień zawodowych pielęgniarek i położnych jest przede wszystkim usprawnienie funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej i ułatwienie pacjentom, w tym osobom starszym, niepełnosprawnym, dostępu do świadczeń zdrowotnych, które wymagają bezpośredniej i pilnej interwencji bez konieczności bezpośredniego i osobistego zaangażowania personelu lekarskiego.
W projekcie rozporządzenia zaproponowano, aby poza ww. czynnościami w ramach samodzielnego udzielania świadczeń przez pielęgniarkę lub położną, porada pielęgniarska obejmowała:
1) dobór sposobu leczenia ran w ramach świadczeń leczniczych przez pielęgniarkę lub położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego lub
2) wykonanie badania profilaktycznego ukierunkowanego na wczesne wykrywanie zaburzeń funkcjonowania u osoby dorosłej po 65 roku z częstością jeden raz w roku.
Wyodrębniając szczegółowe warunki realizacji porady pielęgniarskiej w projekcie rozporządzenia, mając na względzie realizację porad specjalistycznych (na podstawie analizy danych zawartych w mapach potrzeb zdrowotnych oraz danych sprawozdawczo-rozliczeniowych NFZ) wskazano, iż w pierwszej kolejności zasadne jest wyodrębnienie porady pielęgniarskiej w dziedzinie:
1) chirurgia ogólna;
2) kardiologia;
3) położnictwo i ginekologia.
W projekcie rozporządzenia, w zakresie świadczeń realizowanych przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej oraz przez pielęgniarkę podstawowej opieki zdrowotnej dookreślono możliwość realizowania świadczenia z wykorzystaniem systemów telefonicznych, telemedycznych lub teleinformatycznych.
Rozszerzenie możliwości realizacji świadczeń lekarskich i pielęgniarskich udzielanych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności powinno przyczynić się do usprawnienia przyjęć w poradniach i organizacji wizyt domowych, ale także zmniejszyć liczbę ryzykownych epidemicznie osobistych kontaktów w okresach zwiększonych zachorowań na grypę i infekcje paragrypowe. Skutkiem teleporady lekarskiej mogłoby być wystawienie recepty elektronicznej lub elektronicznego skierowania na badania diagnostyczne, a w konsekwencji także zapisanie na poradę osobistą, wprowadzenie tej formy świadczenia przyczyniłoby się do rozwoju i upowszechnienia narzędzi informatycznych w podstawowej opiece zdrowotnej. Każda porada lekarska zrealizowana za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności powinna zostać odnotowana w dokumentacji medycznej pacjenta. W chwili obecnej, ze względu na kapitacyjną formę finansowania świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej nie przewiduje się dodatkowych skutków wprowadzenia teleporady lekarskiej, ani też odrębnego określania poziomu ich finansowania.
Projekt rozporządzenia: TU
Źródło: RCL
