Z przeprowadzonej przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, analizy problemu decyzyjnego, przygotowanej na zlecenie Ministra Zdrowia, na potrzeby wypracowania Koncepcji zmian organizacji i funkcjonowania rehabilitacji leczniczej w systemie ochrony zdrowia, wynika że obszaru rehabilitacji leczniczej dotyczą następujące problemy:
1) nadmiarowość wystawianych skierowań, które nie zawsze korelują z rzeczywistymi potrzebami rehabilitacyjnymi;
2) brak kryteriów różnicujących potrzeby zdrowotne (rehabilitacyjne) pacjentów oraz brak określonych kryteriów włączenia pacjentów do rehabilitacji skutkują realizacją świadczeń nieadekwatnych do potrzeb;
3) brak określonych obiektywnych narzędzi definiujących stan kliniczny i funkcjonalny pacjenta co przekłada się na to, że świadczeniodawcy preferują pacjentów o niższym poziomie dysfunkcji;
4) duża liczba osób oczekujących na świadczenia, w szczególności pacjentów, którzy nie otrzymują leczenia rehabilitacyjnego w optymalnym czasie, adekwatnym do ich aktualnych potrzeb, przez co ich stan funkcjonalny w trakcie oczekiwania na udzielenie świadczenia może się pogorszyć;
5) długi czas oczekiwania pacjentów na udzielenie świadczeń rehabilitacyjnych w szczególności, w odniesieniu do pacjentów oczekujących na udzielenie świadczenia po urazach i po leczeniu ostrych incydentów chorobowych;
brak wymogu określenia planu rehabilitacji, w tym definiowania celu terapeutycznego, stanowiącego kryterium oceny skuteczności leczenia.
W celu rozwiązania przedstawionych problemów proponuje się wprowadzenie zmian w zapisach rozporządzenia, które obejmują:
1) dodanie nowych definicji;
2) sprecyzowanie personelu medycznego uprawnionego do udzielania świadczeń;
3) doprecyzowanie kryteriów kwalifikacji do świadczeń;
4) rozszerzenie wykazu skal i klasyfikacji medycznych służących do oceny stanu klinicznego lub funkcjonowania świadczeniobiorców;
5) wprowadzenie mechanizmów efektywnościowych w organizacji systemu rehabilitacji głównie na rzecz pacjentów po ostrych incydentach chorobowych lub urazach;
6) doprecyzowanie oraz ujednolicenie warunków realizacji świadczeń gwarantowanych;
7) doprecyzowanie obszarów zabezpieczenia świadczeń realizowanych w poszczególnych warunkach;
8) zniesienie wymaganych odrębnych elementów dla skierowań do świadczeń fizjoterapia domowa oraz fizjoterapia ambulatoryjna;
9) aktualizacja wykazu podmiotów uprawnionych do wystawienia skierowań w poszczególnych zakresach świadczeń;
10) ujednolicenie nomenklatury we wszystkich świadczeniach w celu wyeliminowania problemów interpretacyjnych;
11) dostosowanie przepisów do zmian wprowadzonych w innych regulacjach.
Najistotniejszą zmianę stanowi rozszerzenie wykazu skal i klasyfikacji medycznych służących do oceny stanu klinicznego lub funkcjonalnego świadczeniobiorcy. Z punktu widzenia terapeutycznego zaproponowane skale i klasyfikacje stanowią pomocne narzędzie w podejmowaniu decyzji terapeutycznych oraz określaniu zapotrzebowania na opiekę, co pozwala na dobranie odpowiedniej formy i poziomu rehabilitacji, a także na ocenę skuteczności zaplanowanych i przeprowadzonych działań, czy na ewentualną korektę planu postępowania terapeutycznego. Z systemowego punktu widzenia obowiązek oceny stanu świadczeniobiorcy pozwoli na określenie profili pacjentów korzystających z rehabilitacji i dodatkowo umożliwi obiektywne porównanie poszczególnych świadczeniodawców w zakresie jakości udzielanych świadczeń oraz referencyjności ośrodków.
Wszystkie opisane powyżej proponowane zmiany powinny przyczynić się do poprawy dostępności do świadczeń rehabilitacyjnych, szczególnie w odniesieniu do pacjentów, którzy ze względu na swój stan zdrowia (kliniczny i funkcjonalny) powinni w możliwe najkrótszym czasie uzyskać świadczenie rehabilitacyjne, gwarantując skuteczność wcześniej wykonanych procedur zabiegowych bądź wyłącznie procedur rehabilitacyjnych.
Źródło: RCL