W Sydney, w Australii 30 listopada zakończył się XXII Światowy Kongres Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy. To największe na świecie spotkanie ekspertów i praktyków z zakresu BHP oraz chorób zawodowych. We współczesnym świecie na rynkach pracy nieustająco zmieniają się realia, ale wciąż część z nich wykorzystuje przestarzałe sposoby produkcji, przyczyniające się do większej ilości niepożądanych dla życia i zdrowia zdarzeń. Bez względu na stopień rozwoju we wszystkich kulturach pracy wciąż istnieje za dużo czynników sprawiających, że wykonywanie obowiązków zawodowych ma negatywne skutki zdrowotne obciążające całe społeczeństwa.
Według ONZ mężczyźni są częściej ofiarami wypadków niż kobiety, różnice występują również na poziomie geograficznym. W rejonie Azji i Pacyfiku dochodzi do 63% wszystkich śmiertelnych wypadków na świecie, z kolei w Europie pod tym względem przodują Włochy i Hiszpania. Do najczęstszych długotrwałych problemów zdrowotnych wynikających z trudnych warunków pracy zaliczają się choroby układu oddechowego, nowotwory, choroby układu krążenia, mięśniowo-szkieletowe i psychiczne. Innym problemem jest trwała utrata zdrowia w konsekwencji wypadku przy pracy. Według GUS w 2022 r. w Polsce zarejestrowano 66 606 wypadków przy pracy, w tym 180 śmiertelnych. Optymizmem może napawać fakt, że liczba poszkodowanych w wypadkach spadła o 3,2 proc. w stosunku do roku poprzedniego. W statystyce mieszczą się jedynie zdarzenia zgłoszone przez pracodawcę lub osobę poszkodowaną. Trudno jednak do końca oszacować, jaka jest prawdziwa skala problemu, bowiem część osób nie zgłasza lżejszych wypadków przy pracy a także nie zdaje sobie sprawy, że niektóre choroby przewlekłe wynikają z trudnych warunków pracy.
Najczęstszą przyczyną wypadków jest nieprzestrzeganie przez pracownika zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, niewystarczająca liczba i jakość szkoleń z zakresu BHP, brak restrykcyjnych norm oraz brak poszanowania dla przepisów. Najwyższą liczbę wypadków odnotowuje się w branży górniczej i wydobywczej, zajmującej się dostawą wody, gospodarowania ściekami i odpadami, przetwórstwie przemysłowym oraz hutnictwie i transporcie. Te branże generują także największa liczbę chorób zawodowych. Najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowuje się w województwach: śląskim, warmińsko-mazurskim oraz zachodniopomorskim. Poza wypadkami wynikającymi z niewłaściwej organizacji ochrony zdrowia podczas wykonywania czynności zawodowych występują również choroby zawodowe i przewlekłe choroby cywilizacyjne. Są one kosztownym zjawiskiem dla systemu ochrony zdrowia. Według Kodeksu Pracy za chorobę zawodową uważa się chorobę wymienioną w wykazie chorób zawodowych, o ile można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy lub wywołał ją sposób wykonywania pracy. Praca w niewłaściwych warunkach przyczynia się także do przedwczesnej zapadalności na nowotwory, choroby układu krążenia, w tym zawały i udary mózgu, do utraty wzroku lub słuchu i chorób motorycznych. W świetle prawa nie są one uznawane za choroby zawodowe choć w oczywisty sposób warunki pracy wpłynęły na ich rozwój.
Udoskonalanie i unowocześnianie przepisów BHP według ekspertów Światowego Kongresu Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy powinno stać się priorytetem dla każdego państwa albowiem koszty wypadków, chorób zawodowych i nabytych wynikających w pracy ponosi ogół społeczeństwa, choć są to koszty dla niego ukryte. W Polsce kwoty, związane z kosztami leczenia i rehabilitacji, zasiłkami chorobowymi, dodatkami pielęgnacyjnymi i rentami oraz odszkodowaniami, w 80% pokrywane przez całe społeczeństwo szacowane są w miliardach złotych. Według Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego koszty wypadków i chorób wynikających z nieodpowiednich warunków pracy wynoszą w Polsce od 17,4 do 21,75 miliardów złotych co stanowi 1,7 do 2,1 PKB rocznie, Ważne są też inne koszty ponoszone osobiście przez ofiary wypadków czy chorób, których różne świadczenia ze strony ubezpieczycieli czy pracodawców nie są w stanie zrekompensować. To przede wszystkim wykluczenie z życia społecznego i zawodowego, a także gorsza sytuacja ekonomiczna całej rodziny.
