Wydanie projektowanego rozporządzenia wynika przede wszystkim z konieczności uwzględnienia zmiany polegającej na likwidacji szpitala funkcjonującego przy Areszcie Śledczym w Warszawie-Mokotowie, a tym samym również należącego do tego szpitala – oddziału psychiatrii sądowej.
Tym samym planowana likwidacja oddziału psychiatrii sądowej w tym areszcie oraz uzyskane informacje o likwidacji podmiotów leczniczych lub nieprowadzeniu przez nie obserwacji z uwagi na aktualny brak odpowiednich warunków, w tym kadry medycznej, powoduje konieczność dokonania nowelizacji rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 grudnia 2004 r. w sprawie wykazu zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego przeznaczonych do wykonywania obserwacji oraz sposobu finansowania obserwacji, a także warunków zabezpieczenia zakładów dla osób pozbawionych wolności (Dz. U. poz. 2679, z późn. zm.). W rozporządzeniu tym bowiem, a konkretnie w załącznikach nr 1-3 do tego rozporządzenia, określono następujące wykazy: „Wykaz zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego przeznaczonych do wykonywania obserwacji osób nie pozbawionych wolności”, „Wykaz zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego przeznaczonych do wykonywania obserwacji osób pozbawionych wolności” oraz „Wykaz zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego przeznaczonych do wykonywania obserwacji osób pozbawionych wolności, które według oceny sądu wykazują znaczny stopień demoralizacji lub zagrożenia ponowieniem czynu o znacznej społecznej szkodliwości albo co do których zachodzi uzasadniona obawa ucieczki i ukrywania się lub też podejrzanych o popełnienie przestępstwa w zorganizowanej grupie lub związku mającym na celu przestępstwo”. Wykazy dotyczące załączników 1-2 obecnie obejmują 150 podmiotów leczniczych, z których na przestrzeni okresu od momentu uchwalenia rozporządzenia, niektóre uległy likwidacji lub przekształceniu w związku z czym zmieniły nazwę lub zakres działalności. Natomiast wykaz dotyczący załącznika nr 3 obejmuje obecnie 6 oddziałów psychiatrycznych, w tym oddział w Areszcie Śledczym w Warszawie-Mokotowie. Po nowelizacji ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia, likwidacja oddziału psychiatrii sądowej w Areszcie Śledczym w Warszawie-Mokotowie będzie skutkować koniecznością przekazania zadań dotychczas realizowanych przez likwidowany oddział psychiatrii sądowej innym takim oddziałom.
Obszar działania poszczególnych oddziałów psychiatrii sądowej szpitali tzw. więziennych określają przepisy zarządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2013 r. w sprawie nadania statutów podmiotom leczniczym dla osób pozbawionych wolności (Dz. Urz. Min. Sprawiedl. poz. 83, z późn. zm.). W przypadku oddziału funkcjonującego przy Areszcie Śledczym w Warszawie-Mokotowie, w myśl § 8 ust. 1 załącznika nr 132 do ww. zarządzenia, obszar działania tego oddziału obejmuje obszar właściwości sądów okręgowych w: Białymstoku, Elblągu, Lublinie, Łomży, Olsztynie, Ostrołęce, Radomiu, Siedlcach, Suwałkach, Warszawie, Warszawie-Pradze i Zamościu. Planowane zmiany skutkować będą przekazaniem zadań realizowanych przez likwidowany oddział oddziałom psychiatrii sądowej szpitali w: Areszcie Śledczym w Krakowie, Zakładzie Karnym nr 2 w Łodzi, Areszcie Śledczym w Poznaniu, Areszcie Śledczym w Szczecinie oraz Areszcie Śledczym we Wrocławiu.
Sąd, orzekając obserwację w zakładzie leczniczym, jest obowiązany – w myśl art. 203 § 2 zdanie pierwsze K.p.k. – określić miejsce tej obserwacji (dokładnie oznaczyć miejsce przeprowadzania obserwacji). Dlatego też konieczne jest jak najszybsze wyeliminowanie możliwości orzekania o przeprowadzeniu obserwacji w oddziale psychiatrii Aresztu Śledczego w Warszawie-Mokotowie.
Z uwagi na zakres zmiany projektowane rozporządzenie powinno wejść w życie wraz z rozporządzeniem nowelizującym rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 16 czerwca 2015 r. w sprawie wykazu zakładów leczniczych, w tym psychiatrycznych, przeznaczonych do wykonywania tymczasowego aresztowania oraz warunków zabezpieczenia tych zakładów (Dz. U. poz. 1733).
Projekt rozporządzenia i wykaz zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego przeznaczonych do wykonywania obserwacji oraz sposobu finansowania obserwacji, a także warunków zabezpieczenia zakładów dla osób pozbawionych wolności znajdziecie TUTAJ
