Fot. Thinkstock / Getty Imagec[/caption]NFZ przeznacza na walkę z HCV coraz więcej pieniędzy. Czy to wystarczająco dużo, żeby pokonać wirusa? O tym z dr. Rafałem Zyśkiem farmakoekonomistą rozmawia Alicja Dusza.
Z raportu Uczelni Łazarskiego na temat WZW C wynika, że w przeciągu kilku lat blisko o sto milionów złotych wzrosły wydatki NFZ na walkę z chorobą. Czy nadal to za mało, żeby pokonać chorobę?
Jeśli chodzi o wydatki Funduszu, to musimy na nie spojrzeć z perspektywy szacunków epidemiologicznych i realnego zapotrzebowania społeczeństwa polskiego na nowe terapie. W ciągu ostatnich kilku w obszarze walki z wirusem HCV medycyna poczyniła ogromny postęp w szczególności dzięki wprowadzeniu na rynek nowych technologii medycznych. Jednocześnie w tym okresie czasu przeprowadzone analizy epidemiologiczne wykazały niepokojący wzrost liczby zakażonych w Polsce. Jest zjawiskiem naturalnym to, że społeczeństwo oczekuje od państwa stworzenia jak najlepszego dostępu do najskuteczniejszych terapii. Niestety stworzenie dostępu do wysokokosztowych, innowacyjnych technologii wiąże się z koniecznością poniesienia większych nakładów przez płatnika publicznego. Wzrost nakładów NFZ, o którym pani redaktor mówi był niezbędny, jednak wciąż niewystarczający do zatrzymania ekspansji wirusa HCV.
Reasumując nakłady na walkę z zakażeniami HCV powinny być wprost proporcjonalne do rosnącej liczby nowych zakażeń oraz uwzględniać postęp medycyny. Obydwa czynniki implikują konieczność poniesienia przez NFZ dodatkowych kosztów na świadczenia medyczne. W tym miejscu pojawia się najczęściej pytanie: Czy nas na to stać? Dlatego problemem, przed którym stoją od kilku lat politycy jest niechętnie poruszana kwestia podniesienia składki zdrowotnej. Mimo to, wydaje się, że niewielki wzrost wysokości składki zdrowotnej co kilka lat, wynikający z postępu medycyny jest uzasadniony i nieunikniony.
Porównując się do innych krajów europejskich, czy Polska wydaje podobne kwoty na walkę z WZW C?
Jeśli chodzi o nakłady na walkę z zakażeniami HCV i WZW typu C to, jak wynika z raportu OECD, jesteśmy w końcówce Europy. Jednak pewnym ograniczeniem danych opublikowanych przez OECD jest oparcie się na cenach oficjalnych podczas gdy powszechnie wiadomo, że w wielu państwach zawierane są pomiędzy płatnikami a producentami leków poufne porozumienia rabatowe tzw. instrumenty dzielenia ryzyka, które powodują, że w rzeczywiste koszty terapii mogą się pomiędzy krajami bardzo różnić. Inaczej mówiąc cena leku opublikowana na wykazach refundacyjnych w danym kraju nie musi odzwierciedlać jego ceny rzeczywistej dla płatnika. Cena rzeczywista dla płatnika może być niższa.
Osobiście uważam, że lepszym wskaźnikiem jest porównanie realnej dostępności do nowoczesnych terapii przeciwwirusowych. Pod tym względem na chwilę obecną również pozostajemy w tyle za większością krajów UE.
Na rynku pojawiły się nowe leki, dzięki, którym jesteśmy w stanie całkowicie wyeliminować wirus HCV. Pytanie, czy stać nas na nie?
To jest pytanie przede wszystkim do członków Komisji Ekonomicznej. Należałoby im je zadać, ponieważ te osoby negocjują w imieniu Ministerstwa Zdrowia ceny leków oraz poufne instrumenty dzielenia ryzyka, które w każdym kraju mogą wyglądać nieco inaczej. Trudno zatem odnieść się do ofert składanych przez producentów nowych leków przeciwwirusowych mając świadomość, że ich szczegóły nigdy nie zostaną upublicznione. Z całą pewnością są to terapie wysokokosztowe i objęcie tych leków refundacją musi zostać poprzedzone szczegółowymi analizami ekonomicznymi. Z drugiej strony odraczanie refundacji nowych leków przeciwko HCV będzie skutkowało w dłuższej perspektywie wyższym odsetkiem zakażonych, u których wystąpią późne powikłania, między innymi marskość wątroby oraz rak wątrobowokomórkowy. Leczenie tych powikłań nowoczesnymi metodami również znacząco obciąży budżet NFZ z tą różnicą, że na późnym etapie choroby korzyści kliniczne dla chorego będą znacznie mniejsze.
Obserwując inne kraje UE o podobnym PKB per capita jak Polska widzimy, że obejmują one refundacją najnowsze leki przeciwko HCV. Dlatego w mojej ocenie, po przeprowadzeniu skutecznych negocjacji cenowych przez MZ, Polskę również powinno być na nie stać.
