Co roku w Polsce diagnozowanych jest ponad 170 tysięcy [1] chorób nowotworowych - u wielu pacjentów w zaawansowanym stadium. Problemem jest niedostateczna profilaktyka, ale również kolejki do poradni onkologicznych i badań diagnostycznych. A to właśnie badania obrazowe są tak istotne w wykrywaniu nowotworów oraz ocenie skuteczności leczenia onkologicznego.
Nowe wyniki zamieszczone na portalu Alivia Onkoskaner (dawniej Kolejkoskop) pokazują, że najbardziej wydłużył się czas oczekiwania na rezonans magnetyczny. W trybie normalnym pacjenci czekają już 75 dni, czyli o 13 dni dłużej niż w zeszłym roku. Na “cito” 56 dni - o 12 dni dłużej niż w maju 2022 roku.[2]
Pacjenci muszą też wykazać się cierpliwością czekając w kolejce na wykonanie badania PET-CT. Ze skierowaniem w trybie zwykłym to średnio 42 dni (o 6 więcej niż rok temu), a w trybie pilnym 28 dni (o 4 dni więcej niż w maju 2022 roku).
– Długie kolejki do badań PET CT mogą wynikać z jednej strony ze znacznego wzrostu ilości zlecanych i wykonywanych badań, a z drugiej strony z problemów kadrowych oraz braku optymalnego wykorzystania istniejącej infrastruktury. Na przykład we Francji w 2022 na statystycznym aparacie PET/CT wykonano ponad 5,5 raza więcej badań niż w Polsce [3] – podkreśla Joanna Frątczak-Kazana, wicedyrektorka Onkofundacji Alivia.
Przepaść między województwami
Onkofundacja Alivia porównuje też długość kolejek do badań obrazowych w poszczególnych województwach. Wyniki jasno pokazują, że na szybkość wykonania badania ma wpływ miejsce zamieszkania. W niektórych województwach pacjenci czekają na wykonanie badania nawet 4 miesiące dłużej niż w innych.
– Porównując kolejki w poszczególnych województwach widać ogromne dysproporcje, przede wszystkim w dostępie do badań rezonansem magnetycznym. Niewiele lepiej jest w przypadku tomografii komputerowej czy badania PET-CT. Różnice między województwami to nawet 100 dni i więcej. Pamiętajmy, że wykonanie badania to jedno, ale do tego dochodzi przecież jeszcze czas oczekiwania na opis oraz na wizytę lekarską w celu skonsultowania wyniku. Podczas gdy w jednym województwie pacjent czeka tylko kilka dni, w innym ten czas wydłuża się nawet do kilku miesięcy! A przecież rak nie poczeka - mówi Aleksandra Ciompała, koordynatorka ds. programów pomocowych Onkofundacji Alivia.
W kolejce od 7 do 152 dni
Najdłużej na tomografię komputerową w trybie normalnym czekają pacjenci w województwie małopolskim - 81 dni, a najkrócej w województwie podlaskim - 10 dni. W trybie pilnym sytuacja wygląda podobnie. Najdłuższy czas oczekiwania jest w województwie małopolskim - 47 dni, a najkrótszy w podlaskim - 7 dni.[4]
Na rezonans magnetyczny w trybie normalnym w województwie lubuskim czeka się 126 dni, a w mazowieckim - 40. Ze skierowaniem na “cito” najdłuższa kolejka jest w województwie lubuskim - 103 dni, a najkrótsza w warmińsko-mazurskim - 29 dni.[5]
Na badanie PET-CT w trybie normalnym i pilnym najdłużej czeka się w województwie mazowieckim. Dokładnie 152 dni w trybie zwykłym i 72 dni “na cito”. Najkrótsza kolejka w województwie opolskim - w trybie normalnym 10 dni, a w trybie i pilnym - 8 dni.[6]
Powyższe dane dotyczą czasu oczekiwania na badania w maju 2023 roku.
Nie płać za badanie, jeśli płacisz składkę NFZ
Tak długi czas oczekiwania na wykonanie badania powoduje, że wielu pacjentów decyduje się zrobić je prywatnie. Niestety koszt to od kilkuset do nawet kilku tysięcy złotych. Nie wszyscy pacjenci mogą sobie pozwolić na taki wydatek i zmuszeni są wtedy czekać nawet kilka miesięcy. Skutkiem może być opóźnienie rozpoczęcia leczenia, a w konsekwencji zmniejszenie szans na wyzdrowienie.
Źróḍło: Onkofundacja Alivia.
[1] https://onkologia.org.pl/sites/default/files/publications/2022-05/Nowotwory_2019.pdf
[2] https://onkoskaner.pl/app/stats/
[3] Kunikowska, J., Królicki, L. & Czepczyński, R. Nuclear imaging and therapy in oncology in Poland in 2021–2022. Eur J Nucl Med Mol Imaging 50, 2236–2239 (2023).
[4] https://onkoskaner.pl/app/stats/?serviceId=218&interval=6&dateTo=2023-05-31&days=150&normal=1&urgent=2&waitingTime=&nfz=
[5] https://onkoskaner.pl/app/stats/?serviceId=217&interval=6&dateTo=2023-05-31&days=150&normal=1&urgent=2&waitingTime=&nfz=
[6] https://onkoskaner.pl/app/stats/?serviceId=219&interval=6&dateTo=2023-05-31&days=150&normal=1&urgent=2&waitingTime=&nfz=
