Które grupy pacjentów hematologicznych i hematoonkologicznych są szczególnie narażone na ryzyko ciężkiego przebiegu Covid-19?
Chorzy na nowotwory hematologiczne to duża grupa pacjentów z różnymi nowotworami. Zwłaszcza nowotwory układu chłonnego wiążą się z większymi zaburzeniami odporności. Leczenie immunosupresyjne, które jest w ich przypadku stosowane, zwiększa ryzyko ciężkiego przebiegu Covid-19. Narażeni są przede wszystkim chorzy na przewlekłą białaczkę limfocytową, zwłaszcza ci, którzy są leczeni przeciwciałami monoklonalnymi anty-CD20 czy inhibitorami kinazy Brutona oraz terapią CAR-T. Druga grupa to chorzy na ostre białaczki, którzy również mają zaburzenia odporności związane z chorobą, a do tego otrzymują chemioterapię w dużych dawkach. Trzecią grupę stanowią osoby poddawane transplantacjom komórek krwiotwórczych, zarówno autogenicznych, jak i allogenicznych.
Jaka jest u tych osób skuteczność szczepionek przeciw Covid-19?
Niestety, skuteczność jest w tych grupach znacznie mniejsza w porównaniu do osób zdrowych. Badania oceniające przede wszystkim odpowiedź humoralną pokazały, że na przykład w przewlekłej białaczce limfocytowej było to tylko 50 proc. To bardzo mało. Wiemy też, że w ciągu 12 miesięcy po leczeniu przeciwciałami monoklonalnymi anty-CD20 jest bardzo mała szansa uzyskania odpowiedzi, a przecież pacjenci takie leczenie biorą czasem przez dwa lata. Z kolei leczenie inhibitorami kinazy Brutona jest ciągłe. Choć szczepimy wszystkich, to tacy chorzy nie mają większej szansy na uzyskanie zadowalającej odpowiedzi.
Czy jest dla nich jakieś inne rozwiązanie, pozwalające na zbudowanie odporności na wirus SARS-CoV-2?
To profilaktyka przedekspozycyjna. Mogłaby ona pomóc zmniejszyć ryzyko choroby Covid-19, ale też pozwoliłaby na kontynuację leczenia. Zachorowanie powoduje u nich przerwę w leczeniu choroby podstawowej, a u osób z grup ryzyka zakażenie może się długo utrzymywać. Może to mieć bardzo niekorzystny wpływ na rokowanie. Zastosowanie profilaktyki przedekspozycyjnej znacznie zwiększyłoby szansę zastosowania u tych pacjentów leczenia bez przerw wywołanych infekcją.
Jak długo trwa odporność po zastosowaniu takiej profilaktyki?
Zgodnie z charakterystyką produktu leczniczego ta profilaktyka utrzymuje się przez około sześciu miesięcy. Wstępne dane z praktyki pokazują, że może to być nawet do ośmiu miesięcy. Chciałabym zastosować taką profilaktykę u znacznej części moich pacjentów.
Dziękuję za rozmowę.
