Tomasz Latos, przewodniczący Komisji Zdrowia otwierając posiedzenie potwierdził ogromną potrzebę dyskusji nt. Programu Szczepień Ochronnych w Polsce, co uwidoczniła pandemia COVID-19. Jest to dobra okazja, aby rozmawiać nt. szczepień, ich bezpieczeństwa a także podkreślenia, że są ważnym odkryciem naukowym sprzed 100 lat w zapobieganiu wielu chorobom zakaźnym.
Minister Anna Goławska zwróciła uwagę na niepokojący trend uchylania się od szczepień. W 2019 r. odnotowano wzrost zgłoszeń osób, które nie chcą się zgłosić na szczepienia. Z danych cząstkowych za 2020 r. wynika, że wśród osób w wieku od 0-19 lat w roku 2010 odmówiło szczepień 3,5 tys. osób, w 2019 roku było to już prawie 49 tys., a w 2020 r. w okresie od stycznia do października prawie 51 tys. – dodała pani minister.
Dr hab. Ernest Kuchar, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Wakcynologii zwrócił uwagę, na fakt nadmiernej biurokracji w obszarze szczepień. Dobrą decyzją było dopuszczenie do kwalifikacji szczepień przeciw COVID-19 przez pielęgniarki oraz farmaceutów. Podobny sposób postępowania powinien obowiązywać w przypadku grypy. Dlaczegóż to lekarze rodzinni nie mogą mieć szczepionek w swoich gabinetach - pytał dr E. Kuchar. Pacjent musi iść po receptę, kupić szczepionkę i wrócić znów do lekarza. - To jest maksymalne utrudnienie. To jest przeszkoda często nie do pokonania – dodał. Obecnie szczepienia przeciw COVID-19 są osobno wynagradzane, a inne niestety nie. Zdaniem doktora liczba osób zaszczepionych w danej przychodni mogłaby być miernikiem jakości opieki zdrowotnej.
Z perspektywy zdrowia publicznego głos zabrał dr hab. n. med. Mariusz Gujski, Kierownik Zakładu Zdrowia Publicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, który podkreślił, jak wielkim dobrodziejstwem są szczepienia ochronne. Pandemia ośmieliła rządzących, pokazała, że można otworzyć nowe kanały dotarcia ze szczepieniami, jak chociażby możliwość wykonania szczepień przez farmaceutów. Kolejnym krokiem powinno być odciążenie lekarzy oraz umożliwienie kwalifikowania do szczepień przez pielęgniarki. Potrzebne są mądre działania edukacyjne oraz informacyjne prowadzone przez Ministerstwo Zdrowia – dodał dziekan. Należy podejmować racjonalne decyzje w obszarze szczepień. Kalendarz powinien być aktualizowany w oparciu o rzetelne informacje.
Zdaniem Andrzeja Sośnierza w kwestii szczepień niezbędne są decyzje międzyresortowe, ponieważ szczepienia nie są ani prawicowe, ani lewicowe. To wynik długoletniej wiedzy, której szerzenie leży w obowiązku rządzących.
W kwestii szczepień dzieci w ostatnim czasie zapadły przełomowe decyzje i miejmy nadzieję, że ten trend poszerzania kalendarza zostanie utrzymany, gdyż w kolejce czekają kolejne szczepienia jak HPV, meningokoki czy szczepionki wysokoskojarzone – mówiła prof. dr hab. n med. Agnieszka Mastalerz-Migas, konsultant krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej. Ważną kwestią są szczepienia osób dorosłych, o których bardzo mało się mówi – dodała konsultant krajowa. W przypadku grypy powinniśmy skupić się na zwiększeniu odsetka osób zaszczepionych w grupach ryzyka. W Europie poziom wyszczepienia przeciwko grypie wśród osób dorosłych po 65 r. ż. wynosi około 70%, w Polsce ten poziom nie przekracza 20%. W tym obszarze mamy jeszcze dużo do zrobienia. Należy zastanowić się nad refundacją szczepienia przeciw grypie dla grup, ryzyka oraz osób chorych przewlekle. Grypa jest również bardzo zakaźna wśród dzieci i jest najczęstszą przyczyną hospitalizacji – dodała pani profesor.
Pani profesor zwróciła również uwagę na bardzo ważny aspekt szczepień wśród personelu medycznego, gdzie jest niewielki odsetek osób zaszczepionych przeciwko grypie, a ta grupa zawodowa powinna zapewnić bezpieczeństwo pacjentom w czasie kolejnych fal pandemii, jak i w sezonie grypowym.
Tematem, o którym nadal mało się mówi są szczepienia przeciwko pneumokokom osób dorosłych. Streptococcus pneumoniae jest jedną z najczęstszych przyczyn zachorowań na pozaszpitalne bakteryjne zapalenie płuc u osób dorosłych, co przekłada się na większe ryzyko zgonów i hospitalizacji wśród osób starszych. Należy rozważyć refundację ww. szczepienia w podmiotach leczniczych, gdzie będzie ono wykonane. Jestem zwolennikiem projakościowej polityki zdrowotnej oraz rozliczania z efektu i jakości - dodała na koniec pani profesor.
Czesław Hoc, wiceprzewodniczący Komisji Zdrowia w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na nieodpowiedzialne działania ze strony personelu medycznego. Cytując Homera, „jeden doświadczony lekarz, jest wart więcej, niż stu wojowników”.
