W Sejmie odbyła się debata prezentująca raport „Szczepienia ochronne przeciwko Streptococcus pneumoniae u dzieci”. Na debacie obecny był wiceminister zdrowia Jarosław Pinkas.
- Resort zdrowia podjął decyzję i rozpoczął prace, by zrefundować szczepionkę pneumokokową dla wszystkich dzieci w 2017 r. Wszystkie sczepienia będą finansowane z budżetu państwa - podkreślił Pinkas. - Do tej pory wydawaliśmy na szczepienia około 140 mln zł, 160 mln zł wydamy dodatkowo na szczepienia pneumokokowe, czyli jest to gigantyczny wzrost nakładów na szeroko rozumiane szczepienia. Dzięki temu ograniczymy liczbę hospitalizacji i wizyt pediatrycznych, a także ilość używanych antybiotyków. Ale także zapewnimy bezpieczeństwo naszym dzieciom - podkreślił wiceminister.
Prof. Teresa Jackowska, krajowy konsultant w dziedzinie pediatrii powiedziała, że jest to najlepsza wiadomość, jaką można była sobie wymarzyć. - Zalecenia WHO były punktem wyjścia do naszych rekomendacji: włączenie szczepionki przeciw pneumokokom do narodowych programów szczepień. Rekomendacje mówią, że dostępne szczepionki są skuteczne i bezpieczne. Krajowa konsultant podkreśliła fakt, że w ostatnim czasie została zwiększona liczba serotypów. - Pierwszą wprowadzoną szczepionką przeciw pneumokokm była szczepionka 7-walentna. Wprowadzenie szczepionki 10- i 13-walentnej spowodowało, że widać postęp w walce z zachorowalnością i śmiertelnością związaną z pneumokokami. - Tak jak powiedziałam: Mamy dwie szczepionki 10- i 13-walentną i rekomendacje podkreślają, że profile bezpieczeństwa do tych serotypów, które są zawarte w szczepionce są porównywalne. Natomiast szczepionka 13-walentna to jest jedyna szczepionka, która jest zarejestrowana i rekomendowana u osób z obniżoną odpornością. Planując zakup jednej z tych szczepionek, płatnik musi brać pod uwagę przede wszystkim szacunki zachorowań, podział wiekowy tych przypadków, czyli w jakim wieku mamy zachorowania, ale przede wszystkim dystrybucję serotypów pneumokokoych w różnych grupach wiekowych w danej populacji, oczywiście opłacalność i zagwarantowanie dostaw szczepionek - wyjaśniała prof. Jackowska. - Wybierając różne schematy szczepienia, powinny być wzięte lokalne dane epidemiologiczne. To co powinniśmy podkreślać, to fakt, że szczepiąc dzieci, będą korzystały osoby dorosłe. Redukcja serotypów szczepionkowych zarówno u dzieci, które są zaszczepione jak i osób z kontaktu. W przypadku szczepionki 13-walentnej nie ma górnej granicy wiekowej - podkreśliła prof. Jackowska.
Przypomnijmy:
Od stycznia 2017 r. wszystkie dzieci w Polsce od 2 miesięcy do 19. roku życia mają być objęte obowiązkowymi szczepieniami przeciwko pneumokokom. Z danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że w roku 2008 drobnoustrój ten odpowiadał za blisko pół miliona zgonów dzieci poniżej 5. roku życia.
Pneumokoki wywołują najczęściej zapalenie ucha środkowego, zatok, oskrzeli lub zapalenie płuc przebiegające bez bakteriemii (tj. zakażenia krwi bakteriami). Najgroźniejsza jest jednak występująca inwazyjna choroba pneumokokowa (IChP), która może przybierać postać: zapalenia płuc z bakteriemią, posocznicy i zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (ZOMR).
Z danych zawartych w raporcie „Szczepienia ochronne przeciwko Streptococcus pneumoniae u dzieci”, który został zaprezentowany 17 marca 2016 r. podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Podstawowej Opieki Zdrowotnej i Profilaktyki, wynika, że obecnie aż 19 krajów Unii Europejskiej oraz Szwajcaria i Norwegia finansują populacyjne programy szczepień przeciwko pneumokokom u dzieci.
W Polsce w ramach Programu Szczepień Ochronnych szczepienia te są zapewnione jedynie wcześniakom i dzieciom z grup ryzyka.
Na rynku są obecnie dostępne dwie szczepionki skoniugowane przeciwko penumokokom – szczepionka 10-walentna (PCV10) oraz 13-walentna (PCV13). Pierwsza zapewnia ochronę przeciwko 10 serotypom pneumokoków, druga – odpowiednio przeciwko 13 serotypom tych bakterii, najczęściej wywołującym IChP.
Autorzy raportu zwracają uwagę, że WHO zaleca, by przy wyborze szczepionki do programów populacyjnch szczepień kierować się aktualnymi danymi epidemiologicznymi z danego kraju.
Z monitoringu prowadzonego przez Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Ośrodkowego Układu Nerwowego (KOROUN) wynika, że w 2014 roku 42 proc. wykrytych serotypów pneumokoków u pacjentów ze wszystkich grup wiekowych znajdowało się w szczepionce PCV10 i 68,5 proc. w szczepionce PCV13. Biorąc pod uwagę przypadki śmiertelne u dzieci poniżej 5. roku życia odsetki te wyniosły w latach 2011-2013 odpowiednio 66,7 proc. i 83,3 proc..Oznacza to, że PCV13 zapewnia polskiej populacji dzieci najszerszą ochronę. Dlatego autorzy raportu rekomendują szczepionkę PCV13 do realizacji powszechnych szczepień ochronnych w obowiązkowym Programie Szczepień Ochronnych u dzieci w Polsce.
Innym argumentem, który przemawia za wyborem PCV13 jest również to, że w ostatnich latach obserwuje się w Polsce stały wzrost liczby zachorowań na IChP wywołaną przezserotypy 19A i 3, które są obecne tylko w szczepionce 13-walentnej.
Kolejnym ważnym argumentem na rzecz wykorzystania PCV13 jest fakt, że lepiej chroni ona przed serotypami pneumokoków opornymi na dostępne antybiotyki, które stanowią szczególne zagrożenie dla zdrowia i życia. W 2014 roku PCV13 dawała 90 proc. pokrycie zakażeń wywoływanych przez serotypy niewrażliwe na penicylinę, 95 proc. pokrycie serotypów niewrażliwych na cefalosporyny 3 generacji i ok. 94 proc. pokrycie serotypów opornych na wiele antybiotyków. Dla porównania, dla PCV10 odsetki te wyniosły odpowiednio 67 proc., 73 proc. i 68 proc.
Eksperci, którzy opracowali raport zwracają również uwagę na to, że szczepienie całej populacji dzieci przeciw pneumokokom daje więcej oszczędności (liczonych długofalowo) niż wydaje się na szczepienia. Zgodnie z szacunkami w przypadku zaszczepienia całej populacji dzieci w Polsce przeciw pneumokokom można uzyskać oszczędności w zakresie bezpośrednich kosztów medycznych rzędu 230 mln zł.
Źródło: medexpress/raport „Szczepienia ochronne przeciwko Streptococcus pneumoniae u dzieci” / materiały prasowe
