Twierdzenie, że kryzysowa sytuacja, w której się znaleźliśmy bezpardonowo obnaża dotychczasowe zaniedbania w systemie ochrony zdrowia, jest tak oczywiste, iż nikt nie próbuje z nim dyskutować. Dziś nie ma już czasu, ani miejsca na dywagacje o przeszłości i poszukiwanie winnych. W obliczu pandemii Sars-CoV-2 musimy zacząć działać szybko i sprawnie w ramach istniejących możliwości.
Czy wszyscy już zrozumieli, jak ważne jest zdrowie publiczne? Mam nadzieję, że tak. Przynajmniej ci, którzy jego ochroną zajmują się na co dzień. Dziś, niczym żołnierze na polu bitwy, przekonujemy się, że funkcjonowanie systemu opieki zdrowotnej w stanie epidemii wymaga ogromnej dyscypliny organizacyjnej. Każdy pracownik począwszy od dyrektora poprzez lekarza, pielęgniarkę, ratownika medycznego na pracownikach obsługi kończąc, powinien znać swoje miejsce i zadania. Jednak wygląda na to, że do stawiania czoła bieżącym wyzwaniom na wielu polach nie jesteśmy dobrze przygotowani. Okazuje się, że zabrakło nam procedur i instrukcji na czas epidemii, a nawet jeśli nie, to umiejętności ich bezwzględnego przestrzegania.
Jednakże to nie wszystko. Braków jest znacznie więcej. Zacznę od oparcia w państwie i jego instytucjach. To w końcu czas sprawdzianu jego siły i sprawności. To po stronie państwa leży zapewnienie medykom, którzy stoją na pierwszej linii poczucia pewności, że swoją pracę będą mogli wykonywać bezpiecznie. Pracownicy medyczni nie są robotami. To ludzie trawieni - jak wszyscy - obawami o zdrowie swoje i bliskich. Wśród personelu medycznego, przywykłego na co dzień do stresu i ciężkiej pracy, epidemia COVID 19 także budzi lęk. Najgorsze jest poczucie niepewności wynikające z braku materiałów ochrony osobistej. Dzisiaj medykom potrzeba maseczek, rękawiczek, kombinezonów, testów a ponad wszystko procedur, instrukcji i jasnych komunikatów. Dzisiaj ci, od których zależy zdrowie i życie tysięcy ludzi potrzebują jak nigdy dotąd oparcia w państwie i jego instytucjach, to czas sprawdzianu jego siły i sprawności. W obliczu walki z epidemią pracownicy medyczni są najważniejszym ogniwem łańcucha chroniącego społeczeństwo. By skutecznie i pewnie działać sami muszą czuć się bezpiecznie. Mówi się, że praca w służbie zdrowia to misja. Tak dla wielu z nas jest. Ale to nie może być misja samobójcza. Nasze zadanie polega na leczeniu ludzi z mało jeszcze znanej choroby, a nie poświęcaniu własnego życia.
Dla stykających się na co dzień z epidemicznym zagrożeniem służb medycznych paraliżujący jest lęk o najbliższych. O przeniesienie infekcji do domu. Dlatego kwestia powszechnego dostępu do testów wykrywających zakażenie koronawirusem jest kluczowa. Zwłaszcza dla pracowników mających bezpośredni kontakt z osobami zakażonymi. Lekarze, pielęgniarki, ratownicy medyczni stając przy łóżku chorego, wiedzą co mają i muszą zrobić. Muszą to jednak robić „pewną ręką”. Jak już powiedziałem, nie stać nas na rozpoznawanie problemów bojem, dlatego pytam czy ci, których kompetencją jest zapewnienie bezpieczeństwa kadrom medycznym zagwarantują im regularne testowanie.
Dzisiaj ludzie pragną pomagać służbie zdrowia. Jednak dla wzmocnienia hartu ducha oklaski na balkonach czy celebryckie koncerty, choć tak miłe, nie wystarczą. My nie przeczekamy epidemii w domu, my musimy walczyć. Nadszedł czas, by dać nam narzędzia i zawczasu przewidywać oraz usuwać problemy. Tu i teraz ważą się losy naszego społeczeństwa, naszej przyszłości jako państwa. Zależą one od kilku roztropnych decyzji. Ale te decyzje muszą być śmiałe, trafne i szybko podejmowane. No cóż, jak to ktoś powiedział: „trudne czasy kształtują silnych ludzi”. Obyśmy ich poznali.
Marcin Pakulski
specjalista w zakresie pulmonologii i zdrowia publicznego, wieloletni wiceprezes NFZ ds. medycznych, prezes NFZ, ekspert ochrony zdrowia
Warto przeczytać
