O nowoczesnych metodach walki z rakiem jajnika w rozmowie z Iwoną Schymallą mówi prof. Jacek Fijuth, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Onkologicznego.
Jak obecnie wygląda nowoczesna diagnostyka raka jajnika?
To co zmieniło się na przestrzeni ostatnich lat ogromny udział diagnostyki molekularnej, genetycznej. W rozszerzeniu wskazań do prowadzenia diagnostyki molekularnej dla wszystkich kobiet, u których zdiagnozowano tę chorobę, widzimy klucz do poprawy wyników. A przede wszystkim do zmniejszenia ryzyka wystąpienia tej choroby. Nie ma bowiem marketów specyficznych dla tej choroby. Nie ma badań skryningowych. Objawy kliniczne są niespecyficzne. To powoduje, że choroba ta jest rozpoznawana w wysokich stadiach, a skuteczność leczenia spada gwałtownie. Postulujemy, żeby każda kobieta, u której zdiagnozowano chorobę, miała przeprowadzone badania genetyczne pod kątem mutacji przede wszystkim w tych genach, które są zdefiniowane i wiadomo, że mają związek z występowaniem tej choroby czyli, BRCA1 i BRCA2. To pozwoli objąć opieką i poradnictwem genetycznym krąg rodziny, wszystkie osoby, które potencjalnie mogą być zagrożone wysokim ryzykiem występowania tego nowotworu.
Kiedyś tylko zabieg operacyjny mógł rozwiązać problem tej choroby. Jak dziś wygląda leczenie?
Leczenie raka jajnika to leczenie skojarzone. Tu szczególnie ważne jest wielospecjalistyczne podejście na etapie diagnostyki i ustalenia na początku sposobu skojarzonego leczenia. Podstawowym leczeniem pozostaje zabieg operacyjny, ale powinien on być przeprowadzony zgodnie z międzynarodowym nowoczesnym standardem. Z tym, w naszym kraju, są wciąż pewne problemy. Na to wskazuje tzw. zielona księga - duże różnice w wyleczalności z tego nowotworu w różnych częściach Polski. Drugie etap leczenia to leczenie farmakologiczne, czyli klasyczna chemioterapia, lub leczenie ukierunkowane, spersonalizowane. Tu również diagnostyka molekularna, badania genetyczne, pozwalają zdefiniować te grupy kobiet, u których właśnie to spersonalizowane, ukierunkowane leczenie daje szanse poprawy wyników.
Jakie są dwa, trzy najważniejsze postulaty i rekomendacje dotyczące raka jajnika, zawarte w białej księdze?
Poprawa standardów chirurgii i diagnostyki przed leczeniem i po nim, objęcie badaniami genetycznymi wszystkich kobiet ze zdiagnozowanym rakiem jajnika, rozwój poradnictwa genetycznego, stworzenie poradni genetycznych przy wszystkich wysokospecjalistycznych centrach onkologicznych w Polsce oraz poprawa standardów diagnostyki histopatologicznej.
