MZ poinformowało, iż zgodnie z ustawą o rozwiązywaniu sporów zbiorowych osoby pracujące na stanowiskach, na których zaniechanie pracy zagraża życiu i zdrowiu ludzi lub bezpieczeństwu państwa, nie mogą przestać pracować w wyniku akcji strajkowych.
- Protesty tych osób nie mogą przybrać formy, która zagrażałaby bezpieczeństwu zdrowotnemu obywateli - czytamy w komunikacie - W związku z tym lekarze mają prawo do strajku, ale nie może on zagrażać życiu lub zdrowiu pacjentów. Dotyczy to nie tylko lekarzy, pielęgniarek, położnych i ratowników medycznych, lecz także osób, które kierują protestem.
W obronie swoich praw i interesów pracownicy – również ci, którzy nie mają prawa do strajku – mogą stosować inne formy protestu. Takie, które:
- nie zagrażają życiu ani zdrowiu ludzi,
- nie wymagają przerywania pracy,
- są zgodne z prawem.
Urlop na żądanie
- Istotą urlopu na żądanie jest jego wyjątkowy i niezaplanowany charakter - informuje MZ - Pracownik nie może nadużywać tego urlopu (np. korzystać z niego, aby nie wywiązać się z obowiązków służbowych). Nie może też stwarzać w ten sposób zagrożenia dla istotnych interesów pracodawcy. Jeśli w wyniku zorganizowanej akcji cała załoga (lub jej część) korzysta z tego urlopu, można uznać, że robią to wbrew prawu.
W konsekwencji pracodawca może odmówić pracownikowi (pracownikom) udzielenia urlopu na żądanie w sytuacji, gdy korzystanie z tego urlopu miałoby służyć wywieraniu presji na pracodawcę w sporze istniejącym między stronami stosunku pracy (K. W. Baran, Kodeks pracy. Komentarz, WK 2016).
Protest w służbie zdrowia
Zgodnie z Kodeksem etyki lekarskiej lekarz, który uczestniczy w zorganizowanej formie protestu, nadal ma obowiązek udzielania pomocy lekarskiej (jeśli nieudzielenie tej pomocy może narazić pacjenta na utratę życia lub pogorszenie stanu zdrowia).
Lekarz ma obowiązek udzielać pomocy medycznej:
- zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej,
- dostępnymi mu metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób,
- zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością.
Uczestnictwo lekarza w strajku lub w innej formie protestu nie zwalnia go z obowiązku udzielenia pomocy ani nie usprawiedliwia – jeśli nie udzieli pomocy medycznej w sytuacji, gdy jest to konieczne.
Obowiązki podmiotów leczniczych
Placówki ochrony zdrowia nie mogą naruszać prawa pacjentów do natychmiastowego udzielenia świadczeń zdrowotnych. Takie naruszenia to:
- bezprawne zorganizowane działania lub zaniechania podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych,
- stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu zorganizowanie wbrew przepisom o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, akcji protestacyjnej lub strajku przez organizatora.
Jeśli personel składa wnioski o urlop na żądanie, kierownik placówki musi zapewnić ciągłość funkcjonowania i prawidłową organizację pracy.
Zmiany w harmonogramie dotyczącym dostępności miejsca udzielania świadczeń opieki zdrowotnej, personelu udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej wraz z czasem jego pracy oraz sprzętu i aparatury medycznej w zakresie osób muszą być zgłaszane dyrektorowi oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia – najpóźniej w dniu poprzedzającym ich powstanie albo (w przypadkach losowych) niezwłocznie po zaistnieniu zdarzenia.
Źródło: MZ