– Okres roku szkolnego jest dla młodych ludzi trudniejszy, bo jest dużo więcej sytuacji stresujących. To różne wydarzenia związane z edukacją czy z relacjami rówieśniczymi. W wakacje pojawia się natomiast pewna przestrzeń do tego, żeby zdjąć z siebie dodatkowe obowiązki, odpocząć lub skupić się na swoich zainteresowaniach. Komfort psychiczny u dzieci jest wtedy na wyższym poziomie i dotyczy to również tych, które prowadzimy w stałych procesach. Stan naszych pacjentów naprawdę się stabilizuje, często oni sami proszą nas o rzadsze spotkania, co jest zrozumiałe, bo zależy im na przykład na wyjeździe na obóz czy kolonię – wyjaśnia dr Aleksandra Lewandowska.
Nie należy jednak zapominać o tym, że kryzysy psychiczne mogą wystąpić o każdej porze. Wakacje nie stanowią w tym kontekście żadnego wyjątku.
– Każdy na sytuacje stresujące reaguje odmiennie. Możemy mieć odwrotną sytuację, niż ta, o której mówiłam wcześniej. Czasem jest tak, że dziecko przez cały rok szkolny przeżywa napięcia i nie do końca radzi sobie z sytuacjami stresowymi, ale jest typem zadaniowca. Dąży do tego, żeby na przykład dobrze zdać egzamin. Kiedy przychodzi okres wakacyjny i nie ma już tych zadań, to wtedy wszystkie spychane przez wiele miesięcy emocje wychodzą na powierzchnię. Rodzice czy opiekunowie często nie rozumieją, co się dzieje, bo przecież dziecko pięknie przygotowywało się do testu, a kiedy przyszły wakacje, to nic mu się nie chce, ciągle płacze lub jest drażliwe – mówi konsultant krajowa ds. psychiatrii dzieci i młodzieży.
Dr Aleksandra Lewandowska podkreśla, że uważność na kondycję psychiczną młodych ludzi jest potrzebna w każdej sytuacji i każdego dnia. Jak dodaje, w wakacje warto jeszcze pamiętać o tym, że to okres, w którym młodzież chętniej eksperymentuje z różnymi używkami.
Z kolei z obserwacji posła Marcina Józefaciuka, który pełnił funkcję dyrektora Zespołu Szkół Rzemiosła w Łodzi w latach 2017–2022 wynika, że zwłaszcza we wrześniu młodzi ludzie częściej zgłaszają się do psychologów szkolnych.
– Psycholodzy mówią, że w pierwszej kolejności zwracają uwagę na dzieci, które rozpoczynają naukę w szkole, ale są też wyczuleni na to, co dzieje się z tymi, które wracają po przerwie letniej. Obserwują u nich nie tylko zły stan psychiczny, wynikający ze stresu związanego z samym powrotem ze szkoły. Lato to też czas, kiedy młodzież przeżywa chociażby pierwsze rozterki miłosne, ale i wiele dzieci nie radzi sobie z problemami psychicznymi, często nie wiedząc, gdzie w takim okresie się zgłosić o pomoc. Wrzesień to czas, kiedy psychologowie obserwują nasilenie zachowań autoagresywnych. W ten sposób młodzież woła o pomoc – mówi Marcin Józefaciuk.
Narodowy Fundusz Zdrowia przypomina:
Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko ma kłopoty natury psychologicznej, poszukaj wsparcia. Za zapewnienie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu lub szkole odpowiada dyrektor placówki. Po pomoc psychologiczną, psychiatryczną lub na leczenie uzależnień możesz zgłosić się również do specjalistów pracujących w ramach umów z Narodowym Funduszem Zdrowia. Są to m.in. psychologowie, psychoterapeuci, terapeuci środowiskowi i psychiatrzy.