W związku z rozpoczęciem roku szkolnego Narodowy Fundusz Zdrowia przypomina jakie obowiązki mają pielęgniarki i jak powinna wyglądać opieka zdrowotna dzieci w szkołach.
Profilaktyczną opiekę zdrowotną nad dziećmi i młodzieżą w szkole sprawuje pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania lub higienistka szkolna zwykle w gabinecie profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej – znajdującym się na terenie szkoły.
Świadczenia pielęgniarki/higienistki szkolnej obejmują:
- świadczenia profilaktyczne, w tym wykonywanie i interpretowanie testów przesiewowych u dzieci w wieku szkolnym, w terminach badań bilansowych,
- świadczenia grupowej profilaktyki fluorkowej u dzieci klas I-VI szkoły podstawowej,
- kierowanie postępowaniem przesiewowym oraz sprawowanie opieki nad uczniami z dodatnimi wynikami testów,
- czynne poradnictwo dla uczniów z problemami zdrowotnymi oraz sprawowanie opieki nad uczniami z chorobami przewlekłymi i niepełnosprawnością,
- udzielanie pomocy przedlekarskiej w przypadku nagłych zachorowań, urazów, zatruć,
- doradztwo dla dyrektora szkoły zgodnie z posiadanymi kompetencjami,
- udział w planowaniu, realizacji i ocenie edukacji zdrowotnej.
Pielęgniarka szkolna opiekuje się dziećmi i młodzieżą szkolną do ukończenia ostatniej klasy szkoły ponadgimnazjalnej. Dzieci realizujące obowiązek rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego na terenie szkolnym są objęte opieką zdrowotną przez pielęgniarkę lub higienistkę szkolną.
Pielęgniarka albo higienistka szkolna m.in. wykonuje i interpretuje testy przesiewowe, które pozwalają w porę wykryć nieprawidłowości w zakresie:
- rozwoju fizycznego (pomiary: wysokości i masy ciała) z określeniem współczynnika masy ciała (Body Mass Index – BMI);
- układu ruchu, w tym bocznego skrzywienia kręgosłupa i nadmiernej kifozy piersiowej, zniekształceń statycznych kończyn dolnych;
- zeza (Cover test, test Hirschberga);
- ostrości wzroku;
- widzenia barw;
- słuchu (badanie orientacyjne szeptem);
- ciśnienia tętniczego krwi.
Ponadto, wykonując testy przesiewowe pielęgniarka szkolna dokonuje orientacyjnej oceny ucznia w zakresie zaburzeń statyki ciała oraz wad wymowy.
Terminy wykonania badań bilansowych i testów przesiewowych:
roczne obowiązkowe przygotowanie przedszkolne;
klasa III szkoły podstawowej;
klasa V szkoły podstawowej;
klasa I gimnazjum;
klasa I szkoły ponadgimnazjalnej
ostatnia klasa szkoły ponadgimnazjalnej do ukończenia 19 roku życia.
Profilaktyczne badania lekarskie (bilanse zdrowia) dzieci i młodzieży szkolnej do ukończenia 19 r.ż., a także obowiązkowe szczepienia ochronne wykonują lekarze, do których osoby te są zadeklarowane
Dziecko chore przewlekle lub niepełnosprawne w szkole
Dziecko chorujące przewlekle lub niepełnosprawne – wymagające na co dzień określonych zabiegów wykonywanych w szkole – znajduje się również pod opieką pielęgniarki szkolnej. Na podstawie zlecenia lekarskiego i w kontakcie z lekarzem POZ ucznia – pielęgniarka szkolna, zgodnie z posiadanymi kompetencjami, realizuje zabiegi i procedury medyczne konieczne do wykonania u ucznia podczas pobytu w szkole.
Pomoc w nagłych sytuacjach w szkole
W sytuacjach nagłych, jeśli stan zdrowia dziecka wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej nauczyciel, dyrektor szkoły lub pielęgniarka zobowiązani są do podjęcia działań pomocy przedmedycznej w zakresie posiadanych umiejętności oraz wezwania karetki pogotowia ratunkowego. Jednocześnie, obowiązkiem tych osób jest zawiadomienie rodziców lub opiekunów prawnych.
Dokumentacja medyczna ucznia
Twoje dziecko w szkole ma prowadzoną kartę zdrowia ucznia. Prowadzi ją pielęgniarka/ higienistka szkolna na zasadach określonych w przepisach o dokumentacji medycznej.
W karcie zdrowia ucznia wpisywane są informacje na temat pomiaru wysokości i masy ciała ucznia, pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, badania ostrości wzroku i słuchu oraz wykonywanych testów przesiewowych do wykrywania zeza i zaburzeń układu ruchu (skoliozy, kifozy piersiowej, koślawości kolan, stóp płasko-koślawych). W karcie zdrowia ucznia wpisywane są również informacje na temat przebytych chorób, problemów zdrowotnych, szkolnych, społecznych i kwalifikacji do wychowania fizycznego, a także obserwacje pielęgniarki i wywiady środowiskowe. Tak jak w przypadku dokumentacji medycznej rodzic ma prawo do odpłatnego skopiowania karty zdrowia ucznia.
Jeśli uczeń zmienia szkołę, dokumentację medyczną ucznia odbierają opiekunowie prawni lub faktyczni ucznia i przekazują szkole przyjmującej ucznia. Po zakończeniu kształcenia przez ucznia pielęgniarka lub higienistka szkolna przekazują indywidualną dokumentację medyczną ucznia lekarzowi podstawowej opieki zdrowotnej, który na co dzień się nim opiekuje w poradni POZ.
Uczeń w sanatorium
Leczenie uzdrowiskowe dzieci trwa przez cały rok, a uczniowie gimnazjów i szkół podstawowych mogą korzystać z nauki w sanatoriach. NFZ ma obowiązek zapewnić w pierwszej kolejności wyjazdy w ferie i wakacje uczniom szkół ponadgimnazjalnych. To jedyna grupa uczniów poniżej 18 r.ż., która nie może kontynuować nauki podczas pobytu na kuracji.
Więcej na ten temat na stronie internetowej NFZ
